Nếu không là cừu thì phải chọn…
Nếu không là cừu thì phải chọn...
Câu chuyện về sự phát ngôn và ứng xử của nhà Toán học trẻ Ngô Bảo Châu nếu chỉ là chuyện riêng của cá nhân thì cũng là chuyện nhỏ, nhưng đặt vai trò của một Trí thức đã có danh phận trong “Bàn cờ thế sự” như cách nhìn rất đúng của Vũ Đông Hà thì quả thực cũng lắm chuyện để bàn, lắm góc nhìn để xét. Nên tôi xin có lời bàn thêm.
Trong xã hội Việt Nam hiện nay Đảng CSVN là yếu tố rất lớn, “phủ sóng” chi phối đến từng ngõ ngách của cuộc sống thì việc xem xét phẩm chất một Trí thức cũng như đánh giá hành vi của họ là tốt hay xấu, không thể xem xét theo cảm tính hay theo sách vở thông thường, mà phải xem xét trong mối tương quan-tương hỗ với nhân tố rất căn bản này. Một người hay một việc có thể bản chất là tốt nhưng nếu tạo điều kiện cho thế lực xấu của Đảng sử dụng và gây hiệu quả xấu thì trở thành yếu tố xấu, và ngược lại… Nghĩa là phải đặt quân cờ trong bàn cờ đang hồi sôi động.
- Dù chủ động hay chỉ do bị động thì nhà Toán học Ngô Bảo Châu cũng đang thành một quân cờ trên bàn cờ mà 2 đối thủ đang cầm quân là Đảng CSVN ở phía bên này, còn bên kia là phía Dân chủ-Tự do (gồm Nhân dân giác ngộ, trí thức giác ngộ và nhân loại văn minh).
- Thật vậy, Quyền và Tiền không phải nước lã. Trong chế độ Cộng sản, cho anh làm Viện trưởng một Viện lớn, cho nhận căn nhà tặng giá 3 triệu đô và cho kinh phí 650 tỷ VNĐ thì người ta không ngu gì để anh khôn lỏi làm người đứng giữa, anh phải là một quân cờ của phía Quyền và Tiền, dù trong lòng anh có cao quý thế nào mặc kệ. Không chấp nhận thì anh phải khước từ! Dân chúng hoàn toàn có thể chấp nhận và tự hào về một Thiên tài chỉ biết làm Toán và không biết làm Chính trị hay Phản biện xã hội (dẫu biết như vậy là Trí thức một bề, không hoàn thiện). Nhưng nếu thế, chỉ yêu Toán, khước từ chính trị, thì người thông minh đã không ứng xử như Ngô Bảo Châu.
Luật đời, sự lựa chọn bao giờ cũng phải “trọn gói” (như Phạm Thị Hoài đã nói), không thể nhặt vinh quang của “gói” này chắp vào lợi lộc của “gói” kia, giống như ĐCS đã khôn ngoan chắp kinh tế thị trường vào định hướng XHCN và đã dùng sức mạnh áp đặt rất khiên cưỡng cho xã hội. Mấy chục điều tự bạch của NBC là để NBC nói mà chơi chứ vào bàn cờ thì không có chuyện “quân cờ” được phép tự nhúc nhích theo “tuyên ngôn” của mình.
- Có điều cần nhớ là quân cờ (hay ngọn cờ) trí thức NBC ở đây không có nhiệm vụ “chặt chém, ăn quân” thô thiển mà có sứ mệnh “sang trọng” hơn: nó phải di động sao cho đưa được cuộc cờ vào “thế” mà Quyền và Tiền mong muốn, đôi khi NBC cũng được phép nói thật lòng để làm cho đối phương tưởng bở, tưởng quân cờ này là quân cờ tự do chẳng ai điều khiển được, hoặc giả bộ đi nhầm một nước có lợi cho đối phương… Nhưng quân cờ là quân cờ, dù được tiện bằng ngà voi hay bằng đá quý cũng vậy thôi.
- Sản phẩm của Trí thức là kết tinh của Trí tuệ và Nhân cách, nó không hề bị giới hạn bởi ranh giới nào hết, kể cả ranh giới nghề nghiệp (điều này trước đây hai ông Hà Sĩ Phu và Phan Đình Diệu đã nói rất rõ). Đối với Trí thức thì nhu cầu Phản biện xã hội cần thiết nhiều hay ít là do thực tiễn xã hội ấy đòi hỏi nhiều hay ít. Trong một xã hội thanh bình, người Trí thức có thể yên tâm làm nghề riêng của mình, coi sự phản biện xã hội là nhu cầu rất thứ yếu. Nhưng khi xã hội đang biến động, vận nước đang cơn hiểm nghèo, đạo đức đang lúc suy đồi… thì xã hội cần sự Phản biện một cách tập trung và quyết liệt để cứu nước, cứu xã hội, người Trí thức khi ấy phải đặt nhu cầu phản biện, phản tỉnh, phản kháng lên trên. Thử tưởng tượng tình huống ngôi nhà của Ngô Bảo Châu đang bén lửa mà mà có người đến vỗ vai rất thân ái, bảo “Châu ơi, hãy tập trung vào công việc chính là Toán học đi, chữa cháy là rất cần, vô cùng cần (không chữa cháy thì gia đình sẽ chết lâm sàng), nhưng chữa cháy là việc chung của nhiều người, ai làm chẳng được” thì NBC sẽ nhìn anh bạn đó với con mắt thế nào, biết đâu hắn chẳng là tòng phạm với kẻ muốn đốt nhà Châu?
Sự Phản biện tất nhiên không phải dành riêng cho Trí thức, nhưng người Trí thức luôn có vai trò đi đầu trong phản biện để nâng cao Dân trí, vì Trí thức là nguyên khí quốc gia, là đội ngũ Tinh hoa (Tinh hoa của Trí tuệ và Nhân cách, chứ không phải một đám chuyên viên kỹ thuật). Một khi Dân trí được thức tỉnh thì dân sẽ “phản biện” bằng cách của họ, bằng hành động là chính (nói kiểu Lê nin thì Trí thức thường dùng vũ khí phê phán, còn dân thì phê phán bằng các “vũ khí” khác).
Đã mấy ai thiên về “chuyên môn”, chăm chú về chuyên môn như GS Nguyễn Huệ Chi trước đây, nhưng hiện tình vận mệnh đất nước đã khiến ông phải gánh lấy trách nhiệm đầu tàu phản biện, mà tự hỏi “mình không phản biện thì chờ ai phản biện đây”? Không phải ông “xếp bút nghiên theo việc đao cung” mà chỉ dùng “bút nghiên” làm vũ khí, và chỉ cần thế thôi là đương nhiên chẳng có chức Viện trưởng, chẳng có nhà lầu hay kinh phí hàng trăm tỷ nào có thể trao vào tay ông, có chăng chỉ là sự lo âu, là những nguy cơ thường trực. Bởi sự lựa chọn luôn luôn là “trọn gói”.
Trong “bàn cờ Thế sự Việt nam thời…Thổ tả” chỉ có hai bên [*], dù muốn hay không người Trí thức đã có danh phận cũng phải là một quân cờ, đứng “lề” nào do anh tự chọn! Mà buộc phải chọn, không thể là con cừu lơ ngơ hay siêu nhân đứng giữa.
Nếu không là cừu thì phải chọn một trong hai “lề”, phải hay trái, chính hay tà?
Không thể đứng trên cao buông lời “Trung dung, khách quan, công bằng, hợp lý” như vẫn được dạy trong sách vở, vì đó là phẩm chất dành cho Trọng tài.
Thưa các vị Trí thức, lịch sử không khiến anh làm Trọng tài, và không bên nào cho phép anh làm Trọng tài cả, xin đừng ảo tưởng làm chi!.
Một nhà Trí thức đã có danh phận dù có im lặng để “làm chuyên môn”, dù không nói gì hết, thì sơ sơ cũng là một mức độ đầu hàng cái Ác, cũng là đứng im trong tay cái Ác cho cái Ác lợi dụng. Huống chi còn nói những lời lấp lửng làm mồi cho cái Ác?
Đóng vai Trọng tài của thời cuộc, đóng vai quân tử đứng giữa để tôn vinh những “chân lý vĩnh cửu” chỉ là tự lừa mình và giúp người ta trưng mình ra để chăn dắt dân chúng như chăn dắt “đàn cừu”!
Tôi viết những dòng này trong niềm tự hào rằng đất nước có những tài năng như GS Ngô Bảo Châu, và tin rằng anh còn có thể điều chỉnh. Tôi mong anh điều chỉnh thành công, tuy không dễ, để niềm tự hào của tôi và của những người yêu mến anh không bị phụ lòng.
27/1/2012
© Vũ Quốc Uy
© Đàn Chim Việt
Nếu ko phải là cừu, xin hãy chọn:
Bị đóngđanh, thành cứuthế, ngon ơ…
Và nói dóc: ” Xin cha tha cho chúng…”
Để chúng nghe, chúng sợ, chúng phụngthờ…
TB.
Giỏi chi mà giỏi ”trùm trời”?
Senđầmvũtrụ? Đã có kụ Bờ-Lời rùi ”cha” ui!!!
TÊN NGƯỜI
Ngày xưa biết có Trương Chi
Ngày nay lại có một ông Trương Phình
Chuyện đời chẳng lẽ làm thinh
Bật cười nên mới hứng tình viết chơi
Ai trương cũng phải có nơi
Ai phình cũng phải có nơi để phình
Mong ông chớ có làm thinh
Nói cho thiên hạ biết phình ở đâu
Ở đâu trương ít trương nhiều
Ở đâu phình ít phình nhiều cho vui !
NGÀN KHƠI
TrươngChi khác với TrươngPhì
Bàcon với kụ TrươngPhi, TrươngPhình!
TrươngChi lặnglẽ imlìm
Chỉ dùng tiếng sáo tỏ niềm riêng tây!
Nhà Trương hàng thịt no say
Ăn to nói nậy, lại hay hét hò…
Dôta, bắtchước Datô…
TRƯƠNG PHÌ
Trương Phì vẫn tốt chứ sao
Minh làm mình hưởng có đào ai đâu
Cùng trời hối lộ trước sau
Riêng mình chân chất chậm mau vẫn Phình !
NK
Tôi cũng là một người ham làm toán, lớn tuổi hơn NBC nhiều, xin có vài ý kiến cho NBC: Không nên nói gì mà người khác muốn mình nói. Không nên nhận gì của người khác cái mà mình không cần. Hãy chuyên tâm làm việc của mình. Không phải cứ có bằng cấp cao là nhà trí thức. Không phải là nhà trí thức vẫn có thể đóng góp nhiều cho đất nước, cho nhân loại. Terence Tao trẻ hơn anh và giỏi hơn anh nhiều lắm, nhưng Tenrence Tao không bao giờ tuyên bố một cái gì khác ngoài toán. Serge Lang là một nhà toán học giỏi trùm trời, sang trọng và đáng kính nhưng không bao giờ tự “đánh bóng”. Lời thât mất lòng.
LỜI NHẮN CHO TRẺ
Các em tuổi trẻ tài cao
Nên đi học toán lẽ nào lại không
Bảo Châu thấy vậy mà thông
Đưa mình lên cũng ngang dòng thế gian
Các em tuổi trẻ cần sang
Nên đi học triết mở mang tình đời
Tư duy trí tuệ tuyệt vời
Cao siêu nhân loại ta thời mới hay
Có gì mà chỉ Mác Lê
Triết cùn nhồi nhét như in mực tàu
Việt Nam văn hóa càng cao
Nhìn ra thế giới tự hào Lạc Long
Nhưng xin đừng có xuôi lòng
Văn gừng văn nghệ tập tành làm thơ
Kiểu thơ con cóc trên đời
Hoan hô tâng bốc đứng ngồi lam nham
Hoặc thơ tình ái lang nhang
Chỉ yêu với thích uổng trang anh hào
Cũng đừng đặt nhạc tào lao
Phạm Quỳnh sống lại ối dào Phạm Tuyên
Mà thôi khỏi nói huyên thuyên
Phải nên trí thức bốn miền không gian
Chớ đừng trí ngủ mơ màng
Cuộc đời uổng phí thế gian chê cười !
NGÀN KHƠI
(01/02/12)
NBC đã trở thành một con cừu theo lề phải, sau khi đóng cửa chùa “Thích học toán” để về tu tại căn chùa Thích đủ thứ ( giá 3 triệu đô) của cướp ngày CSVN bố thí cho rồi.
Cái thứ “trí thức” hạng này thì mong gì giúp ích cho quốc gia, mà chỉ là hạng giá áo túi cơm vinh thân phì gia, có đáng để thiên hạ luận bàn tốn thêm giấy mực hay chăng?
Bần-Nông thì ko “hâm mộ” NBC cho lắm (có lẽ ganh tài, hihihi…), nhưng cũng xin comment vài dòng. Bài viết thì rất hay và Bần-Nông rất thích. Về NBC thì tôi cũng rất thông cảm anh, vì mỗi người có 1 hướng đi khác nhau. Với tài năng của anh, thì anh đâu cần phải về VN trong những tháng hè để làm việc mới có sống. Đồng lương của 1 giáo sư đại học tương đối nổi tiếng ở Mỹ, thì anh có thừa sức có nhà cao cửa rộng ở Mỹ & đủ tài chánh gửi về báo hiếu cho cha mẹ rồi. Anh đâu cần phải nhận căn hộ đó để bao người chỉ trích anh! Điều tôi nhận thấy ở anh, là anh muốn giúp VN tiến theo 1 chiều hướng có thể thỏa hiệp được, anh ko muốn VN tục hậu trên trường quốc tế. Trong khi đó rất nhiều người xem anh như là một kim chỉ nam, nên nhìn anh như là người phải nhả ngọc phun châu. Anh cũng là người bình thường như bao người khác thôi, cho nên anh có thể giỏi về mặt nầy & kém về mặt kia. “Please don’t expect from him too much!” Đây chỉ là thiển ý của Bần-Nông. Thân ái…
Trích”Trong “bàn cờ Thế sự Việt nam thời…Thổ tả” chỉ có hai bên [*], dù muốn hay không người Trí thức đã có danh phận cũng phải là một quân cờ, đứng “lề” nào do anh tự chọn! Mà buộc phải chọn, không thể là con cừu lơ ngơ hay siêu nhân đứng giữa.”
Hình như ĐCV bỏ sót cái dấu chấm thị này [*] của Vũ Quốc Uy ?
Trích trên DLB.
[*] Có nhiều người thoạt nhìn tưởng như đứng giữa nhưng nhìn kỹ sẽ thấy thực chất họ cũng thuộc về bên này hay bên kia. Sự đứng giữa chỉ là phương pháp hay vỏ bọc.
Trích”Trong “bàn cờ Thế sự Việt nam thời…Thổ tả” chỉ có hai bên [*], dù muốn hay không người Trí thức đã có danh phận cũng phải là một quân cờ, đứng “lề” nào do anh tự chọn! Mà buộc phải chọn, không thể là con cừu lơ ngơ hay siêu nhân đứng giữa.”
Hình như ĐCV bỏ sót cái dấu thị này[*]của Vũ Quốc Uy?
Trích bên DLB
[*] Có nhiều người thoạt nhìn tưởng như đứng giữa nhưng nhìn kỹ sẽ thấy thực chất họ cũng thuộc về bên này hay bên kia. Sự đứng giữa chỉ là phương pháp hay vỏ bọc.
ĐỪNG HAM
Đừng ham đứng giữa làm gì
Phải che phải đậy lắm khi bực mình
Cần chi mọi chuyện linh tinh
Tênh hênh ra vậy thế tình thêm vui !
NON NGÀN
Lại có thêm một người du học từ Anh quốc trở về và nắm giữ chức vụ đoàn cộng sản thanh niên.những tên này ở nước ngoài nhưng vẩn nuôi dưỡng tư tưỡng độc tài vô dân chủ của bố mẹ hắn,khôn ngoan giàu ngôn từ kiểu như ngô bảo châu đồng lòng thì cũng không thấy,không đồng lòng thì cũng không rỏ,miễn sao an nhàng tiền đầy túi là oke,nếu bảo 2 ông châu và triết nhìn thấy tư bản thế nào xhcn thế nào,tôi tin rằng 2 ông này trả lời đều là oke.sợ nhất là những con người như thế.
Nếu ở VN hiện nay có quá nhiều loại trí thức vì miếng ăn,vì chút địa vị mà tự biến mình thành một con cưu ngoan ngoãn, thì NBC sau khi được ăn học ở những nước văn minh, có dịp so sánh nếp sống , giá trị của một công dân dưới một xã hội pháp trị dân chủ(chưa phải là thiên đường), với những gì mà người dân VN trong nước phải gánh chịu hiện nay ( không bút mực nào tả xiết), mà về nươc nhận nhà 3 triệu đô, huênh hoang để được ăn trên ngồi trươc,rốt cuộc là nối giáo cho giặc cướp, làm cho những con cừu trong nươc yên tâm thân phận làm cừu hơn, hà hơi tiếp sức cho cái chế độ “ của dân do dân vì dân” quai đản naỳ keó dài them….., thì chình NBC là CON CỪU ÍT TRÍ TUỆ VÀ XỎ LÁ TỆ HẠI NHÂT. Bản thân tôi khong thích chính trị nhưng mỗi lần nghe các vị chém gió “ của dân do dân vì dân” ròi lien hệ với vịêc các vị thâu tóm cho gia đình cho phe nhóm , với việc người dân hiền lành chất phát phải nai lưng chịu thiệt trăm bề “thua con bò” như lời GS Nguyễn Huệ Chi can đãm nói ra, thì tôi thấy ngượng giùm cho các vị, rồi thấy xót xa cay đắngcho dân minh sao cứ trầm luân bất tận . Những lần như vậy không khí trong bửa cơm gia đình tôi chùng xuống vì “cái chuyên đâu đâu “như vợ tôi thường nói… Nhưng tôi có chút an ủi là mình không có được nhân một chút bỗng lộc hay chức vụ gì, khả năng làm 10 chưa hưởng được một vi đất đai going tộc bị mất trắng, anh em con cháu suốt đời là công dân hang hai vì lí lịch vì đố kị vì bản tính không luồng lách vì nguyên tắc của gia đình tóm gọn trong câu “ miếng ăn không chính đáng thí không đáng ăn”. Một chút an ủi của kẻ bất tài giá áo túi cơm thời nay có khác….. Có rang học cũng chỉ để biết suy tư tránh cái tệ hại chứ không bao giờmơ tới cái vị trí “ trí thưc XHCN” của lắm kẻ thong minh tài giỏi hiện nay.
LẠC THÀNH
Cuộc đời vẫn có Lạc Thành
Thà lê lết đấy trong vành sạch bong
Cái gì chẳng sạch không ăn
Sống bằng đạo hạnh quả hơn đời thường
Đất đai giòng tộc bay hương
Chẳng buồn luồn lách tìm đường tiến thân
Hoan hô một phát chân thành
Lạc Thành giữ vững cóc cần chi thêm !
NON NGÀN