Nơi bến đò cuối tháng Tư
Quảng Trị, làng Bích La. Hầu như hằng năm tôi vẫn trở về lại dòng sông Thạch Hãn ở Quảng Trị, đứng bên bờ sông cũ, nơi miếng đất mà 35 năm trước đã từng là căn nhà thơ ấu của tôi. Dòng sông vẫn như xưa. Vẫn đôi bờ, bên lở, bên bồi. Ở nơi mà dòng nước chảy ngang qua vùng đất này, những tháng ngày của hơn 35 năm trước, bao nhiêu bom đạn và máu xương đã đổ xuống đây.
Một khúc sông Thạch Hãn. Nguồn Simplevietnam.com
Tôi nhìn dòng nước phản chiếu dưới ánh nắng ngày hè của miền Trung, nhìn kỹ vào từng khoảng bờ đất lở loang lỗ, như là nhìn lại chính lòng mình với đầy vết thương từ quá khứ. Tôi nhìn qua bên phải của bụi tre cuốn mình trong gió để coi lại cái hố bom B52 vẫn còn chũng xuống nơi mà nền nhà của tôi đã từng ở đó. Không ai nhìn lại nỗi đau trên ba lần – người ta có nói. Nhưng tôi đã nhìn lại cái hố bom đó, nhìn lại bờ đất lở Thạch Hãn này đã nhiều hơn là ba bốn lần. Nhìn lại vết thương của mình có lẽ là một phương thức trị liệu tinh thần cho một con người đã đi xa quê nhà nhưng chưa từng rời khỏi quê hương.
Năm nay, một ngày 30 tháng Tư nữa lại về. Tôi nhớ lại trong huyền thoại cổ xưa của Hy Lạp thì cái gì đã xẩy ra sẽ xẩy ra lần nữa, và lần nữa, trở lại mãi mãi, trong tương lai. Nó sẽ trở lại không phải vì bản chất biến cố chỉ nằm trên bình diện vật thể – mà là của tâm thức. Mọi chuyện ở thế gian từ thực tính là hiện thân của một ý niệm, một thoáng của tâm. Thời quán ý niệm này là khuôn thức cho hiện tượng. Và con người với hiện trạng bị đày đọa vào lịch sử trần gian chỉ là một nét cọ trên bản vẽ của dòng tâm ý vĩnh hằng này.
Vâng! Ngày 30 tháng 4, 1975 là một chuyện đã xẩy ra hầu như rất xa vời trong quá khứ. Đã 35 năm rồi còn chi? Nhưng cái tâm ý về sự kiện lịch sử này vẫn còn đó bên ngoài cõi hiện tượng lịch sử. Và tôi đang trải nghiệm trong tôi, với cộng đồng người Việt ở California, một sự dấy động trong tâm ý về câu chuyện tưởng như là không còn nữa.
Tôi nhớ lại mùa Hè năm 1972. Khi dòng Thạch Hãn đã là chiến tuyến mới chia cách đôi bờ. Tôi đã đứng bên ni, nhìn sang bên tê, kẻ thù đâu không thấy, người thân cũng bặt dạng tăm hơi. Tôi đã chỉ thấy lấp lánh bóng dáng chính mình phản chiếu dưới mặt nước cùng với luỹ tre kia.
Bây giờ là mùa Hè 2010. Có những lần bên bờ biển từ California tôi nhìn về phía Tây, tưởng như là nhìn thấy bờ biển Việt Nam, cũng bên này, bên kia, như cũ, như xưa. Nhưng bến bờ đâu thấy. Tôi chỉ thấy vất vưởng những bến bờ quá khứ vẫn còn chia cách như là một tâm tưởng của cõi vĩnh hằng đứng trên thời gian và không gian hữu hạn. Cái mất, cái còn như là bên bồi bên lở từ một cuộc chiến xưa cũ vẫn hằn sâu như là bờ đất của con sông Thạch Hãn hôm nay.
Mỗi lần dân tộc Việt Nam phải kinh qua một biến cố lớn – như ngày 30 tháng Tư của 35 năm trước – cái được, cái mất đã là một sự bù trừ. Từ chính cá nhân mình, tôi mất hết quá khứ để có được một tương lai khác. Từ lịch sử, dân tộc ta đã bước qua một chân trời ý thức mới mà nhu cầu ngày cũ nay đã không còn. Từ bình diện vĩnh hằng, một thoáng ý niệm về hiện tượng con người Việt Nam đã hoàn tất một thời quán tiến hóa.
Nếu đem tâm lý vui buồn ra làm thước đo thì tôi lại rơi vào vũng lầy của hiện tượng. Nhưng có một điều không thể chối cãi rằng, con người Việt Nam, từ viễn cảnh bên bến bờ California, thì đối với ngày 30 tháng 4, cái buồn vẫn nặng hơn cái vui. Rất nhiều.
Tôi mất đi căn nhà ấu thơ bên bờ Thạch Hãn để có một nơi chốn khác bên bờ biển California. Một khối rất đông dân ta mất đi cái Sài Gòn cũ để có được các khu phố Little Saigon ở quận Cam và San Jose. Tôi đã bao lần tự nhủ rằng đừng cố níu kéo cái gì đã mất. Tôi cũng đã viết bao nhiêu lần rằng chúng ta hãy quên đi ngày 30 tháng 4. Nhưng cái gì tự nó đã xẩy ra thì phải đi theo quy luật vượt qua chủ ý con người. Tôi so sánh chuyện này tới sự kiện bồi lở của dòng sông đang đe dọa khu vườn nhà ấu thơ, tôi đã cố gắng tìm cách chặn bờ đất, nhưng cuối cùng, như là lịch sử và hoài niệm, nó vẫn như là dòng sông Thạch Hãn cứng đầu và mãnh liệt, vẫn ngang tàng chuyển động theo quy luật vĩnh hằng.
Ít nhất, cho đến khi, chính mình và dân tộc có một cái Tôi khác, đứng cao hơn một nấc, để nhìn kỹ vào giòng lịch sử, bên lở bên bồi này, nhìn ra vết thương lòng, công nhận nó là một nỗi đau chung của Việt Nam, không riêng chi mình, không chỉ là hơn, là thua, mà là đôi bờ phải được bao gồm vào tâm ý.
Nhưng với cái tôi đang là, cứ mải nhìn hố bom, nhìn bờ đất lở của làng xưa, mà quên bẵng đi rằng, dưới giòng nước kia, vẫn còn đó chuyến đò kiên tâm chở dân làng qua chợ Hôm mỗi buổi chiều. Chuyến đò vẫn còn, dù mái chèo nay đã thay bằng động cơ dầu, với những chiếc nón lá, những gánh rau, quả, cuộn lá chuối của bà con. Tôi hình dung ra hình ảnh mạ tôi, em gái tôi đang gánh rau, lá chuối qua sông đi chợ mua mắm ruốc về lo cho con, cho cả nhà. Chuyến đò sang sông đó, trước và sau 30 tháng 4, 1975, vẫn còn đang nối liền hai bờ, mãi mãi với dòng chảy thời gian.
Tôi lắc đầu trở về với thực tại, từ giã hố bom, khu vườn, bờ đất lở để đi lần xuống bãi cát, bước lên mái đò chòng chành. Tôi muốn vượt qua sông này thêm lần nữa. Bác lái đò nhìn tôi cười sún răng trong ngạc nhiên: “Ôi chao, chú Liêm hà! Chú về khi mô rứa?” “Dạ chào bác, tui mới lại trở về”.
© Nguyễn Hữu Liêm
LS Liêm là người có thừa bản lãnh,thừa sức vác đá vá trời,theo kế hoạch của ông ta,sẽ đóng một con ngựa kiểu ngựa gỗ thành Troy của Hylap cổ,cùng với đám Việtkiều yêu nước,chờ cơ hội là phá banh cái đảng CS.
Trước năm 1975, những người trí thức nhẹ dạ, tin vào VC và những triết lý mơ hồ thì còn chấp nhận được. Bây giờ mà còn có người mớ ngủ như ông Liêm ni thì quả thật là bó tay. Nếu ông ta chưa nghiệm ra được là VC một mặt bắt tay bắt chân, chụp hình với ông mà bên trong thì họ khinh bỉ tới thậm tệ những người ngô nghê như ông ta… thì cứ để cho ông ta cắm đầu vào bến mê và tiếp tục ăn cơm…lú.
Ua?Cau Liem!
chung nao thi cau ….ve luon ben ni?
Da, khi nao dan San jose no cu thay bong con la no …duoi ,chiu het xiet thi con ve o luon a.
Ông Tran hong Tam nói: “Tôi thấy ông Liêm thực tiễn hơn, không ngoan hơn. Nghé lại gần những người CS, cảm hóa, góp ý, trò chuyện, thuyết phục họ. Tương kế, tựu kế, vừa đỡ tốn kém, vừa đỡ gian nan, mà biết đâu mang lại hiệu qủa.”
Thưa ông Tâm, nếu ông Liêm là người thực tiễn hơn, khôn ngoan hơn và có 1 tấm lòng yêu quê hương và dân tộc thì ông Liêm nên về ở hẵn VN . Vì ông Liêm ca tụng chế độ công sản trong lúc người dân của cả trong và ngoài nước đều chống đối và không hài lòng về cách cai trị độc ác của đảng cộng sản VN.
Nếu ông Liêm về sống hẳn ở VN thì may mắn được gần gũi với những đỉnh cao trí tuệ như Nguyễn tấn Dũng , Nguyễn minh Triết v..v.. Lúc đó ông Liêm sẽ dùng tài khôn ngoan thực tiễn của ông để cảm hóa, thuyết phục các đỉnh cao trí tuệ này nương tay cho dân nhờ. Biết đâu với tài hùng biện của luật sư, ông Liêm sẽ góp ý với các đỉnh cao trí tuệ này đưa nước VN lên ngang hàng với Singapore, Dài Loan, Nhât và dám hơn cả Trung Quốc chăng?
Về sống gần gũi thì dễ cảm hóa hơn đó ông Liêm, ở xa mà viết bài ca tụng nó nhàm tai người đọc.
Ông Tran hong Tam nói: “Về một mặt nào đó, ông Liêm có bản lĩnh hơn, không đi theo những vế xe đổ của đám đàn anh, dám mở một hành lang khác. tôi thấy Ông Liêm có tầm nhìn chiến lược hơn.”
Nếu ông Liêm có bản lãnh hơn, ông không ẩn náu nơi xứ Mỹ này để mất thì giờ ngồi viết những lời cao ngạo, dạy khôn thiên hạ, chọc giận mọi người chi cho mệt hả ông Liêm? Tôi chỉ nghe ông nói mà chưa thấy ông có 1 hành động thực tế nào khả dĩ thu phục được nhân tâm của mọi giới từ trong nước lẫn hải ngoại.
Nếu ngày 30 tháng 4 năm 1975, ông lỡ lầm đu càng máy bay để ra tàu đi Mỹ thì ông vẫn có thể trở về một cách hiên ngang , mạnh dạn . Chắc ai cũng mừng cho ông tìm được con đường vinh quang để đi và với tầm nhìn chiến lược hơn người của ông, như lời ca tụng của ông Tran hong Tâm, thì Nguyễn tấn Dũng, Nguyễn minh Triết sẽ trải thảm đỏ đón tiếp ông Liêm trở về với cội nguồn dân tộc. Nên về lại VN đi ông Liêm, sống ở Mỹ chi cho chật đất. Dể dành mảnh đất này cho nhiều người muốn được di cư qua Mỹ mà không được.
Chúc ông Liêm được nhiều may mắn nếu quyết định trở về quê hương yêu dấu, tôi cũng nhớ quê hương và thương người dân của tôi nhưng tôi không có can đảm trở về . Chắc chăn ông sẽ có cuộc sống hơn hẳn Trần Trường và nhiều người khác vì ông là Luật sư có nhiều biệt tài hơn người.
Chào ông Liêm,
Một người ngu hơn ông mà lại dám khuyên ông trở về VN.
Thập thò núp ngồi chờ sung rụng,
Ðáng võ mồm nết đúng dọc ngang.
Hiền Lương bao cảnh nghiệt oan,
Chia ly phân hoá rẽ đàn bướm hoa.
Dòng Bến Hải tình xa nghiã đoạn,
Vọng hồ cầm thấp thoáng vó cu.
Chua ngoa lọng sắc gieo thù,
Mác lê liềm buá sao Thu chập chờn.
Hoàng Trường ngóng đợi từng cơn !!!
Doc bai nhung nguoi chong doi ong NHL sau giong nhu nhung bai cua dan mien Nam nuoc My chong doi nhung nguoi muon quen di cuoc chien Bac Nam My va moi ve mot mien Nam nuoc My “huy hoang” trong…tuong tuong. Dream on….
Tôi đã post ý kiến một lần rồi, nhưng không biết BBT thấy đụng chạm chỗ nào mà phải cắt bớt? Nay toi xin ghi lại đầy đủ:
Với người Việt tỵ nạn CS,
Với những người đã theo CS nhưng nay đã phản tỉnh,
Với những người đã chán chê chế độ CS,
Với những người chống CS,
Thì Nguyễn Hữu Liêm là một đứa dở hơi!
Sao quý vị lại mất công đi nói chuyện với đứa dở hơi làm gì?
Thân gởi Kenny & NVTNCS:
Tôi lắng nghe, và cảm ơn lời bình của các bạn, nhưng cho phép tôi được trao đổi một vài ý như sau:
Kể từ khi Sài gòn sụp đổ đến nay, đã bao nhiêu cái gọi là “Tổ chức” “Đảng phái” “Mặt trận” mọc lên như nấm, chống CS chẳng thấy đâu, mà toàn chống lẫn nhau. Tốn bao nhiêu công sức, thời gian, tiền bạc, tù tội, và cả tính mạng nữa, nhưng gần như không tạo ra được một hiệu qủa nào, dù rằng rất nhỏ. Chằng lẽ ông/bà không rút ra bài học, mà cứ lao vào như một con thiêu thân mãi sao? Ông Liêm đã không đi theo vết xe đổ của những lứa trước là như vậy.
Hôm nay, ông/bà không sở hữu một tấc đất trên lãnh thổ Việt Nam, không có lấy một viên đạn trong tay, Vậy mà chọn phương pháp “đối đầu” thì tôi e rằng không khả thi, nếu không dám gọi đó là ý nghĩ của những kẻ hoang tưởng. Tôi thấy ông Liêm thực tiễn hơn, không ngoan hơn. Nghé lại gần những người CS, cảm hóa, góp ý, trò chuyện, thuyết phục họ. Tương kế, tựu kế, vừa đỡ tốn kém, vừa đỡ gian nan, mà biết đâu mang lại hiệu qủa. Nên tôi thấy ông Liêm đang manh nha, hé mở ra một hành lang mới là như vậy. Ngày xưa nếu ông Hồ Chí Minh ngồi lại với ông Ngô Đình Diệm, thì biết đâu dân tộc chúng ta đã không phải trải qua những năm tháng điêu linh.
Tôi không có ý định nghĩa thế nào là một lãnh đạo tốt như NVTNCS nêu ra, nên tôi không bàn đến chuyện này.
Cuối cùng tôi mong NVTNCS cũng nên tôn trọng văn hóa tranh luận. Ông/bà viết “Đây là lời tuyên bố của một kẻ vô học, của một kẻ gian tà” Tôi e rằng bạn sẽ khó thuyết phục được nhiều người, nếu bạn tiếp tục dùng thứ ngôn ngữ này ở đây.
Tran Hong Tam
Giữa người với người thì còn nói chuyện phải trái. Chứ còn người nói chuyện với thú đội lốp người thì chẳng khác nào nước đổ đầu vịt.
Giữa người với người thì còn nói chuyện phải trái. …
Lịch sử đã cho mọi người thấy những công thần như Võ nguyên Giáp, Đồng Sĩ Nguyên, Nguyễn Trọng Vĩnh, Nguyễn Hữu Anh,..xa hơn nữa cái gọi là Mặt trận giải phóng Miền Nam Việt Nam, xong việc rồi còn bị cho ra chầu rìa .Ai tự hào là người giỏi hơn những người trên thì xin mời về cảm hóa CSVN cho nhân dân được nhờ.
CSVN dinh cao tri tue trai qua 35 nam van con con trau di truoc cai cay chu chang kha gi hon.
chi co giai the CSVN thi DCV khap nam chau se bay ve xay dung 1 nuoc VN hung manh nhat.
Hello ông Tran Hong Tam ,
Nếu nhận định công khai cuả ông cho một nguời Âu Mỹ và không nhằm phục vụ cho một công tác nào cuả Đãng thì xin không có lời bàn góp nhưng nhận định đó dành cho với nguời Việt năm mặt bảy lời , nhất là một nguời Việt chân ngoài chân trong ,với ngôn từ tối tăm nhằm nhiễu xạ luơng tri hàng triệu nạn nhân của một tổ chức rập khuôn theo kiễu Nazy thì xin nói thật là :
Nhận định cuả ông nếu không có mục đích nào khác thì có lẽ là hơi vội vàng.