WordPress database error: [Expression #1 of ORDER BY clause is not in GROUP BY clause and contains nonaggregated column 'oldsite_dcvwp.wp_posts.post_date' which is not functionally dependent on columns in GROUP BY clause; this is incompatible with sql_mode=only_full_group_by]
SELECT YEAR(post_date) AS `year`, MONTH(post_date) AS `month`, count(ID) as posts FROM wp_posts WHERE post_type = 'post' AND post_status = 'publish' GROUP BY YEAR(post_date), MONTH(post_date) ORDER BY post_date DESC

 
|

Những Mái Chèo Lơi

 

Đàn cá sẽ chết khi dòng sông nghẽn mạch giữa hàng lớp thủy điện dàn trận từ Lan Thương về Lào, Campuchia rồi kiệt sức ở Cửu Long xa xôi

Lan Phương – BBC

 loi

Khác với Sài Gòn và Phnom Penh, và tựa như Bangkok, Vientiane gần như vắng bóng hành khất. Trong suốt thời gian long nhong ở thủ đô Vạn Tượng, chỉ duy nhất mỗi lần tôi thấy một người khiếm thị vịn vai cô con gái nhỏ đang lần dò băng ngang qua đường Lane Xang – trước khu Chợ Sáng.

Hình ảnh này khiến tôi nhớ đến những những người mù trong quãng đời thơ ấu của mình. Họ thường ngồiở cầu thang chợ (Đà Lạt)gẩy những tiếng đàn buồn bã, và cất tiếng những lời ca u uất, giữa đám đông hờ hững.

Hơn năm mươi năm đã trôi qua rồi. Tôi cứ tưởng là không còn ai lê la hát xẩm trên thế gian này nữa chứ. Chúng ta đã bước vào thế kỷ XXI lâu lắm rồi mà!

Ảnh:NgyThanh

Ảnh:NgyThanh

Lại có hôm, ở Phnom Penh, nằm chờ hoài mà trời vẫn không chịu sáng. Chán, tôi mở cửa khách sạn tản bộ dọc theo bờ sông. Đi mãi trời mới hừng đông. Trong ánh nắng mai yếu ớt đầu ngày, tôi ngạc nhiên khi thấy những chiếc thuyền con mong manh (cùng những mái chèo mỏng mảnh) đang lênh đênh trên dòng Mê Kông bao la và trầm lặng.

 

Bất giác, tôi bật hát khẽ những lời ca (thiết tha)của Văn Phụng năm nào:

Ai qua bến Đà giang cho tôi nhắn vài câu, thương về mái tranh nghèo bên hàng cau. Chia ly đã từ lâu. Ôi mong nhớ làm sao, bao nhiêu bóng người thân mến năm nào. Tôi thương mái chèo lơi, bên manh áo tả tơi, những người lái con đò trên dòng nước.

Tôi không biết bến Đà Giang ở nơi nao, và cứ ngỡ rằng những “mái tranh nghèo bên hàng cau” chỉ là hình bóng xa xôi (thuộc Thời Trung Cổ) vẫn còn rơi rớt đâu đó – trên đất nước mình – vào hồi đầu thế kỷ trước mà thôi. Có ngờ đâu “những mái chèo lơi” vẫn lặng lẽ khua nước ngay giữa Biển Hồ, và trên vô số sông rạch của Cambodia, cho mãi đến bây giờ.

Ảnh chụp năm 2015

Ảnh chụp năm 2015

Điều bất ngờ hơn nữa là chủ nhân của “những manh áo tả tơi” này, phần lớn, lại không phải là dân bản xứ. Họ chính là những đồng hương khốn khổ của tôi, chứ nào có phải là ai xa lạ. Theo tường trình (“The Situation of Stateless Ethnic Vietnamese in Cambodia”) của MIRO – Minority Rights Organization – vào năm 2014 có khoảng năm phần trăm, hay 750.000 người gốc Việt đang sinh sống ở đất Miên. Đây là sắc dân thiểu số đông nhất ở đất nước này.

Hầu hết họ đều là dân ngụ cư, không khai sinh, không căn cước, không được quyền tiếp cận với bất cứ dịch vụ xã hội nào, và (tất nhiên) không có quyền sở hữu tài sản hay đất đai gì ráo trọi. Bởi vậy, phần lớn kiều bào ở Miên (theo như cách gọi rất lịch sự của Đại Sứ Quán Việt Nam ở Phnom Penh) đều sống lêu bêu – rầy đây mai đó – trên những túp lều nổi xung quanh Biển Hồ, hoặc dọc theo những nhánh sông phụ thuộc.

Họ sống làm sao?

Cũng giản dị thôi. Chỉ cần một chiếc thuyền con, cùng một mái chèo, và hai ba người miệt mài quăng chài hay thả lưới suốt ngày – bất kể nắng mưa – là có cá ăn, phần dư dôi cũng đủ để đổi lại một hai ký gạo, ít mắm muối, và vài ba xị đế.

Y tế, giáo dục, thể thao, giải trí … đều là những khái niệm mơ hồ – nếu chưa muốn nói là xa xỉ – và chả ai có bao giờ nghĩ đến. Đời sống giản dị, và giản lược, từ tay đến miệng thế thôi. Có lẽ không nơi nào trên trái đất này mà đám Việt kiều trông lam lũ và thảm thương đến vậy!

Ảnh chụp năm 2015

Ảnh chụp năm 2015

Cũng đã đôi lần (vào thập niên 1970) cái đám người trôi sông lạc chợ này cũng đã đàn đúm dắt díu nhau tìm về tổ quốc nhưng rồi họ nhận thức ra ngay rằng quê hương cũng không phải là nơi nương náu được nên rồi lại đành phải tiếp tục tha phương cầu thực. Ở xứ người họ bị gọi một cách khinh miệt là Duồn: “Tụi Duồn về quê tụi bay hết đi.” Qua bên kia biên giới thì họ bị chửi … là Miên: “Đám Miên chạy qua đây làm gì?”

Tuy bị chính quyền và dân chúng của cả hai nước Việt/Miên bạc đãi nhưng bù lại họ nhận được thiên nhiên dung chấp. Sự bao dung này, tiếc thay, nay không còn nữa. Từ Bankok, vào hôm 25 tháng 12 năm 2015, thông tín viên Lan Phương(BBC) vừa buồn bã cho hay:

“Những người đàn ông giăng lưới ở Đồng Tháp không hiểu vì sao năm nay không có nước lên xứ đồng bằng.

Cá linh đi xa dần, đắt đỏ như món đặc sản không biết tìm đâu ra. Lưới cá treo ở góc nhà, quên mất đã có thời Cửu Long cá nhiều đến mức ứ đầy thủng lưới.

Người nông dân không biết diễn tả điều gì đã hủy hoại sự sung túc một thời trên đồng bằng châu thổ của mình. Dân ở Biển Hồ (Campuchia) cũng chỉ biết im lặng nhìn vào mắt lưới trống rỗng lập lờ dưới nước mùa thiếu cá về.”

Qua lại hồ Tonlé Sap, và lui tới những sông rạch dọc ngang của xứ Chùa Thápcả năm quanơi đâu tôi cũng thấy những ánh mắt lo âu cùng với những lời hỏi han (nghe) như những tiếng than dài: “Không biết tại sao mà cá mỗi năm một ít, ông à!

Tôi im lặng, tất nhiên, dù thiệt tình thì lờ mờ có biết nguyên do – sau khi đọc được Cửu Long Cạn Dòng Biển Đông Dậy Sóngdo nhà Văn Nghệ xuất bản năm 2000. Tác phẩm này của Ngô Thế Vinh vừa được nxb Giấy Vụn tái bản, lần thứ ba, vào năm 2014. Xin xem qua đôi lời giới thiệu nội dung của nhà báo Ngô Nhân Dụng :

Ðầu mối tai họa này là chính sách khai thác điện lực và dẫn thủy nhập điền của chính quyền Cộng sản Trung Quốc. Sông Mekong, tại Trung Quốc mang tên là Lan Thương (Lancang, 澜沧) chảy qua Tây Tạng và các tỉnh Thanh Hải, Vân Nam, trước khi đổ xuống phía Nam. Theo tạp chí World Rivers Review của cơ quan Sông quốc tế (International Rivers, IR), thì vào năm 2014, Trung Cộng đã xây dựng bảy đập thủy điện lớn ở đầu nguồn sông Mekong thuộc nước Tàu, con sông phát nguyên từ Tây Tạng chảy xuống Biển Ðông nước ta. Họ sẽ xây thêm 21 đập ngăn nước lớn khác trong 10 năm tới. Các nước hạ nguồn cũng bắt chước xây các đập nước khác; với dự án xây 11 con đập nữa.

Nhưng tai họa lớn nhất là nước biển lấn dần vào đất liền thì chỉ dân Việt ở đồng bằng sông Cửu Long gánh chịu. Ðập Don Sahong đang xây ở Hạ Lào, nhằm cung cấp điện cho Lào và Thái Lan sẽ ảnh hưởng lớn trên đời sống dân Campuchia và miền Nam Việt Nam.

Trong cuốn sách biên khảo viết dưới hình thức vừa tiểu thuyết vừa ký sự, Cửu Long Cạn Dòng, Biển Ðông Dậy Sóng, Bác Sĩ Ngô Thế Vinh đã mô tả hành động của chính quyền Trung Quốc: “Vào Tháng Tư năm 2001, Trung Quốc đã ký một thỏa hiệp về thủy vận trên sông Cửu Long nhưng chỉ với 3 quốc gia Miến Ðiện, Thái và Lào với kế hoạch vét lòng sông, cả dùng cốt mìn chất nổ phá tung những khối đá trên các đoạn ghềnh thác, các đảo nhỏ trên sông để khai thông mở rộng đường sông cho tàu lớn trọng tải từ 500-700 tấn có thể di chuyển từ cảng Tư Mao xuống Chiang Khong Chiang Sean Bắc Thái xuống thẳng tới Vạn Tượng. Trong khi Việt Nam và Campuchia là hai quốc gia cuối nguồn, trực tiếp chịu ảnh hưởng của kế hoạch ấy thì bị gạt ra ngoài.”

Thảo nào mà ở Phnom Penh đã có kẻ bỏ lại “những mái chèo lơi” cho sông nước, chỉ còn khoác mỗi “manh áo tả tơi” thất thểu bước lên bờ, rồi nằm dài giữa công viên phố thị.

Ảnh chụp năm 2015

Ảnh chụp năm 2015

Khi mà ở thượng nguồn sông Tiền, và sông Hậu ngư dân phải đi ăn xin thay vì đi chài lưới thì ai cũng có thể tiên đoán được hậu vận của hàng chục triệu người dân Việt – ở Đồng Bằng Sông Cử Long – mà không cần phải là thầy bói.

 

Ảnh chụp năm 2015

Ảnh chụp năm 2015

© Tưởng Năn Tiến

1 Phản hồi cho “Những Mái Chèo Lơi”

  1. Quang Phan says:

    Ở ngoài khơi, bọn đế quốc Tàu cộng bắt, giết ngư phủ Việt. Trong đất liền, bọn đế quốc làm cạn giòng sông Cửu Long !

    Trích – 10/25/2015 – Trần Văn Ngà : Với chính sách thâm độc của Trung Cộng “thượng điền (nguồn) tích thủy, hạ điền (nguồn) khan” qua 15 đập thủy điện tại tỉnh Vân Nam đã làm thay đổi dòng chảy của sông Cửu Long. Hạ nguồn sông Cửu Long – Miền Tây VN sẽ “tắt thở”, lụi tàn không còn đủ nước cho sinh hoạt, canh tác. Và cạn kiệt chất bồi phù sa sẽ giết chết Miền Tây trong tương lai với ba nguy hại có thể xảy ra:

    1 – Dòng chảy sông Cửu Long yếu (như hiện nay), tạo điều kiện cho nước biển tấn công xâm nhập sâu vào đất liền.
    2 – Không đủ nước tiêu dùng và cải tạo đất thêm màu mỡ cho cả Miền Tây.
    3 – Nếu 15 đập thủy điện của Tàu đồng loạt mở toang (hay bị vỡ), vùng hạ nguồn sẽ bị chìm sâu dưới dòng nước bạc, biến Miền Tây thành biển cả.

    Viễn ảnh một miền Tây trù phú nhứt nước đang bị đám mây mù đang che phủ vì tham vọng ngông cuồng của đế quốc cộng sản Tàu với phương châm bành trướng bá quyền nước lớn, chỉ biết quyền lợi của họ, không đếm xỉa sự nguy hại của vùng hạ lưu sông Cửu Long.

    Ông cha ta đã từng nói: Thượng điền (nguồn) tích thủy – Hạ điền (nguồn) khan. Thượng nguồn giữ nước với 15 đập thủy điện ở tỉnh Vân Nam (Tàu), hạ nguồn cạn kiệt. Chưa kể các nước ở phía dưới Trung Cộng như Miến Điện, Thái Lan, Lào, Miên cũng đã, đang và sẽ xây đập khai thác thủy điện, chận dòng chảy của sông Cửu Long. Miền Tây Nam VN sẽ đi vào cảnh lụi tàn và chết thảm vì thiếu nước làm sao canh tác. Và nếu thượng nguồn nước nhiều vỡ đập hay như cảnh báo trước, Trung cộng muốn trị vì các nước nhỏ ở phía dưới, phải phục tùng mệnh lệnh của “thiên triều”, nếu bất tuân thượng lệnh, Trung cộng đồng loạt mở toang các cửa đập thủy điện, các nước ở vùng hạ lưu sẽ “tắt thở” mà trong đó vùng đồng bằng sông Cửu Long “lãnh đủ” sự nghiệt ngã của sự dư thừa nước tạo lũ lụt kinh hoàng, thành biển cả. Trung cộng còn nêu gương ngăn chận nước bằng cách “thi đua” thiết đặt 14 đập bậc thang khai thác thủy điện và con đập thứ 15 khổng lồ tên Tiêu San cũng thuộc tỉnh Vân Nam, xây dựng đập thủy điện khổng lồ này ròng rã 9 năm từ năm 2001 đến năm 2010 mới hoàn thành, tốn phí trên 4 tỷ USD. Nhà máy thủy điện này có công xuất 4,200 MW, sức chứa 15 tỷ mét khối nước, đập có chiều cao nhứt thế giới, cao 292 mét.

    Từ năm 1980 tới nay, sông ngòi Việt Nam biến đổi kỳ lạ, mùa mưa thường gây lụt lội, mùa nắng thì thiếu nước trầm trọng vì Trung cộng ngăn chặn dòng nước từ thượng nguồn đến vùng hạ nguồn bằng 15 đập thủy điện và vài đập thủy điện của các nước khác. Nước sông Cửu Long bị cạn kiệt ở vùng thấp, gây nên nỗi kinh hoàng cho người dân không còn đủ nước sinh hoạt cho cuộc sống và tưới tiêu ruộng rẫy cũng như nước biển sẽ có thêm cơ hội tràn bờ gậm nhấm thu hẹp diện tich đất canh tác.

    Đến một thời điểm nào đó, vùng đất phì nhiêu màu mỡ trù phú của đồng bằng sông Cửu Long trở thành vùng đất chết, hoang vu. Với 2 mũi giáp công: Nước biển tấn công vào đất liền gia tăng và trên thượng nguồn sông Cửu Long bị ngăn chận nhiều đập thủy điện sẽ làm cạn dòng nước ở vùng hạ lưu, chắc chắn giết chết vùng địa danh nổi tiếng giàu đẹp này của quê hương Việt Nam – đồng bằng sông Cửu Long.

    Hiên nay đã có những đập khổng lồ trên thượng nguồn khai thác thủy điện, Trung Cộng đã sản xuất được hàng năm 28,930 MW trong tổng số trên 30,000 MW của con sông Mekong đang cung cấp cho vùng này – Thái Lan đã có con đập thủy điện Ubol Ratana cũng sản xuất hàng năm 3.209 MW. Nước Lào đang xây dựng nhà máy thủy điện to lớn hơn nhà máy thủy điện Thái Lan mà chánh phủ VNCS phản đối, nhưng Lào cậy vào thế Trung Cộng, không đếm xỉa gì đến lời yêu cầu hay cảnh báo của VN làm cho đồng bằng sông Cửu Long sẽ gặp nguy cơ cạn kiệt nước… Miến Điện và Cao Miên cũng rắp tâm xây dựng nhà máy thủy điện.

    Nếu tất cả 5 nước: Tàu, Miến Điện, Lào, Thái Lan và Cao Miên đều thi đua xây đập thiết đặt các nhà máy thủy điện. Như thế, các nước này đã ngăn dòng chảy sông Mekong đổ xuống Việt Nam, sẽ đưa đến cảnh tượng bi thảm, đồng đồng sông Cửu Long sẽ lụi tàn và chết lần mòn vô phương cứu chửa với thảm họa nước biển sẽ xâm chiếm đồng ruộng và đồng chua, đất phèn không tài nào tẩy rửa tốt như xưa và nước tiêu dùng của người dân đồng bằng sông Cửu Long cũng cạn kiệt, thiếu hụt trầm trọng.

    Cái tai hại đáng sợ khác có thể xảy ra, âm mưu bá quyền nước lớn Trung Cộng, mượn dòng sông Mekong, từ thượng nguồn, tha hồ mà thả chất thải độc hại của các nhà máy hóa chất, nguyên tử, phế thải các thứ của nước Tàu mới, đang phát triển mạnh công kỹ nghệ sản xuất. Dòng sông Cửu Long thêm ô nhiễm trầm trọng, giết chết các loài thủy tộc của vùng sinh thái hạ lưu. Miền Đồng Bằng Sông Cửu Long của Nam Việt Nam, là vùng hạ lưu cuối cùng, thấp nhứt của sông Mekong sẽ dung chứa mọi thứ chất thải độc hại của Trung Cộng tuôn xuống. Mặt khác, chịu ảnh hưởng tệ hại nhứt, nếu Trung cộng mở toang 15 cửa đập thủy điện ở thượng nguồn hay ngăn chặn kỹ các dòng nước chảy xuống hạ lưu làm cạn kiệt dòng nước sông Mekong, cách nào, đồng bằng sông Cửu Long cũng sẽ tắt thở…

    Chưa nói đến, hiện nay Miền Tây là vựa lúa khổng lồ của cả nước và là vựa gạo để xuất cảng đem ngoại tệ về phục vụ đất nước, tương lai gần không còn nữa. Miền Tây còn là vựa cá nước ngọt vĩ đại để chế biến xuất cảng và cung cấp thức ăn cho người dân trong nước cũng sẽ cùng chung số phận với lúa gạo. Bên cạnh đó, Miền Tây – Đồng Bằng Sông Cửu Long còn có thế mạnh thứ 3, cái nôi của cây trồng ăn trái, như: dừa, xoài, ổi, mận, mảng cầu, vú sửa, sầu riêng, lôm chôm, … Đất phù sa phì nhiêu màu mỡ của Miền Tây, bất cứ cây trồng nào cũng đều thích hợp tốt tươi và ngay trồng người cũng luôn thanh cao chân thật có còn tồn mãi mãi hay sẽ tắt thở vì dòng nước sạch và hiền hòa của sông Mekong đáng yêu trong tương lai gần không còn nữa???

Phản hồi