24 giờ trước vòng sơ bộ New York

Ngày mai, thứ Ba 19 tháng Tư 2016, mọi chú ý sẽ được dành cho cuộc bầu cử sơ bộ tổ chức tại tiểu bang New York.

Không chỉ là một trong những tiểu bang quan trọng cho cuộc đua tranh chức tổng thống, New York còn là quê nhả của tỷ phú Cộng Hòa Donald Trump, của Thượng Nghị Sĩ Dân Chủ Bernie Sanders và cũng là nơi khởi đầu sự nghiệp chính trị của bà Cựu Ngoại Trưởng Hillary Clinton. Nói cách khác, các ứng cử viên hàng đầu của cả 2 đảng đều tin họ có nhiều lợi thế ở tiểu bang này.

Trong suốt những ngày cuối tuần vừa rồi, tất cả các ứng cử viên Dân Chủ lẫn Cộng Hòa đều dồn nỗ lực để kiếm phiếu. Bà Clinton -với sự phụ họa của chồng là Cựu Tổng Thống Bill Clinton- chia nhau xuất hiện ở những địa điểm khác nhau, Thượng Nghị Sĩ Bernie Sanders cũng có mặt trong các cuộc vận động dọc theo tiểu bang, kêu gọi mọi người ủng hộ ông, “đừng bỏ phiếu chọn người người tiêu biểu cho nhóm quyền lực, chi phối bởi giới tư bản, thành phần chỉ chiếm 1% dân số nước Mỹ”.

Hai ứng cử viên Cộng Hòa Ted Cruz và John Kasich cũng bận rộn không kém, ông Cruz nhấn mạnh đến tời điểm la ứng cử viên Cộng Hòa duy nhất “có thể đánh bại bà Clinton, lấy lại ghế tổng thống cho người bảo thủ”; ông Kasich tiếp tục nhắc nhở mọi người “đừng quên, điều quan trọng nhất là nước Mỹ cần một nhà lãnh đạo có kinh nghiệm”, liên tục mở các cuộc tấn công nhắm thẳng vào ông tỷ phú Trump, gọi ông Trump là người “không có sách lược hành động, cũng chẳng có chính sách, chỉ dùng những lời lẽ kích động quần chúng để kiếm phiếu”. Đang đứng ở vị trí cuối bảng, ông Kasich dùng những cuộc vận động để lôi cuốn sự chú ý của cử tri qua lời phát biểu “tranh cử không phải là chỉ thắng ở các tiểu bang để đại diện cho đảng, mà phải là người được sự tin tưởng của cử tri cùng đảng để tạo dựng đoàn kết nội bộ, và được sự ủng hộ của cử tri toàn quốc để tạo đựng đoàn kết quốc gia”.

Với ứng cử viên Donald Trump, cuộc vận động ngay tại tiểu bang nhà không chỉ để kêu gọi cử tri đi bầu bỏ phiếu cho ông, mà còn nhắm vào mục đích chỉ trích lối làm việc của Ủy Ban Điều Hành Cộng Hòa Trung Ương và cách chia phiếu đại biểu của từng tiểu bang (được văn phòng Trung Ướng chấp thuận). Xuất hiện trước những người ủng hộ ở Syracuse, ông Trump nhắc lại lời cảnh báo, đại ý “sẽ có lộn xộn xảy ra vào tháng Bảy tới đây” khi đảng Cộng Hòa nhóm Đại Hội Đảng ở Cleveland, Ohio, “vì người dân đòi hỏi công bằng, đói hỏi là phiếu của họ phải được tôn trọng” ngụ ý cho hay ông là người thành công nhất ở các cuộc bầu cử sơ bộ đã diễn ra, nhưng số phiếu đại biểu ông được chia không nhiều như số phiếu cử tri trong đảng đã bỏ phiếu chọn ông.

Kết quả những cuộc thăm dò cho hay về phía đảng Dân Chủ, bà Hillary Clinton đang dẫn trước ông Bernie Sanders 10% số phiếu, bên Cộng Hòa cả 2 ông Ted Cruz và Jon Kasich gộp lại cũng không đánh lại ông Donald Trump. Các cuộc thăm dò cử tri New York cũng cho thấy như sau:

1- Hillary Clinton: thắng liên tiếp 2 nhiệm kỳ, tổng cộng 8 năm làm thượng nghị sĩ đại diện cho tiểu bang New York, bà Clinton là nhân vật rất quen thuộc với cử tri. Bà đặt văn phòng tranh cử ở Brooklyn, quen thân nhiều người trong giới tài chánh, ngân hàng… Số phiếu cử tri da mầu ủng hộ bà nhiều hơn số phiếu dành cho Thượng Nghị Sĩ Sanders, do đó các nhà quan sát bầu cử tin bà sẽ thành công nhờ sự ủng hộ của cư dân các thành phố lớn như New York City, Buffalo và Rochester.

2- Bernie Sanders: sinh trưởng tại New York nhưng làm việc ở tiểu bang “láng giềng” Vermont, ông Sanders thu hút lá phiếu cử cử tri trẻ tuổi da trắng, đặc biệt được sự ủng hộ mạnh mẽ của giới sinh viên.Ông được dự đoán sẽ thành công ở những “thành phố đại học”, thí dụ như tại Ithaca, nơi có 2 trường Ithaca College và Cornell University. Ngoài ra New York City là nơi có cộng đồng Do Thái rất vững mạnh, nhiều người trong cộng đồng này sẽ bỏ phiếu cho ông Sanders, hy vọng ông sẽ trở thành vị tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên theo Do Thái Giáo.

3- Donald Trump: nhân vật nổi bật nhất của đảng Cộng Hòa, cũng là khuôn mặt rất quen thuộc với người dân New York. Sinh trưởng, lớn lên và tạo dựng sự nghiệp ở New York, ông Trump đương nhiên dẫn đầu tất cả các cuộc thăm dò thực hiện trong tiểu bang, vị dân cử đầu tiên loan báo ủng hộ ông là Dân Biểu Chris Collins cũng xuất thân từ NewYork, đang đại diện khu vực ngoại ô thành phố Buffalo ở phía Bắc . Trở ngại: lãnh đạo Cộng Hòa trong tiểu bang không ưa ông Trump vì trong quá khứ, ông tỷ phú thường đi sát và hay lên tiếng ủng hộ người của đảng Dân Chủ.

4- Ted Cruz: ông Cruz có nhiều lợi thế. Thứ nhất: ông mới chiến thắng lớn ở Wisconsin, Wyoming và Colorado; thứ nhì: phong trào “bài Trump” ngày một vững mạnh hơn, giúp ông Cruz cơ hội lấy phiếu đại biểu. Trở ngại: cánh bảo thủ Tin Lành và Thiên Chúa Giáo ủng hộ ông Cruz, nhưng dân New York có tư tưởng phóng khoáng hơn về tôn giáo, nên không giúp được nhiều cho ông Thượng Nghị Sĩ của tiểu bang Texas.

5- John Kasich: không ai nghĩ ông Thống Đốc Ohio thành công ở NewYork, nhưng cũng không ai vội gạch bỏ tên ông. Lý do: đảng Cộng Hòa tiểu bang New York quy định chỉ cần thắng 20% phiếu ở một đơn vị bầu cử là đủ để được chia phiếu đại biểu. Với quy định này, ông Kasich dù có thể được chia chỉ 1 hoặc 2 phiếu đại biểu, nhưng sẽ tiếp tục đóng vai trò cản đường không cho ông Trump cơ hội có đủ 1,237 phiếu đại biểu để đại diện đảng tranh cử tổng thống.

© Nguyễn Văn Khanh

© Đàn Chim Việt