Marching in Warsaw: Day 5

Bạn đã đến Ba Lan bao giờ chưa? Chắc có. Bạn đã biểu tình ở Ba Lan bao giờ chưa? Chắc cũng có. Bạn đã tham gia hay nhìm thấy đoàn người Ba Lan biểu tình chống Nga bao giờ chưa? Câu trả lời: ở điểm này chắc tôi may mắn hơn bạn.

Cho đến bây giờ khi trận Ba Lan và Liên Bang Nga vừa kết thúc với tỷ số 1-1, tôi với nhớ như in khuôn mặt của một bà cụ Ba Lan đứng ngay giữa đường phố, cùng với những cậu thanh niên tuổi con cháu của Cụ hô to những khẩu hiệu phản đối cuộc diễu hành của các cổ động viên Nga. Dù không còn khỏe nhưng Cụ vẫn hét thật to “chúng mày muốn biểu tình thì cứ về Nga mà biểu tình, đừng có vào nước này mà gây rối”. Tiếng chiếc máy bay trực thăng vần vũ trên bầu trời vẫn không thể át được tiếng gào thét của Cụ.

Rõ ràng không khí thủ đô Warsaw chiều hôm nay “nóng” hơn mọi ngày. Từ mấy hôm trước giới truyền thông Ba Lan đã loan tỉn cả chục ngàn cổ động viên Nga sẽ tập họp thành đoàn khởi điểm từ cây cầu dẫn vào sân vận động để mừng ngày quốc khánh (Russia Day) và ủng hộ tinh thần hội tuyển trước khi trận so giầy diễn ra trên sân cỏ. Tin này tức khắc khiến người dân Ba Lan bực bội, và mọi người chờ xem các cổ động viên Nga sẽ làm gì.

“Cái bọn ưa quậy phá đấy mà”, cô phóng viên Aleksandra của đài truyền hình TVP bảo với tôi nhìn thấy đoàn biểu tình mang cờ Nga bắt đầu cất bước. “Chúng nó gấu lắm đấy, chẳng vừa đâu. Mọi người đang chờ xem liệu bọn nó có giương cờ búa liềm lên hay không”. Nếu cờ búa liềm giương lên “em nghĩ sẽ có đánh nhau”, một nhà báo Việt Nam đứng bên cạnh góp lời.

Không được cả chục ngàn như dự đoán nhưng ít nhất đoàn biểu tình Nga cũng phải lên đến 5.000 người, vừa đi vừa hát những bài ca cổ vũ cho đội tuyển của họ, bản nhạc vừa dứt là tiếng hô “Russia, Russia” tức khắc vang dội một góc phố. Họ nhích một bước là có cả trăm cảnh sát tiến lên một bước, bao vây đoàn người biểu tình. Chiến thuật của cảnh sát Warsaw là bao vây cả 2 nhóm, bằng mọi cách đừng để cho họ chạm mặt với nhau.

Một cảnh sát viên trong đội phản ứng nhanh cho biết ít nhất 6.000 cảnh sát được huy động đóng chốt khắp mọi nẻo đường “nhưng e chưa đủ”, ngay chính ông Bộ Trưởng Nội Vụ Jacek Cichocki cũng bảo “giữ được an toàn cho trận banh này quả là một vấn đề, là thử thách lớn nhất trong suốt thời gian giải diễn ra”.

Đoàn cổ động viên Nga hò hét bên này đường, bên kia là những cổ động viên Ba Lan cũng khản cổ vì những bản nhạc mang ý nghĩa ca ngợi dân tộc của họ và nhắc nhở mọi người đừng quên quốc gia là trên hết. Một nhóm chừng hơn trăm người Ba Lan vừa reo hò vừa chỉ trỏ qua phía đoàn người Nga, nhóm này do một thanh niên Ba Lan chừng 30 tuổi dẫn dầu, anh mặc chiếc áo in hàng chữ bằng tiếng Anh: “Poland is my pride, fooball is my life” (tạm dịch: “Ba Lan là niềm hãnh diện của tôi, bóng đá là đời tôi).

Tại sao dân Ba Lan ghét Nga đến thế? “Chuyện chẳng có gì lạ cả” một cư dân Ba Lan giải thích với tôi. “Sau thời thế chiến thứ Hai, dân Nga cứ nói là chúng tao cứu bọn mày khỏi ách thống trị của Đức Quốc Xã, nhưng họ giúp chúng tôi một thì họ lấy lại gấp mười. Suốt bao nhiêu năm trời sau đó chúng tôi phải làm nô dịch cho Liên Xô, làm sao chúng tôi quên được điều đó”. Cư dân này bảo thêm “chuyện họ diễu hành, giương cờ Nga, căng biểu ngữ trên đất nước Ba Lan là điều không thể chấp nhận được”.

Đi trong doàn diễu hành, một thanh niên Nga tên Ilya nhất định đổ lỗi cho giới truyền thông, cho rằng “tin tức các ông thổi phồng lên làm chuyện bé thành chuyện to”. Vừa bước theo đoàn, anh này vừa bảo “chúng tôi tuân theo trật tự, có phá phách gì đâu mà tại sao các ông cứ hết chụp hình, quay phim, lại hỏi han hết điều này điều khác?”.

Trật tự thì có trật tự, nhưng vẫn có một vài xáo trộn -không to cũng chẳng nhỏ- xảy ra khi những toán người Ba Lan chạm trán với đoàn người Nga. Trước và sau trận banh, hết tốp này đến tốp khác sinh sự với nhau, thoạt đầu là lời qua tiếng lại, sau đó mỏi miệng là cảnh “tay chân phải làm việc” diễn ra, buộc cảnh sát Ba Lan phải dùng dùi cui, hơi cay, vòi rồng và bắn đạn cao su để vãn hồi trật tự. Chưa quá nửa đêm, Sở Cảnh Sát Thủ Đô đã thông báo ít nhất 10 người bị thương và hơn 120 người bị bắt, trong đó số người say rượu đánh nhau không phải là ít.

Tường thuật từ Warsaw