Đài Loan không chấp nhận “một nhà nước, hai chế độ“

Bà Mã Vĩ Quốc

Trong nỗ lực thống nhất Đài Loan, Trung Quốc hứa hẹn sẽ cho hòn đảo này hưởng quy chế một nhà nước, hai chế độ như đã từng áp dụng tại Hồng Kông và Macau. Tuy nhiên, mới đây nhà lãnh đạo Đài Loan – Mã Anh Cửu – đã thẳng thừng từ chối.

Ông Mã Anh Cửu đã bày tỏ sự phản đối với quy chế “một nhà nước, hai chế độ” mà Bắc Kinh hứa hẹn với Đài Loan, nếu thống nhất với Trung Quốc. Bà Mã Vĩ Quốc, phát ngôn viên của Đài Loan khẳng định chính quyền và nhân dân Đài Loan không chấp nhận quy chế này.

Đây là phản ứng của Đài Loan sau khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp một phái đoàn Đài Loan tại Bắc Kinh do ông Úc Mộ Minh (chủ tịch của Tân đảng ủng hộ thống nhất với đại lục) dẫn đầu và ông Tập có những phát biểu khiến Đài Loan quan ngại.

Khi đó, ông Tập nói: “thống nhất hòa bình và “một nhà nước, hai chế độ” là những nguyên tắc chỉ đạo trong việc giải quyết vấn đề Đài Loan” và còn nói việc thực hiện các nguyên tắc sẽ “xem xét đầy đủ tình hình thực tế của Đài Loan”.

Bà Mã Vĩ Quốc cho biết: “Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan coi đây là tên chính thức) là một quốc gia độc lập có chủ quyền đã tồn tại 103 năm”. Đồng thời, bà cho biết chính quyền Đài Loan ủng hộ việc duy trì nguyên trạng “không thống nhất, không tuyên bố độc lập và không sử dụng vũ lực trong khuôn khổ của hiến pháp Trung Hoa Dân Quốc”, tiếp tục thúc đẩy phát triển hòa bình giữa 2 eo biển Đài Loan dựa trên sự đồng thuận năm 1992.

Sự đồng thuận, theo cách hiểu của Đài Loan, là chỉ có một Trung Quốc ở cả hai bên eo biển Đài Loan nhưng không nói rõ đó là Trung Quốc nào. Nhưng đồng thời, Đài Loan không chấp nhận các luận điệu về “một quốc gia, hai chế độ” mà Bắc Kinh đưa ra vì bà Mã Vĩ Quốc cho rằng nó đã bị ông Mã Anh Cửu bác bỏ nhiều lần trong quá khứ.

Năm 2005, ông Mã Anh Cửu từng phát biểu “chúng tôi sẽ không chấp nhận quy chế “một nhà nước, hai chế độ” của Trung Quốc đại lục”. Vào tháng 3.2006, ông đã nhắc lại sự phản đối của mình về quy chế này trong một chuyến thăm Mỹ.

Vào tháng 4.2010, ông Mã nói với CNN ông không nghĩ rằng công thức mà Trung Quốc đã áp dụng ở Hồng Kông, sẽ tốt cho Đài Loan vì sự khác biệt giữa hai nơi. “Trung Hoa Dân Quốc là một quốc gia dân chủ tự bầu chọn tổng thống và cơ quan lập pháp riêng của mình và được điều hành độc lập”.

Viện trưởng viện hành pháp (chức vụ tương đương thủ tướng) Đài Loan, Giang Nghi Hoa cũng phát biểu vào hôm thứ Sáu rằng: “Là một quốc gia độc lập có chủ quyền, Trung Hoa Dân Quốc sẽ không bao giờ chấp nhận mô hình “một nhà nước, hai chế độ”.

Anh Tú (theo Motthegioi, WCT)