Đua thuyền buồm qua các đại dương
Đúng 13 giờ 2 phút ngày thứ bảy 10/11/2012 cuộc đua thuyền buồm mang tên “Vendée-Globe” khởi đầu ngoài khơi thị trấn Les Sables d’ Olonne của vùng Vendée bên bờ Thái Bình Dương của nước Pháp.
Đây là Giải đua thuyền buồm cá nhân lớn, khởi đầu năm 1989, từ năm 1992 cứ 4 năm diễn ra một lần, năm nay là cuộc thi lần thứ 7.
Sáng kiến tổ chức cuộc thi là từ nhà thể thao hàng hải Pháp Philippe Jeanot, bản thân ông cũng dự thi trong cuộc thi đầu tiên, ông về thứ tư, người đầu tiên đoạt chức vô địch là Titouan Lamazou, người Pháp, sau 109 ngày lênh đênh trên mặt đại dương.
Hành trình cuộc thi là: xuất phát từ ngoài khơi vùng Vendée trên bờ biển phía Tây nước Pháp, xuôi xuống phía Nam Đại Tây Dương, qua vùng biển giáp Bắc và Nam châu Phi, vòng qua Mũi Ảo Vọng – Cap of Hope, theo hướng Tây, vào vùng Nam Ấn Độ Dương, qua phía Nam nước Úc giáp với Nam Băng Dương – Antarctic Ocean, rồi vào khu vực Nam Thái bình Dương, vòng qua mũi Horn – Cap Horn của châu Mỹ Latinh, vào lại Đại Tây Dương để trở về điểm xuất phát ở Pháp.
Hành trình dài 44.450 km, thời gian khoảng trên dưới 100 ngày đêm. Cuộc thi do chính quyền vùng Vendée của nước Pháp bảo trợ, với sự hợp lực trao giải của một số công ty kinh tế – tài chính Pháp.
Nước Pháp là nước có bờ biển dài vào hàng đầu Châu Âu và thế giới, giáp Đại Tây Dương, Địa Trung Hải và biển Manche, là một cường quốc hàng hải lâu đời, do đó thể thao biển, chơi và đua thuyền buồm cũng phát triển.
Cuộc thi Vendée-Globe có nhiều đặc điểm nổi bật. Đây là một cuộc thi đường dài, ngoài biển khơi đại dương, suốt trên dưới 3 tháng, thuyền do 1 người điều khiển, không ngừng nghỉ, không cặp bến, yêu cầu về người dự rất cao. Phải am hiểu sâu nghề hàng hải, biết cách sinh sống đơn độc tự chủ kéo dài, có ý chí gang thép, vượt qua gió to, sóng thần cực lớn, đối phó với bão táp giữa mênh mông trời biển, rèn luyện sức khỏe dẻo dai đủ sức đối phó với nóng cao và lạnh cóng (hiện đang là mùa đông ở Bắc bán cầu và mùa hè ở Nam bán cầu).
Người dự thi phải biết lèo lái con thuyền buồm nhỏ – chỉ dưới 20 mét chiều dài, 5 mét chiều ngang, không có động cơ, giữa mênh mông đại dương sóng gió, phải theo đúng hải trình đã vạch, một mình đối phó với mọi tình huống gay go như hỏng buồm, gãy buồm, rách buồm, bị nghiêng thuyền, có nguy cơ đắm thuyền, bị thủng đáy, vỡ cạnh sườn, gãy hỏng bánh lái, mắc cạn, mất phương hướng, trang bị máy móc bị hỏng hóc, cơ thể bị cảm cúm, bị sốt, bị bệnh, để cuối cùng về đến đích sớm nhất.
Mọi chuyện hàng ngày, như điều khiển buồm, bẻ lái, nghỉ ngơi, ăn ngủ, vệ sinh cá nhân, ghi sổ từng lúc, báo cáo về bến, liên lạc với gia đình qua điện thoại, internet đều do tự mình sắp xếp, với điều kiện là tự quản, tự lập, không cặp bến hay tàu thuyền nào, không nhận viện trợ trực tiếp từ đâu, một mình đơn độc trên một chiếc thuyền buồm con, lọt thỏm giữa đại dương như chiếc lá mỏng manh trên mặt nước rộng, đầy nguy cơ và thử thách.
Do yêu cầu về mọi mặt rất cao: hiểu biết rộng, tháo vát, ưa mạo hiểm, ý chí sắt đá, thể lực dày dạn, nên người dự thi còn ít, thường chỉ trên dưới 20 người, phần lớn là người Pháp ở các vùng bên bờ Đại Tây Dương. Qua 7 lần thi, thỉnh thoảng có vài người Anh, Tây Ban Nha, Canada, Hoa Kỳ Thụy Sĩ, Ba Lan tham dự. Đặc biệt năm nay có một nữ công dân Anh sống trên đất Pháp là cô Samantha Davies, 38 tuổi, tham gia bên cạnh 19 nhà hàng hải nam giới. Năm nay bên cạnh 13 người Pháp, có 3 người Anh, 2 người Thụy Sỹ, 1 người Tây Ban Nha và 1 người Ba Lan.
Trong các cuộc thi trước thường có 3 đến 7 người bỏ cuộc giữa chừng, do buồm hỏng nặng, bánh lái gãy, đáy thuyền bị thủng, hoặc bị mắc cạn. Cũng có trường hợp chủ thuyền bị ốm nặng, bị đau răng đến mức không còn đủ sức đi tiếp.
Một thảm kịch đã xảy ra vào tháng giêng năm 1997 khi vận động viên Canada Gerry Roufs bị đắm thuyền ở vùng Ấn Độ Dương qua một cơn bão lớn, chiếc thuyền và người điều khiển bị mất tích, không kịp cấp cứu và cũng không sao tìm ra vết tích giữa vùng đại dương hoang vắng mênh mông.
Trưa ngày 10-11 năm nay buổi tiễn đưa 20 chiếc thuyền buồm xuất phát tại thị trấn biển Sable d’ Olonne đã diễn ra như ngày hội lớn của toàn vùng.
25 vạn nhân dân tập họp kín trên bờ đê dài ven biển cùng hàng ngàn tàu thuyền lớn nhỏ cắm cờ, ca hát, sôi nổi vẫy chào tiễn đưa 20 chiếc thuyền buổm nhỏ ra khơi. Một số trực thăng quần đảo theo dõi, ghi hình cuộc xuất phát. Ngay sau khi xuất phát, 1 chiếc thuyền dự thi của nhà hàng hải Pháp Marc Guillemot đâm vào trụ ở cửa biển, bị vỡ sườn, đành quay lui, bỏ cuộc. Cuộc thi còn 19 chiếc.
Dự kiến cuộc đua sẽ diễn ra trên dưới 100 ngày, tùy theo thời tiết và tài năng của các vận động viên hàng hải. Năm 1989, cuộc đua kéo dài hơn 109 ngày ; năm 1992, cuộc đua kéo dài hơn : 110 ngày. Năm 1996 rút xuống, còn 105 ngày. Từ năm 2000, cuộc đua rút hẳn xuống dưới 100 ngày. Năm 2000 là 93 ngày, năm 2004 là 87 ngày và năm 2008 là 84 ngày. Dự kiến năm nay cuộc về đích sẽ diễn ra vào khoảng đầu tháng 2 năm 2013. Các tay đua sẽ mừng lễ Giáng Sinh và đón Năm Mới giữa đại dương.
Hằng ngày Ban tổ chức cuộc thi Vendée-Globe thông báo diễn tiến của cuộc đua, vị trí của các con thuyền buồm theo kinh tuyến và vĩ tuyến thu được qua vệ tinh, để bạn ưa chuộng thể thao khắp nơi có thể theo dõi sát cuộc thi tài năng và ý chí đầy mạo hiểm và hứng thú này.
© Bùi Tín (VOA)
