Iowa: 4 ngày trước bầu cử sơ bộ, ông Trump khó thắng
Tất cả mọi chú ý được dành cho Iowa, tiểu bang sẽ tổ chức cuộc bầu cử sơ bộ vào ngày mùng 1 tháng Hai năm tới. Đây không chỉ là cuộc bầu cử đầu tiên của cuộc đua dẫn về Tòa Bạch Ốc cho năm 2016, mà còn là cuộc bầu cử được mọi người chờ đợi để xem ông tỷ phú Donald Trump có thật sự là ứng cử viên hàng đầu của đảng Cộng Hòa hay không.
Ông Trump được nước Mỹ -và cả thế giới- chú ý đến vì trong 6 tháng qua, tính tử ngày ông loan báo quyết định ra tranh cử đến giờ, tất cả những cuộc thăm dò đều cho thấy ông dẫn đầu cuộc đua của cánh Cộng Hòa, uy thế mạnh tới mức khá nhiều người tin ông sẽ đại diện cho đảng để đối đầu với bà Hillary Clinton của bên Dân Chủ. Mới vài ngày trước đây cuộc thăm dò mới nhất cho thấy ông được hơn 40% cử tri Cộng Hòa ủng hộ, bỏ xa các ứng cử viên cùng đảng. Ngay sau cuộc tranh luận vừa diễn ra tối thứ Ba vừa rồi ở Las Vegas, giới truyền thông Hoa Kỳ đồng loạt đưa tin nói hai ông Ted Cruz và Marco Rubio là những ứng cử viên tạo sôi nổi, được chú ý tới, nhưng vẫn chưa đủ để qua mặt được ông tỷ phú xuất thân từ New York, người đang là cái đinh của cuộc bầu cử tổng thống lần này.
Điều đó có nghĩa là ông Trump sẽ thắng dễ dàng ở Iowa? Câu trả lời nghe được từ các nhà hoạt động chính trị ở tiểu bang này: chưa chắc!
“Thật tình, tôi không biết đến ngày mùng 1 tháng Hai, liệu những người ủng hộ ông Trump có đi bỏ phiếu bầu sơ bộ hay không”, bà Laura Kamienski, người đặc trách phân bộ Cộng Hòa thành phố Cedar Rapids nói với báo chí hồi tuần rồi. “Ngay cả những người từng trả lời thăm dò, nói ủng hộ ông Trump, không biết họ có đi bỏ phiếu hay không”.
Điều đó đã từng xảy ra khá nhiều lần với cả 2 đảng. Hồi 1988, Mục Sư Jesse Jackson dẫn đầu Iowa, hồi 2004 ông Cựu Thống Đốc Howard Dean vượt trội hơn tất cả các chính trị gia Dân Chủ khác, nhưng cuối cùng cả 2 ông đều nếm mùi thất bại nặng nề ở Iowa, chỉ vì “những người nói ủng hộ lại không đi bầu sơ bộ”. Mới vài năm trước đây, ông Mitt Romney của đảng Cộng Hòa được dự đoán ăn chắc, đâu ngờ ông Rick Santorum lại thắng khá dễ dàng ở cuộc bầu sơ bộ 2012, nhưng lần này khi ra tranh cử trở lại, cử tri Cộng Hòa Iowa tỏ vẻ không còn mặn mà với ông Santorum như trước. Theo ông Mark Rhodes, một thành viên hoạt động của tiểu bang, “điều đó cho thấy mỗi lần bầu cử, người dân có suy nghĩ khác về các ứng cử viên, người họ từng ủng hộ không có nghĩa là tiếp tục được tín nhiệm”.
Với trường hợp của ông Trump, “cử tri Iowa biết đến ông vì nhiều lý do khác nhau, chưa chưa thật sự biết ông trong tư cách của một người lãnh đạo”, ông Rhodes nói tiếp. “Ai cũng nghe nói ông Trump có tài sản bạc tỷ, ai cũng có cơ hội nhìn thấy ông trong các chương trình hàng tuần, ai cũng nghe những lời tuyên bố nảy lửa của ông ta, nhưng không hẳn ai cũng biết về chính sách, kế hoạch hành động của người đang hy vọng được đảng để cử”. Vì thế, “có thể khi được hỏi, cử tri Cộng Hòa nghĩ ngay đến ông Trump, nhưng điều quan trọng nhất vẫn là khi đặt chân vào phòng phiếu, họ có bỏ phiếu cho ông ta hay sẽ nghĩ đến một ứng cử viên khác, người họ nghĩ có khả năng thắng bà Clinton nhiều hơn ông tỷ phú Trump?”.
Ông Corey Lewandowski. Ảnh www.politifact.com
Trước dư luận như vừa nói trên, ông Corey Lewandowski, Trưởng Ban Vận Động cho ông Trump cho rằng những cuộc thăm dò của truyền thông và những trường đại học “đều được thực hiện theo đúng quy tắc khoa học”, do đó “không thể nào chối cãi ông Trump đang đứng vị trí đầu bảng”. Ông Lewandowski nhắc lại trong nửa năm vừa qua, “có rất nhiều người bình luận, phân tích, cho rằng số người ủng hộ ông Trump thế nào cũng phải giảm bớt, nhưng cuối cùng họ đều sai”, bảo tiếp “sai tới mức nhiều quan sát viên bầu cử công khai nhìn nhận họ đoán sai về trường hợp của ông Trump, bây giờ ngại không muốn lên tiếng đoán nữa. Một số người khác biết rõ họ sai, và chỉ cầu mong ngày ông Trump thất bại để nói với mọi người rằng thấy chưa, tôi đã nói mà”. Cũng theo lời ông Lewandowski, đã tới lúc “các chính trị gia bề thế của đảng Cộng Hòa phải chụm đầu lại, bảo với nhau rằng chuyện ông Trump đại diện cho đảng tranh cử Tổng Thống là sự thật”, thày vì cứ thắc mắc không biết ngưởi dân có chọn ông Trump hay không.
Ủy Ban Vận Động Tranh Cử của ông Trump lên tiếng mạnh mẽ như thế, nhưng đó vẫn chỉ là tiếng nói đơn lẻ ở Iowa, vì các ứng cử viên khác cũng đang dồn tất cả mọi nỗ lực để kiếm phiếu. Bằng chứng là trong những cuộc tiếp xúc với cử tri hồi gần đây, các ông bà Cộng Hòa đang nuôi mộng trở thành tổng thống Hoa Kỳ đều đưa ra những khẩu hiệu tranh cử giống nhau nhắm thẳng vào ông Trump, đại để cho rằng nước Mỹ cần một người lãnh đạo kinh nghiệm, cần người có sách lược rõ rệt, chứ không phải cần người thích tuyên bố lung tung. Nói cách khác, điều các ứng cử viên này muốn nhắn gửi đến cử tri Iowa là “đừng vội nghe những gì Trump nói, phải xem Trump sẽ làm được những gì”.
Ông Trump cũng thế, một mặt lên tiếng chê bai các đối thủ chính trị cùng đảng, mặt khác cho mọi người thấy ông là người “dủ năng lực đánh bại ứng cử viên Dan Chủ Hillary Clinton”. Với cử tri Cộng Hòa Iowa, ông nhắc nhở mọi người đừng quên đi bầu sơ bộ, đừng quên bỏ phiếu ủng hộ ông. Ông dặn dò “giả sử tối hôm trước có bắt gặp chồng hay vợ mình ngoại tình, ngày hôm sau các bạn cũng phải dành thì giờ đi bỏ phiếu ủng hộ tôi”.
© Nguyễn Văn Khanh
© Đàn Chim Việt
