WikiLeaks và ngành ngoại giao

WikiLeaks và ngành ngoại giao: “Trước sau gì cũng là chuyện tiền!”

Đợt thứ nhì của những tài liệu bí mật được WikiLeaks đưa ra công luận đang tiếp tục làm hồng đôi má của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, đồng thời gây khó khăn đủ loại, kể cả hình sự, cho sáng lập viên của trạm web này, ông Julian Assange.

Đợt thứ nhất được phổ biến là các tài liệu quân sự về chiến tranh tại Iraq và Afghanistan, không có gì mới, nghĩa là không có gì mà giới chống chiến tranh đã không đề cập đến trước đây. Như nhận xét của Karen Kwiatkowski, các tài liệu này không gây bối rối cho chính quyền bằng chính những tiết  lộ của tướng Mc Crystal trong bài phỏng vấn ông của tờ Rolling Stones. Tuy vậy, ai cho phép mày giải mật tài liệu quốc phòng, trạm WikiLeaks bèn bị tin tặc tấn công liên tục khiến phải tá túc tại amazon.com. Giờ, để tránh hệ lụy gì đó,  amazon.com lại tuyên bố cắt đứt mọi quan hệ với WikiLeaks khiến trạm này phát biểu là nếu có vấn đề với Điều 1 Tu bổ của Hiến pháp Hoa Kỳ (tự do ngôn luận) đến mức phải như vậy thì có lẽ amazon.com không nên ở trong ngành bán sách nữa làm gì.

Nặng nề hơn là TNS John McCain phê bình tờ New York Times về việc báo này loan tin các tiết lộ của WikiLeaks hay Đại biểu QH Peter King đòi liệt WikiLeaks vào danh sách các tổ chức khủng bố. Xin nói thêm là đại biểu King là người từng nồng nhiệt ủng hộ tổ chức MEK (Iran) và thắm thiết ôm hôn tổ chức IRA (Ireland). Điệu này, chẳng mấy chốc mà CIA sẽ xếp ông Assange vào hàng “mục tiêu chính đáng” (legitimate target), xin khuyên ông có lẩn ở đâu cũng nên tránh vùng biên giới Pakistan kẻo máy bay không người lái lại tặng một tên lửa.

Nói gì thì cũng thẹn, tốt hết là im lặng làm ngơ nhưng thế đâu có đủ. Chính quyền Mỹ  đang toan tính truy tố ông Assange về tội gián điệp, là tội tử hình chứ chẳng phải đùa. Trong khi chờ đợi, thì một   công tố viên Thụy Điển đã ra lệnh cho Interpol truy nã ông về tội hiếp dâm và cưỡng bách tình dục. Ông Assange, 39 tuổi (chứ không phải 35), là một trung niên người Úc sung sức chứ không phải là một Hans Blix (Chủ tịch Ủy ban Khám xét Vũ khí của LHQ từng bị phao tin là có tình nhân đồng tính vì các phúc trình của cơ quan ông đứng đầu không thuận lợi cho đường lối gây hấn của Hoa kỳ). Nhưng việc cưỡng bách tình dục thật ra thế nào thì còn rất mù mờ. Các đơn thưa xâm phạm tiết hạnh này rút đi rút lại và rút ra rút vào. Có thể nghe đâu tội danh là “quan hệ tình dục bất ngờ” (sex by surprise, ai có sang Thụy Điển thì nên đứng đằng xa và ra hiệu rõ ràng trước khi đến gần để quan hệ) hay “quan hệ với người thành niên đồng thuận mà không dùng (bao cao su) bảo vệ”! Tội danh này hẳn không thể áp dụng vào trường hợp ông Cù Huy Hà Vũ bị bắt quả tang với lại những hai bao cao su có qua quá trình sử dụng.

Vậy thì tựa ở trên “Tất cả cũng vì tiền thôi!” là ở chỗ nào? Bài viết này xin thuật lại và tóm tắt một báo cáo ngoại giao được Justin Raimondo để ý đến. Đó là trao đổi giữa Đại sứ Hoa kỳ và Đại sứ Trung quốc về chuyện căn cứ không quân Manas của NATO tại Kyrgyzstan. Căn cứ này là trạm tiếp vận cho chiến trường Afghanistan và ta biết tiếp vận là một nhu cầu thiết yếu. Như câu nói của các nhà quân sự, ai cũng có thể lăng xăng về chiến lược chiến thuật, chỉ có tay chơi thứ thiệt mới lo được về tiếp vận. Kyrgyzstan là một lãnh thổ cũ của Liên xô, lại sát nách Trung quốc ( chung cùng một cõi Thiên Sơn), nay lại cần thiết cho Hoa kỳ cho nên câu chuyện này rất là… Tam (siêu cường) quốc, giữa một từng là siêu cường, một siêu cường hiện duy nhất và một siêu cường sắp sửa.

Bà Đại sứ Mỹ (Gfoeller)  hỏi thẳng ông Đại sứ Trung quốc (Zhang) là có phải các ông định “mua” lại căn cứ Manas để đuổi chúng tôi đi với giá 3 tỉ USD? Ông Zhang vân vê tà áo một hồi trước câu hỏi (chứ không phải là quan hệ) bất ngờ này rồi trả lời, nếu thật mà dư luận Trung quốc mà biết được thì có mà loạn! Theo ông thì Trung quốc có 200 triệu người không có việc, hàng triệu người tàn tật v.v. cần sự giúp đỡ của chính quyền mà 3 tỉ tính ra là 3 USD một đầu người, mang mà cho nước ngoài thì quần chúng sẽ nổi dậy cách mạng ngay! 3 tỉ ở đây là doanh số giữa hai quốc gia chứ không phải là tiền viện trợ của Trung quốc. Nước ông cũng không muốn tranh giành ảnh hưởng chính trị cố hữu của Nga tại Kyrgyzstan và có lẽ câu này nói khéo Hoa kỳ, kiểu nếu như Nga sang mở căn cứ ở El Salvador để tiếp tế cho mặt trận chống khủng bố ở Venezuela ấy mà.  Trung quốc cũng chỉ muốn tăng cường trao đổi thương mãi, nói cách khác là mở thêm ở Bishkek nhiều cửa hàng bán cái gì cũng chỉ có 99 xu. Còn nếu Hoa kỳ muốn giữ Manas thì ông cũng có lời khuyên, nên trao cho Kyrgyzstan 150 triệu đang viện trợ của Hoa kỳ bằng tiền mặt, tiền tươi, là xong! Mảy xìn hà mảy xìn, mảy dầu xìn là hông có tiền, hổng có tiền là hổng có mua tiên hay là thuê bao căn cứ. “Trước sau gì  cũng là chuyện tiền!” Nhà chuyên gia tâm lý sành đời này phát biểu. Đến đây, một phụ tá của ông Zhang không dằn lòng (ngoại giao) được thốt lên một câu mà bà Gfoeller có lẽ không hiểu tính cách mai mỉa, “Thế tại sao Mỹ không bỏ 5 tỉ ra mà mua đứt (ảnh hưởng ở địa phương) của Trung quốc và Nga?” Câu chuyện này xảy ra trước khi quần chúng lật đổ Tổng thống Bakiyev (4-2010). Kết thúc có hậu của đổi chác và trả giá giữa các siêu cường này là Hoa kỳ vẫn giữ được căn cứ Manas nhờ duy trì viện trợ 150 triệu và sau khi tăng giá thuê căn cứ Manas hàng năm lên gấp ba, từ 20 thành 60 triệu USD.

Tuy nhiên chuyện tiền, và rất nhiều tiền, lem nhem, và rất lem nhem, như thế nào chắc phải đợi đợt công bố tài liệu kín lần thứ ba (và sắp tới) của WikiLeaks về một ngân hàng lớn bậc nhất ở Mỹ, nghe đâu là Bank of America.

© Đỗ Kh.

© Đ àn Chim Việt

—————————————–

Đọc những bài cùng chủ đề:

Wikileaks: Vụ rò rỉ ngoại giao lớn nhất trong lịch sử

Mỹ lên án Wikileaks

Wikileaks trả lời phỏng vấn Time