Những chiếc bình vôi hải ngoại
Theo dõi, quan sát, tìm hiểu những tranh cãi ồn ào mấy tuần qua ở hải ngoại chung quanh đề tài Điếu Cày Nguyễn Văn Hải và lá cờ vàng ba sọc đỏ của VNCH trước năm 1975, tôi không thể không liên tưởng, so sánh những diễn biến với truyên Ông Bình Vôi của cụ Phan Khôi cùng với bài thơ của cụ Lê Đạt cách đây gần 60 năm trong Nhân Văn Giai Phẫm khi phê phán chủ nghĩa CSVN.
Tôi không muốn lập lại những bài viết, những lời tố cáo, buộc tội hoặc bênh vực, bào chữa cho ông Điếu Cày Nguyễn Văn Hãi vì tất cả hình ảnh, âm thanh cuộc đón tiếp ông Điếu Cày ở phi trường Los Angeles, các cuôc họp báo, gặp gỡ đồng hương ở Orange County , ở Washington D.C… đã được ghi nhận qua các video có thể tìm thấy dễ dàng trên intenet. Mỗi người sau khi coi kỹ các video đó có thể có nhận định, suy nghĩ, kế luận cho riêng mình.
Bình vôi là biểu tượng văn hóa lâu đời của người Việt Nam, thường làm bằng đất sét nung, sau này cũng có thứ làm bằng kim loại như nhôm, đồng, dùng để đựng vôi ăn trầu.
Trước khi kim loại được dùng để chế tạo thành đồ gia dụng ở Việt Nam, bình vôi có hai loại, loại thường và loại sang. Dù cả hai đều làm bằng đất nung nhưng hình dạng có khác nhau ( chút đỉnh ). Mỗi khi cho vôi vào bình người ta thường nói là cho ông ăn bởi người ta dùng cái chìa quẹt vôi, nhét vào miệng bình và dùng vôi đắp cho nó cao lên.
Bình vôi dùng lâu ngày, vôi trong bình khô cứng dần, dung tích càng ngày càng nhỏ, khi không dùng được nữa vì vôi đã đóng kín trong bình, không cạy, nạo ra được thì phải mua bình khác.
Bình vôi dù loại sang hay thường, giá trị không có bao nhiêu, thời gian dùng tùy theo người, có khi đến cả chục năm mới trở nên vô dụng khi vôi đóng kín miệng bình phải đem phế thải ( Thời gian đó chưa có ai nghĩ đến chuyện recycle, mà có thì cũng không biết xếp ông bình vôi vào loại vất liệu nào để có thể tái chế? ).
Bình vôi
Truyện Ông Bình Vôi của cụ Phan Khôi có những đoạn diễn tả về cái bình, cách thức cho vôi vào bình cũng như lý do tại sao chiếc bình vôi đó ( có thời ) được tôn thờ trang trọng như sau:
„Nhà tôi, hồi bà nội tôi còn sống; có cái bình vôi hạng sang ấy. Mỗi khi mua vôi ở chợ về, bà tôi ngồi tỉ mỉ lấy cái chìa quệt vôi nhét vào miệng nó, gọi là ‘cho Ông Bình ăn’. Và lâu lâu lại tắp thêm cái miệng nó một lần, hóa nên cái miệng càng ngày càng chêu vêu ra.
Thứ bình vôi thường, dùng chìa bằng tre, những thứ bình vôi sang, bao giờ cũng dùng chìa bằng sắt, ở thân cái chìa đôi khi lại có đeo một lưỡi dao để rọc trầu.
Nhà khác thế nào tôi không biết, còn nhà tôi, tối lại, bà tôi cứ rút cái chìa ra để ra một nơi khác. Làm như thế, bà tôi cắt nghĩa rằng ‘Ông’ sẽ mách cho mình, mà nếu để cái chìa lấp cái miệng thì không mách được.
Lúc đó nhà tôi có một cái trang thờ Tam vị; ở giữa là Phúc đức chính thần, hai bên là Thổ công và Táo công. Hễ cái bình vôi nào bị thải ra thì bà tôi bảo đem đặt trên cái trang ấy, thờ nhân thể.
Sự thờ phượng như thế, không phải chỉ riêng một nhà tôi đâu. Cả làng, nhà nào có bình vôi thải ra, cũng đều đem đặt trên các tường thành đình hoặc chùa; như thế, người ta cho rằng thờ ‘Ông Bình’ đó.
Cái bình vôi, tại sao lại gọi bằng ‘Ông’? Đọc từ đầu đến đây, bạn đọc đã biết. Ở vùng quê chúng tôi, mà có lẽ cả nước Việt Nam cũng vậy, vật gì nó có thể hại mình được thì gọi bằng ‘ông’, vật gì nó to hay sống lâu năm thì cũng gọi bằng ‘ông’.
Con cọp ăn thịt mình được, gọi bằng ‘Ông cọp’, con khỉ phá hoa màu mình được, gọi bằng ‘Ông trưởng’, con chuột, cắn quần áo của mình được, gọi bằng ‘Ông tí’. Cái đầu rau, dùng năm mười năm mới thay cái khác, gọi bằng ‘Ông núc’, cái che, đường kính của nó có khi gần đến một mét, gọi bằng ‘Ông che’. Người Việt Nam về sau thế nào chưa biết, chứ về trước, hễ vật gì làm hại được hoặc lớn hơn, hoặc nhỏ, vật gì sống lâu và to xác thì gọi bằng ‘Ông’ để tỏ lòng tôn kính, sùng bái.“
Khi ánh sáng Mác-Lê chưa soi rọi tới những vùng sâu, vùng xa, các ngõ ngách đen tối đầy dẫy những áp bức, bất công, nhân loại còn chửa thành người, một số người theo tập tục mê tín, dị đoan của ông bà, không vứt bình vôi đi mà đem vào để chung trong bàn thờ, bởi đơn giản họ chỉ nghĩ cái gì sống lâu, to lớn thì được gọi là ông, mà hễ là ông thì phải thờ, phải tôn kính… Số này không phải là ít.
Đến năm 18 tuổi, tuổi trưởng thành của nhận thức, thấy được sự vô lý, nhảm nhí trong việc thờ cúng các Ông Bình Vôi, cụ Phan Khôi và các bạn cùng tuổi đã đi qua các chùa, đình nơi có các thờ ông bình vôi, hất tất cả các ông này xuống đất như ông kể dưới đây:
„Năm tôi mười tám tuổi, tôi không tin nữa. Một đêm mùa hè, gió Nam như bão, sáng trăng mờ mờ, tôi rủ mấy thằng bạn cùng lứa tuổi với tôi đi chơi dọc đường cái làng, đi qua đình và chùa, bao nhiêu ‘Ông bình vôi’ thờ trên tường thành chúng tôi đều hất một loạt xuống đất cả. Sao lại làm như thế? Chúng tôi cứ làm như thế, không cần có lý luận. Nhưng, vài hôm sau, trở lại xem, không biết là do tay ai, thấy đều đặt lại tề chỉnh trên tường thành“.
Điều này chứng tỏ rằng trong một một thời gian nào đó, khi sự kém hiểu biết, u mê còn bao trùm xã hội, con người dễ dàng tin theo những điều nhảm nhí, phản khoa học.
Ngày hôm nay, chiếc bình vôi, những tưởng đã đi vào quá khứ, chìm trong quên lãng vì ở hải ngoại không còn mấy ai ăn trầu nữa, ai ngờ người ta vẫn thấy những chiếc bình vôi xuất hiện đây đó, tuy không nhiều nhưng đặc biệt vẫn khuấy động được sinh hoạt của người Việt, nhất là ở Hoa Kỳ.
Nguyên do những xáo động đó là do những cái bình vôi, những vật có óc, không bao giờ hiểu được giá trị thật sư của mình nhưng chỉ muốn người ta tôn thờ, quý trọng và nghe lời mách của mình.
Ở vào thời đại mà mọi sinh hoạt, biến động, tin tức của thế giới được truyền đi với tốc độ nhanh như ánh sáng qua điện thoại, internet…, mọi hình ảnh, âm thanh được thu thập , chuyển tải, lưu giữ khắp mọi nơi thì những lời mách với những suy nghĩ khô cứng, những ảo tưởng về giá trị cao quý của ông bình vôi đã trở thành lố bịch, kệch cỡm nếu không muốn nói là gây nên những tác động ngược làm cho bình vôi càng trở nên thừa thãi, vô ích.
Nhà thơ Lê Đạt trong nhóm Nhân Văn Giai Phẩm cũng đã sáng tác một bài thơ nói về ông bình vôi như sau:
“Ông bình vôi”
Những kiếp người sống lâu trăm tuổi
Y như một cái bình vôi
Càng sống càng tồi
Càng sống càng bé lại…
Những chiếc bình vôi không còn giá trị như thế chỉ nên đem vứt đi, không đáng bàn tới.
© Thạch Đạt Lang
© Đàn Chim Việt
_”Khi ánh sáng MacLê chưa soi rọi tới những vùng sâu, vùng xa, các ngõ ngách đen tối đầy dẫy những áp bức, bất công, nhân loại còn chửa thành người, một số người theo tập tục mê tín, dị đoan của ông bà, không vứt bình vôi đi mà đem vào để chung trong bàn thờ, bởi đơn giản họ chỉ nghĩ cái gì sống lâu, to lớn thì được gọi là ông, mà hễ là ông thì phải thờ, phải tôn kính… Số này không phải là ít”…
A ! Cảm ơn “ông bình vôi” Thạch Đạt Lang !
Nếu tác giả bài này là dân tỵ nạn cộng sản thì cũng như chó chạy trốn vì chê cứt thúi!
Thạch Đạt Lang viết :
“Nguyên do những xáo động đó là do những cái bình vôi, những vật có óc, không bao giờ hiểu được giá trị thật sư của mình nhưng chỉ muốn người ta tôn thờ, quý trọng và nghe lời mách của mình”
Thạch…ông viết một câu ngắn củn như câu này , mà cũng sai bét , sai be :
- Đã là bình vôi, đã là “vật” thì làm đếch gì có óc cơ chứ ?!
Thử trích gọn câu của ông Thạch : “đó là do những cái bình vôi, những vật có óc” là thấy lung củng ngay .
Một sự ẩn dụ, so sánh không những khập khểnh, gượng ép mà còn lạc điệu, lạc quẻ.
- Một chiếc bình vôi chỉ có một số người miền quê dùng hoặc biết đến. Khi nó cũ, không xài được nữa thì vứt bỏ mua cái mới, giá không bao nhiêu lại tha hồ chọn lựa. Việc dùng hay bỏ nó không ảnh hưởng gì đến tinh thần, vật chất hay sinh mạng của bất cứ ai.
- Lá Quốc kỳ (cờ vàng, 3 sọc đò) được hình thành bởi những người có kiến thức, học vị, trách nhiệm và tinh thần yêu nước và cũng đã được tu chỉnh, chấp nhận qua các triều đại, lịch sử nhiễu nhương của đất nước. Trong các giai đoạn lịch sử chiến tranh đó, biết bao nhiêu con dân VN đã nằm xuống để chiến đấu bảo vệ đất nước, bảo vệ dân tộc mà lá Quốc kỳ đó là biểu tượng.
Lịch sử VN cận đại chúng ta chỉ có 2 lá cờ để so sánh, chon lựa đó là cờ đỏ sao vàng và cờ vàng 3 sọc đỏ. Và cái giá chọn lựa cũng đắt lắm. Hàng triệu, triệu người đã đổ máu và nằm xuống chứ không nhiều và rẻ tiền như chiếc bình vôi.
Tác giả muốn vận động, thuyết phục người đọc vứt bỏ lá cờ vàng nhưng so sánh, lý luận không thuyết phục, phản tác dụng rồi.
Dù sao thì cũng cám ơn t/giả đã bỏ công viết và giúp cho những ai đã và đang bảo vệ cờ vàng thấy việc mình làm là có ý nghĩa và tác dung.
Cô Liên ơi, ông Thạch…Khoai…Lang lại tập viết đây nè…
Mang cái chổi chà ra mà coi…
Ông Lang lấy sự tích …xã hội chủ nghĩa…là cái bình vôi,
ổng nói bên ni, ông quơ bên nớ, ông say rượu cần…
Ai hiểu ông mún cái gì…Hay chính ông Laang là Bình Vôi?
Liên seule le sait…qui sait ? qui sait ? khoaaaai laaaang !
Truyện Ông Bình Vôi của cụ Phan Khôi là môt trong những lý do mà Nhân Văn Giai Phẩm bị Cộng sản đánh và thanh trừng, vì CS cho rằng cụ Phan Khôi muốn ám chỉ Hồ chí Minh chẳng khác gì “Ông bình vôi” : “Càng sống càng tồi, Càng sống càng bé lại…”
….Lâu lắm mới đọc được bài viết của Thạch-đạt-lang….Đúng ra TĐLang phải viết bình vôi ở lãnh đạo đãng CSVN thì đúng hơn,vì ở trong nước tư tưởng bình-vôi củ kỷ đúng ra phải liệng vô sọt rác rồi,thì giờ cứ phải ra rả là kim chỉ nam,ngay cả đám tham nhũng CSVN vẩn cứ theo tư-tưởng cụ Hồ!!……Ở hải-ngoại là nơi tự do ai muốn nói thì nói ai muốn nghe thì nghe,không bị bắt buộc nghe như trong nước VN,đối với đãng CSVN dân phải nghe,phải hùa theo,phải thờ bác Hồ càng..tốt,không nghe chống lại bị bắt bị hành hạ,hoặc bị cho ra khỏi nước như anh Điếu-cày.Thạch-đạt-Lang nên suy xét lại…..Tôi xin đưa ví-dụ: Điếu cầy đưa ra nhiều tử huyệt của CSVN….như bán đất nước cho tàu-cộng….có lẽ Anh Điếu-cày mới ra hải-ngoại nên không biết là hải ngoại họ còn biết hàng trăm tử huyệt của CSVN nữa là khác,nhưng cái quan trọng là hướng hàng động ra sao,chứ biết tử huyệt rồi…đi ngủ gáy khò khò,hay chỉ nói,chỉ đi năn nỉ CSVN thì cũng như không,không khác nào em bé đi đòi mẹ cho cục..kẹo.Anh Điếu-cày không cầm cờ vàng là..sai,vì sự tự do của Anh,hay sự chiếu cố của phương-tây với VN cũng là ở lá cờ vàng,điều này những người vượt biên tị nạn sống chết trên biển điều..rỏ,hơn nữa chung cờ vàng là đoàn-kết,chứ giờ này đưa ra hàng trăm….cờ khác nhau,thì làm sao đoàn kết.Tôi nhớ không lầm khi đài RFA: phỏng vấn anh Điếu-cày,có hỏi là Điếu-cày sẽ tiếp xúc dân biểu..Mỹ,Điếu này sẽ nói gì? Điếu cày sẽ đưa ra sự bán nước cũa CSVN và hỏi quan-điểm dân biểu Mỹ?…Tôi nói xin-lỗi,câu hỏi ah Điếu cày có…duyên-tệ,vì Điếu-cày còn không biết Điếu-cày làm gì?thì hỏi dân biểu Mỹ làm gì sao họ biết?.Nếu Điếu-cày chỉ muốn góp ý truyền thông? thì dân biểu Mỹ sẽ cho Điếu-cày cái Micro để nói…vậy thôi,chứ nếu tôi là dân biểu Mỹ,tôi sẽ hỏi Điếu-cày là Điếu-cày có cần Mỹ Đặt ” lá chắn chống tên lữa” cho VN không?…tôi bảo đảm Anh Điếu-cày sẽ……cứng lưỡi liền,vì chính anh Điếu-cày còn không biết mình muốn làm cái ngoại trừ nói và nói.Tóm lại Điếu-cày muốn góp ý với truyền thông hải ngoại?! đó là ý: nói…nói rồi đi ngủ……vậy thôi sao?Nay kính.
CÁI BÌNH CÁI LỌ
Cái bình cái lọ biết chi
Chỉ toàn những thứ người đem đổ vào !
Giống xưa có cái bình vôi
Tộn vôi đầy bụng rồi thời kêu ông !
Từ ngày cách mạng màu hồng
Nhét vào lý thuyết kêu ông hàng hàng !
Cái bình cái lọ thành sang
Để nơi cao tột hàng ngàn người coi !
Xem ra cũng chỉ nhét vào
Ruột gan đâu có mà đòi cao sang !
Người đời thôi cũng không oan
Chỉ nhờ cái miệng bụng càng phình to !
Cây đa bến cũ con đò
Tôn thờ “lãnh tụ” co ro thân mình !
Đúng là bao chuyện tày đình
Giống người vẫn vậy giật mình lắm thay !
TIẾNG NGÀN
(01/12/14)
Ngược lại NVHN cũng nhìn thấy ở Việt Nam nơi tác giả có lẽ đang sống đầy ấp những Ông bình vôi khắp mọi nơi.
Nhưng ô kìa người Việt dưới xã hội csvn rất sợ húy những Ông Bình Vôi đến nỗi 90 triệu dân Việt thời nay nhìn thấy bao nhiêu đền thờ đồ sộ có cả lính canh gát được lập nên khắp mọi nơi để thờ cúng canh giử những Ông Bình Vôi, chưa kể những ông bình vôi trên bệ, những ông khác tràn lan khắp nẻo đường.
Ông Bình Vôi lớn nhất được thờ chung với Đức Phật ở Đại Nam Quốc Tự gì đấy. Còn Ông Bình Vôi đã một thời “mách” cho dân biết (có lẽ cũng đã mách cho tác giả biết) “Ta đánh Mỹ là đánh cho Trung Quốc, và đánh cho Liên Xô” cũng được lập đền thờ long trọng hơn các miều, đình, chùa trong truyện của tác giả Phan Khôi…
Xét lại, để so sánh các Ông Bình Vôi hải ngoại và Ông Bình Vôi trong nước, thì các Ông Bình Vôi trong nước kinh khủng vĩ đại có tầm cở hơn nhiều, dù trên bàn thờ hay còn đang trên bệ. Vì kị húy, tất cả người trong nước thời csvn cho đến nay, thì dân chỉ được phép than phiền, chửi bâng quơ các Ông Bình Vôi quốc nội khi đi ị, trong bóng tối, hoặc giả tức giận cực kỳ thì cũng có thể đá chó, đánh vợ con, chứ làm được gì với các Ông Bình Vôi còn ngồi trên bệ kia. Nhìn ở góc độ đó, các Ông Bình Vôi ở hải ngoại quả là chuyện nhỏ như con thỏ.
like cho bác 1 cái.
Tay này (TĐL) óc nhỏ miệng to, nên chuyện nhỏ la to ! hehehehe
Xin giớ thiệu một cái bình vôi:
Thạch Đạt Lang says: 27/11/2014 at 01:12
“Kêu gào dân chủ, đa nguyên thì phải tôn trọng sự khác biệt. Mục đích của cuộc đấu tranh hiện nay là thiết lập thể chế dân chủ, tự do cho đất nước,
hãy thực hiện bước đầu tiên là tôn trọng tự do bày tỏ chính kiến của người khác cho dù đó là người duy nhất”.
Thế không phải là bài viết của Lê Diễn Đức, những cái còm của Thạc Đạt Lang xưng tụng LDD đều đã đuọc pót lên đầy đủ rồi đó sao? Đó không phải là “tôn trọng tự do bày tỏ chính kiến sao”? Có ai bóp mồm bịt miêng Lê D Đức & Thach Dạt Lang không cho TDL & LDD nói/viết không?
Thạch Đạt Lang Kêu gào dân chủ, đa nguyên thì phải biết thế nào là “tôn trọng sự khác biệt”, thì phải biết thế nào là “tôn trọng tự do bày tỏ chính kiến
“Tôn trọng sự khác biệt & tôn trọng tự do bày tỏ chính kiến” là quý các nhà trí thức LDD & TDL có toàn quyền bày tỏ ý kiến của mình, dù là những ý kiến ruồi bu, rất sai trái,
đồng thời “tôn trọng sự khác biệt & tôn trọng tự do bày tỏ chính kiến” cũng có nghĩa là mọi người, bất cứ ai, nếu không thích, không chấp nhận cái ý kiến ruồi bu của TDL & LDD thì đều có quyền nói/viết bày tỏ sụ ghê tởm & bác bỏ những ý kiến ruồi bu của TDL & LDD”
“Tôn trọng sự khác biệt & tôn trọng tự do bày tỏ chính kiến” không có nghĩa là người ta phải im lặng, phải đồng ý, phải tung hô những ý kiến ruồi bu của LDD & TDL
Chính là cái đòi hỏi của TDL, [đòi hỏi người khác phải tung hô LDD như TDL tung hô LDD, đòi hỏi người khác phải im lặng trước những ý kiến ruồi bu của TDL & LDD], mới là cộng sản, mới là súc phạm đến quyền tự do bày tỏ chính kiến, súc phạm đén quyền khác biệt!
Thì cũng vậy ngày nay các ông bình vôi ĐC, NVH, TKTT, CHHV…đã bị bác và đảng đá văng xuống đất lăn long lóc qua Đại Dương sang đất tự do được lũ DLV đem về đánh bóng chưng cho các ông bà nhẹ dạ dị đoan, tôn sùng thờ phụng ? Nhảm ! Dẹp !