Vụn vặt sau bầu cử

 
Cuộc đua hôm thứ Ba có những phút hồi hộp riêng của nó. Số phiếu cử tri đoàn của mỗi ứng cử viên trồi sụt mỗi 15 phút hoặc nửa tiếng nhưng càng về khuya, phần thắng càng nghiêng về phía nhà tỷ phú.

Cú bất ngờ lớn nhất là nhiều tiểu bang chao đảo/xôi đậu/bãi chiến trường chuyển sang màu đỏ chắc nịch, trong đó có Pennsylvania, từ thập niên 80 tới giờ chưa bầu cho ứng cử viên tổng thống Cộng Hòa bao giờ. Cali, nơi có nhiều người Việt, theo truyền thống vẫn là căn cứ địa của phe màu xanh.

Trước đó, khi Florida, một tiểu bang chao đảo khác, cũng chuyển sang màu đỏ vào quá 12 giờ khuya thứ Ba rạng sáng ngày thứ Tư, nhiều bốc sư tin tưởng con đường vào Bạch Cung của nhà tỷ phú sẽ hé mở. Sự tin tưởng này càng mạnh hơn khi ban vận động của nữ ứng cử viên tổng thống cho biết bà sẽ không xuất hiện để tuyên bố gì cả khi cuộc đua chấm dứt.
Và cũng vào quá khuya, nhiều bốc sư Việt Nam tin tưởng Hillary Clinton (HC) thắng tuyên bố đóng cửa tài khoản FB của mình để “rút kinh nghiệm.” Ngược lại, facebooker Huỳnh Thục Vy vui mừng trước tin Donald Trump (DT) thắng, vì theo cô, thà như vậy còn hơn để cho những kẻ “đạo đức giả” thắng.

Trong những ngày dành cho những người muốn bầu cử sớm, báo chí đưa tin cử tri gốc châu Mỹ Latinh đi bầu rất đông để ủng hộ HRC vì sợ nếu DT mà lên thì bà con của mình sẽ gặp khó khăn vì chính sách chống di trú, nhất là xây bức tường biên giới Mỹ-Mexico, của của ông này. Không hiểu đây là sự thật hay một cú tuyên truyền xám của phe màu xanh, nhưng kết quả chung cuộc cho thấy, ngay cả thành phần Hispanic này đi bầu thật đông để tăng sức mạnh cho HRC, lá phiếu của họ cũng không mang tính quyết định.

Có vẻ như trong bầu cử, hiện tượng “đa số thầm lặng” giữ vai trò chung cuộc là chuyện có thật. Các bốc sư người Mỹ thử lý giải xem lần này “đa số thầm lặng” của Mỹ nằm ở đâu. Thành phần này đã đảo ngược “nguyên trạng,” đảo ngược các kết quả thăm dò/khảo sát trước ngày bầu cử của các tổ chức thăm dò uy tín. Có lẽ sau cái tát này, nhiều tổ chức thăm dò phải xét lại, hoặc ít ra là phải điều chỉnh cung cách hoạt động của mình, hoặc phải bắt chước Hà Nội đi rút sợi dây kinh nghiệm.

Các kinh nghiệm khác cần phải rút: chưa chắc ứng cử viên nào được giới truyền thông ủng hộ là ứng cử viên đó sẽ thắng và chưa chắc ứng cử viên nào quyên góp được nhiều tiền nhất của người ủng hộ thì sẽ ở thế thượng phong.

Có lẽ “đa số thầm lặng” là những công nhân cổ xanh và những nông dân ở những tiểu bang sản xuất lớn cảm thấy bị phản bội bởi đám cổ trắng lâu nay ngồi ở Washington đã đưa job của họ sang các nước nghèo để “gia công” mang lại nhiều lời cho các bố to đầu của các đại công ty đa quốc.

Thật vậy, thợ thuyền và nông dân hôm thứ Ba đi bầu rất đông, nhờ đó, nhà tỷ phú mới giành được thắng lợi khít khao ở những bang chao đảo như Florida, Ohio, và North Carolina. Ngoài Pennsylvania, hai tiểu bang có nhiều công nhân cổ xanh rất hiếm khi bầu ứng cử viên tổng thống Cộng Hòa – Michigan và Wisconsin – cũng nói “Không” với HRC.

Sự tham gia bầu cử tích cực của thợ thuyền và nông dân giúp DT đảo ngược kết quả mặc dù thành phần Hispanic và da đen ủng hộ HRC cũng đi bầu rất đông.

(Thở dài: biết đến bao giờ “đa số thầm lặng” người Việt Nam mới được thể hiện tiếng nói của mình.)

Dân Mỹ chưa chấp nhận một phụ nữ làm tổng thống, dù đã chấp nhận một người da màu, và họ chấp nhận một phụ nữ từng chụp hình sexy làm đệ nhất phu nhân, phản ánh tính “cao bồi” của dân Mỹ, dù mặt này dân Mỹ đi sau dân Pháp.
Trong vòng một thời gian ngắn, các nước phương Tây chứng kiến hai cú bất ngờ. Đầu tiên là vụ Brexit, khi nước Anh tuyên bố nghỉ chơi với EU; và bây giờ là ngựa về ngược ở Hoa Kỳ.

Thị trường chứng khoán ngày thứ Tư chao đảo mạnh, nhiều người mở mắt dậy thấy số tiền tiết kiêm của mình vơi đi. Ngân hàng Trung ương Mexico mớ phiên họp khẩn cấp sau khi đồng peso tuột xuống mức thấp nhất qua đêm.

Thiên hạ gú-gồ hai từ “Canada” và “citizenship” (quốc tịch) nhiều đến độ trang mạng của cơ quan Di trú Canada bị quá tải, sập tiệm một thời gian. Đại loạn đến nơi, phải nhảy thôi, lời tiên tri của bà gì gì đó chắc là đúng. Chỉ khổ một số đại gia người Tàu và người Việt, vất và xin visa EB-5 chân ướt chân ráo đến Mỹ bây giờ không biết chạy đường nào?

Dân Mỹ mất dịp tự hào “lần đầu tiên” có phụ nữ làm tổng thống nhưng lần đầu tiên họ có một tổng thống chưa hề có kinh nghiệm về quân sự hoặc lãnh đạo công quyền.

Putin đã gửi điện chúc mừng và hứa hợp tác toàn diện với tân tổng thống. Obama đã mời tân tổng thống đến Bạch Cung để trao đổi. Trước đó, tân tổng thống đã cho biết đối thủ của ông đã gọi điện thoại chúc mừng và chấp nhận thất bại. Ông đã cảm ơn bà về những đóng góp công vụ của bà mấy chục năm qua.

Những ngày trước mắt? Nhiều người e ngại rồi đây bức tường biên giới sẽ được dựng lên và hàng triệu người nhập cư lậu sẽ bị đuổi ra khỏi nước Mỹ. Chưa chắc, vì chuyện này phải được Quốc hội phê chuẩn, không phải tổng thống muốn làm gì thì làm.

Ngoài tổng thống của đảng CH, hai viện Quốc hội Mỹ cũng do đảng này kiểm soát dù chỉ hơn đảng kia vài ghế. Cũng khó lòng thao túng lắm vì có nhiều vị dân cử CH ở hai viện không tán thành chính sách của tân tổng thống.

Rồi đây vợ chồng cựu tổng thống có phải đi tù vì những mờ ám trong tổ chức từ thiện bác ái của họ không? Có thể lắm, nếu họ có tội. Nước Mỹ mà, đâu có chuyện hạ cánh an toàn, xử lý nội bộ, cách chức sau khi rời chức.

Trong khu vực Đông Nam Á, tổng thống Philippines đã gặp đối thủ, để coi rồi đây ai bạo miệng hơn ai.

Trở về với Võ Văn Kiệt, khuya hôm thứ Ba rạng sáng ngày thứ Tư, nước Mỹ có “triệu người vui và triệu người buồn.” Hiểu theo nghĩa này, có nghĩa là nước Mỹ vừa chấm dứt một thời khắc lịch sử nhưng chưa biết bao giờ mới hàn gắn được những đổ vỡ sau đó.

ĐCV tổng hợp 

© Đàn Chim Việt