Thương tiếc nhà báo Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh

 

Nhà báo kỳ cựu Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh vừa mới ra đi từ giã cõi đời vào ngày Chủ nhật 12 tháng Tám năm 2012 tại thành phố San Jose California vào tuổi đại thọ 92.

Ông bắt đầu bước vào ngành truyền thông báo chí Việt nam từ năm 1948 và làm việc liên tục đến trên 40 năm – gồm hai giai đọan ở Việt nam và ở hải ngọai. Ông say sưa miệt mài làm việc cả cho đến những ngày sắp sửa trút hơi thở cuối cùng trên đất Mỹ.

Với những đóng góp lớn lao về chuyên môn qua hàng vạn những bài báo được phổ biến rộng rãi trên nhiều tờ báo ở trong nước cũng như ở hải ngọai – và qua việc giảng dậy về môn báo chí tại các đại học Vạn Hạnh và Đà lạt trước năm 1975, nhà báo Sơn Điền từ nhiều năm nay đã từng được công chúng quý trọng yêu mến và đánh giá rất cao  – vừa về tài năng hiếm có vừa về nhân cách cao đẹp của ông.

Đã có và sẽ còn có nhiều thức giả, các bạn đồng nghiệp cũng như rất đông các môn sinh đã từng được ông dìu dắt hướng dẫn – tất cả đều sẽ trình bày đày đủ những kỷ niệm tốt đẹp, các chứng từ thật khả tín và quý báu về nhân vật kiệt xuất này. Theo dự tính của một vài thân hữu, thì các bài viết đó cùng những hình ảnh kỷ niệm sẽ được tập hợp trong một cuốn sách phổ biến vào năm tới, nhân dịp Giỗ Đầu Năm của Nhà báo Sơn Điền quý mến của hết thảy chúng ta.

Là một người có duyên được gần gũi quen biết và gặp gỡ trao đổi thân tình với ông liên tục từ trên 15 năm nay tại thành phố San Jose, trước hết tôi xin được bày tỏ niềm thương tiếc sâu xa và quý mến chân thành đối với một bậc huynh trưởng thật đáng quý đáng trọng mà vừa mới lìa xa chúng ta. Đồng thời tôi cũng xin được gửi lời chia sẻ với tòan thể gia đình trong nỗi chia lìa mất mát đau đớn này.

Ngành truyền thông báo chí bằng chữ quốc ngữ của chúng ta đã có lịch sử từ trên một thế kỷ nay với những nhà báo tiên phong lỗi lạc như Nguyễn Văn Vĩnh, Phạm Quỳnh hồi đầu thế kỷ XX, rồi tiếp đến là Nhất Linh, Khái Hưng, Hòang Đạo, Phan Khôi, Đào Trinh Nhất v.v… vào thập niên 1930 – 40.

Sau năm 1954, khi hòa bình được lập lại, thì ở miền Bắc lại có những nhà báo kiên cường khẳng khái như Nguyễn Hữu Đang, Phan Khôi, Trần Dần, Trương Tửu… trong Nhóm Nhân Văn Giai Phẩm, mà sau đó đã bị chính quyền cộng sản đàn áp nặng nề tàn bạo.

Còn ở miền Nam, thì nhờ có chế độ tự do dân chủ, nên mặc dù còn bị nhiều hạn chế về mặt an ninh trong thời chiến tranh sôi động – các nhà báo tương đối vẫn còn có thể sử dụng quyền tự do ngôn luận để thông tin trung thực và phát biểu quan điểm riêng của mình. Các nhà báo Nam Đình, Trần Tấn Quốc, Từ Chung, Trần Việt Sơn, Chu Tử, Sơn Điền … có thể được coi là những tiêu biểu sáng giá nhất trong các thập niên 1960 – 70 trước thời kỳ cộng sản cưỡng chiềm miền Nam vào năm 1975. Nhưng sau đó, thì dưới chế độ độc tài chuyên chế tòan trị, tất cả mọi báo chí tư nhân đều bị đóng cửa và rất đông các văn nghệ sĩ, các ký giả có tên tuổi đều bị bắt đi tù nhiều năm. Nhà báo Sơn Điền là một trong những người bị ở tù lâu năm nhất – mãi đến năm 1987 mới được trả tự do.

Qua định cư tại Mỹ vào năm 1992, ông đã bằt tay liền vào công việc viết lách vốn đã bị gián đọan từ năm 1975. Những bài bình luận về thời cuộc của ông được đăng tải trên nhiều tờ báo ở hải ngọai và được rất đông người đọc thường xuyên theo dõi. Và đặc biệt, ông còn viết cả những bài về lãnh vực khoa học, đáng chú ý nhất là mục giải thích rành rẽ về các chuyển biến trong không gian vũ trụ. Theo tiếng Mỹ, thì nhà báo Sơn Điền vừa là một “columnist” (ký mục gia) và cũng vừa là một “science writer” (nhà báo chuyên viết về khoa học).

Nhưng điều đáng ghi nhân hơn cả nơi bậc đàn anh này, thì đó chính là cái thái độ an nhiên tự tại, cái lối ứng xử rất mực hòa nhã đối với mọi người – và nhất là sự bao dung khích lệ của ông đối với lớp người trẻ tuổi đàn em của mình.

Tại vùng San Jose được mệnh danh là Thung lũng Hoa vàng, Nhà báo Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh và Nhà thơ Hà Thượng Nhân là hai vị Trưởng thượng được sự quý trọng nhất trong giới văn nghệ sĩ ở địa phương miền Bắc California từ vài chục năm gần đây. Nay thì hai vị Đàn anh này đã gặp lại nhau, cùng xum họp quây quần bên nhau nơi chốn tiên cảnh chung với nhiều bậc tiền bối đã ra đi trước đây nữa vậy.

Xin vĩnh biệt Huynh trưởng Sơn Điền Nguyễn Viết Khánh!

Với tấm lòng cảm mến và ái mộ chân tình của một kẻ hậu sinh./

 

Westminster California, ngày 15 tháng Tám năm 2012

© Đoàn Thanh Liêm

© Đàn Chim Việt