VN nuốt lời hứa với nước Úc

Việt Nam xét xử người vượt biên do Úc trả về

Chiều hôm qua 26/5/2016, Tòa án thị xã La Gi tuyên án rất nặng đối với 4 người vượt biên qua Úc: chị Trần Thị Lụa 30 tháng tù giam, chị Huỳnh Thị Kiều 27 tháng từ giam, anh Nguyễn Đình Quý (Chồng chị Kiều) 24 tháng tù giam, anh Nguyễn Minh Quyết 24 tháng tù giam.

Điều đặc biệt là vợ chồng anh Quý, chị Kiều đang nuôi 3 con nhỏ nhưng bị phạt tổng cộng gần 5 năm tù giam; anh Nguyễn Minh Quyết bị bại liệt cả 2 chân nhưng bị phạt 24 tháng tù giam. Bản án này không thể hiện tính nhân đạo mà thể hiện tính tàn bạo và man rợ của pháp luật đối với người bị kết án.

Những người vượt biên qua Úc đa phần là người nghèo và mù chữ, họ chỉ có mong muốn duy nhất là thay đổi cuộc đời nhưng Tòa án xử họ với mức án quá nặng, bỏ qua những cam kết trước đây giữa chính phủ Úc và Việt Nam là “Người vượt biên trả về sẽ không bị bắt bớ, tù đày, tạo điều kiện có công ăn việc làm, con em được đến trường và sớm hòa nhập cộng đồng”.

Tổ chức theo dõi nhân quyền lên tiếng

Trước khi bản án được tuyên vài ngày, tổ chức theo dõi Nhân quyền HRW đã lên tiếng về việc này. Tổ chức Theo dõi Nhân quyền phát biểu rằng chính quyền Việt Nam cần hủy bỏ ngay lập tức mọi cáo buộc liên quan đến hành vi vượt biên trái phép đối với những “thuyền nhân” bị Úc trả về. Phía Úc cần ngay lập tức yêu cầu hủy bỏ vụ án, vì Việt Nam đã cam kết không trừng phạt những người di dân bị trả về.

Trong hai vụ riêng biệt vào tháng Tư và tháng Bảy năm 2015, hải quân Úc đã chặn hai chiếc tàu trên biển đang di chuyển vào nước Úc và trả lại tất cả các hành khách cho phía Việt Nam. Trong cả hai vụ, Việt Nam đảm bảo với chính phủ Úc rằng sẽ không trừng phạt những người này về hành vi vượt biên. Tuy nhiên, những người đi trên hai chuyến tàu này đã bị bắt giữ, câu lưu, truy tố và –đối với vụ tháng Tư năm 2015 – bị kết án theo điều 275.

“Việt nam đã trắng trợn nuốt lời hứa với chính phủ Úc về việc không truy tố những thuyền nhân bị trả về,” bà Elaine Pearson, Giám đốc phụ trách Úc của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói. “Phía Úc cần yêu cầu chính quyền Việt Nam ngay lập tức hủy bỏ mọi cáo buộc và trả tự do cho những người này.”

Ngày mồng 1 tháng Bảy năm 2015, bốn bị can và 42 người khác, bao gồm cả nam giới, phụ nữ và trẻ em, trong đó có em nhỏ nhất mới 4 tuổi, rời Việt Nam trên một con tàu từ thành phố Phan Thiết. Ngày 21 tháng Bảy, chính quyền Úc chặn thuyền và bốn ngày sau đó trả họ về Việt Nam theo đường hàng không.

Hai trong số những người hồi hương này kể với Tổ chức Theo dõi Nhân quyền rằng, trước khi bị trao trả về Việt Nam, một đại diện di trú Úc nói với họ rằng sẽ không ai bị bắt giam hay đi tù, rằng chính quyền Việt Nam sẽ tạo điều kiện cho họ có việc làm và con cái họ được đi học. Khi tới sân bay Tân Sơn Nhất, một quan chức Việt Nam khẳng định với cả đoàn trước mặt đại diện của lãnh sự Úc rằng sẽ không ai bị bắt hay bị tù. Tuy nhiên, sau khi chính quyền Việt Nam đưa đoàn về tới địa phương cư trú, công an đưa Trần Thị Lụa, Nguyễn Đình Quý và Nguyễn Minh Quyết tới một nhà khách không rõ địa chỉ ở Phan Thiết và giữ họ ở đó suốt 24 ngày mà không có văn bản truy tố hay cho phép họ tiếp xúc với luật sư.

Quyền được rời khỏi một quốc gia, kể cả đất nước mình, được bảo đảm trong Tuyên ngôn Toàn cầu về Nhân quyền và Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị, đã được Việt Nam ký kết năm 1982.

Theo Fcaebook LS Võ An Đôn, HRW