Của chung ai khéo vẫy vùng …?
Trong cuốn sách ‘Le Capital au XXI ème sìècle’ – Tư bản thế kỷ XXI – nhà nghiên cứu Thomas Piketty cho rằng về kinh tế học, vấn đề bao trùm quan trọng nhất trong mọi xã hội xưa nay là vấn đề phân phối và tái phân phối của cải xã hội.
Cuốn sách ông đồ sộ hơn nghìn trang, có hàng nghìn thống kê, biểu đồ, hàng vạn số liệu, tỷ lệ, ghi lại các nền sản xuất từ thời cổ đại- năm 0001 đến nay, hơn 20 thế kỷ. Cuốn sách của ông phát hành năm 2013, được dịch ngay ra 14 thứ tiếng, bán chạy mức kỷ lục suốt 2 năm 2014 và 2015, và nay vẫn còn ăn khách, thành sách kinh điển mới nhất về kinh tế cho giới nghiên cứu và sinh viên.
Cuốn sách của ông chấn động công luận, nhất là giới kinh tế học trẻ về tình trạng căng thẳng, bi thảm, nguy hiểm nhất hiện nay, đó là tình trạng thu nhập chênh lệch nhau giữa nhóm người giàu nhất và nhóm người nghèo nhất, giữa người giàu nhất và người nghèo nhất trong xã hội lòai người, cũng như trong mỗi xã hội, đang ngày càng mở rộng đến mức kinh hòang, phi lý nhất.
Nhà kinh tế mất hàng chục năm sưu tầm số liệu để trình bày với tính thuyết phục vấn đề bất công xã hội lớn nhất hiện nay mà lòai người văn minh phải đương đầu, khi người giàu cứ giàu lên mãi theo cấp số nhân, và người nghèo nghèo thêm mãi một cách tương đối. Một xã hội bệnh họan.
Ông chỉ ra sự phi lý khổng lồ. Một lao động châu Phi thu nhập trung bình 600 đôla/năm phải làm 1 ngàn năm mới có thu nhập bằng 1 năm của 1 tỷ phú Hoa Kỳ thu nhập trung bình 600 ngàn đôla. Có những con số làm ta giật mình. Nhìn chung trên thế giới, nhóm 10% kẻ giàu nhất chiếm hơn 50% tài sản tòan cầu, trong khi nhóm 90% số dân chia nhau 50% tài sản còn lại. Và 86 người gìàu nhất thế giới thuộc các nước phát triển cao hiện chiếm hơn một nửa giá trị – hơn 50% – tài sản của tòan thế giới. Có những kẻ giàu hàng trăm, nghìn tỷ đôla và có người nghèo không có 1 đô la dính túi, không đất, không nhà, còn mắc nợ dài dài.
Công luận Pháp quý trọng nhà kinh tế T. Piketty 45 tuổi đã có công trình đồ sộ có giá trị học thuật cao, lại khiêm tốn, từ chối Huân chương Bắc đẩu bội tinh, cho rằng bạn đọc khen là quá đủ.
Ở VN ta không ai biết rõ tình trạng thu nhập thật ra sao của quan chức đến dân thường vì tài chính không công khai minh bạch. Một sự thật là bất công xã hội ngày càng nặng nề, rộng lớn, người giàu nhanh do quyền lực ngày càng đông đảo, người dân càng nghèo thêm do lương thấp, năng xuất kém, thuế má cao, thất nghiệp nhiều và nhất là tham nhũng nặng nề, tràn lan, càng chống càng phát triển mạnh hơn. Chiến tranh, xung đột, người tỵ nạn, thuyền nhân, tham nhũng … từ đó mà ra.
Một tâm lý xã hội rất nguy hiểm đang lan rộng, của chung không ai xót. Của xã hội, tha hồ vét.
Xin kể vài trường hợp tiêu biểu. Một xe tải các két bia của một công ty quốc doanh hồi tháng 2/2016 đi qua Long An gần Sài Gòn gặp sự cố. Vài két bia rơi xuống lòng đường. Thế là dân đi qua tranh giành nhau từng lon bia, rồi tiện thể cả xe chở 2 ngàn lon bia trong vài phút biến sạch, dân sống hai bên đường cũng nô nức tham gia cuộc nhặt nhạnh tập thể này, người lái xe cũng nhanh tay giữ 4 két bia cho riêng mình. Thế là xong, mọi người vui vẻ, say sưa. Nhà nước mất, tòan dân mất.
Tôi nhớ lại anh bạn nhà sử học uyên bác Trần Quốc Vượng hóm hỉnh từng nói về chính sách ‘ ruộng đất là thuộc sở hữu tòan dân ‘ của đảng CS, rằng:
‘ Trống làng ai đánh thì thùng,
Của chung ai khéo vẫy vùng … thành riêng ! ‘
Ai là ai ? Là đảng CS chứ còn ai nữa !
Ở gần nhà máy xi măng Hải phòng cũng vậy, đòan xe chở đầy xi măng quốc doanh đỗ ngòai cổng, một đêm xi măng biến sạch, công nhân và bà con xung quanh tha hồ xúc chia nhau, hòa cả làng. Của chung là thuộc mọi người. Sở hữu tòan dân là thế. Cha chung không ai khóc là vậy.
Tình hình nhà máy điện Dung Quất hồi năm 2014 cũng vậy. Nhà máy tuyển hàng trăm công nhân trẻ từ Nghệ an vào tập sự. Chỉ một đêm, các công nhân mang tâm lý tiểu nông vụ lợi đã thi nhau dùng kềm lớn tháo hơn 20 ngàn viên ốc bù lon lớn của nhà máy và đường xe lửa đem ra chợ Cồn bán rẻ cho các bà buôn đồng nát lấy tiền uống bia. Với họ đó là của chung, của trời cho, phơi bày ra đó, tội gì mà không lấy, dễ ợt, không lấy là dại.
Đó là tâm lý của các quan chức CS, hàng trăm tỷ đôla các quỹ ODA và FDI là của trời cho – thật ra từ triệu triệu ân nhân ẩn danh trên thế giới, chia chác ngầm cho nhau là chuyện nhỏ như con thỏ, dại gì mà không lấy, như ông Lê Phước Vũ mê kỹ thuật Tàu, nói về vụ nhà máy thép Cà Ná ‘ngu gì mà không làm !’.
Cuộc họp TƯ đảng cuối năm và quốc hội sắp họp ngày 10/10 sẽ bàn về đẩy tới việc chống nạn tham nhũng ‘ khi tham nhũng vẫn phát triển một cách ổn định’ rất nên thảo luận một đề tài rộng lớn hơn, thiết thực hơn, đó là vì sao chủ trương ‘ Nhà nước kiến tạo phát triển và công bằng xã hội ‘ lại dẫn đến kết quả hiển nhiên thành ‘ Nhà nước kiến tạo bất công, tham nhũng’, hóa ra là ‘ Nhà nước tàn phá tài nguyên quốc gia, Nhà nước làm kiệt quệ nền tài chính và tạo nên núi nợ gãy lưng ‘.
Các cán bộ nhà nước và các ông bà nghị sỹ rất nên tìm đọc kỹ cuốn sách ‘ Tư bản thế kỷ XXI ‘ của học giả T. Piketty ( bản tóm dịch của Nguyễn Quang sang tiếng Việt hiện có trên mạng Thời Đại Mới và mạng Việt-Studies ), các nhà kinh tế VN nên có nhiều thống kê về tình hình thu nhập của các lớp dân cư nước ta, chênh lệch giàu nghèo ra sao, vì sao bất công mở rộng đến mức kỷ lục hiện nay, các tỷ phủ CS mới vượt rất xa các ông chủ thực dân Pháp, các đại điền chủ Gò Công – Cần Thơ, các nhà tư bản lớn cỡ Bạch Thái Bưởi, Hui Bon Hỏa thời xưa.
‘ Của chung ai khéo vẫy vùng … thành riêng ‘. Biển bị ô nhiễm, rừng bị tàn phá, ruộng đồng khô cằn nhiễm mặn, lòng tham không đáy của kẻ cầm quyền cướp đọat vô hạn tài sản của nước, của dân, tạo nên nghịch cảnh ‘ người ăn không hết, kẻ lần không ra ‘. Các thế hệ tương lai rồi sẽ ra sao ?
Bên cảnh những thành tích lịch sử ‘dỏm’ của đảng CS được phô trương trơ trẽn trên khẩu hiệu, đó là thành tích thật nổi bật nhất mà các người lãnh đạo phải nhìn thẳng cho thật rõ và có những biện pháp có hiệu quả, trước sự mong đợi, giám sát của tòan dân.
Bùi Tín (VOA)
