Con đường phía trước [9]
Tôi vừa đi thăm Châu Phi về, và có chụp nhiều hình các con tinh tinh của Châu Phi. Nếu giờ đây xa lộ thông tin đã đi vào hoạt động, tôi sẽ phát một thông tin báo rằng nếu một ai đó đang săn bắn thú hoang ở Châu Phi muốn trao đổi các tấm ảnh thì hãy gởi ảnh của họ lên bản tin công cộng mà tôi đã gởi các tấm hình con tinh tinh của tôi. Tôi có thể dùng mã riêng để chỉ có những thành viên trong đoàn mới truy nhập được.
Hiện nay trên mạng Internet đã xuất hiện hàng ngàn những nhóm tin – newsgroup – như vậy, và vô số diễn đàn trên các dịch vụ thương mại trực tuyến được thành lập để cho các cộng đồng nhờ trao đổi thông tin. Ví dụ trên mạng Internet có những nhóm thảo luận dựa trên văn bản sống động với những cái tên như:
alt.agriculture.fruit
alt.animals.raccoons
alt.asian-movies.altcoffee
bionet.biology.cardiovascular
soc.religion.islam
và talk.philosophy.misc
Nhưng các chủ đề này hầu như không chuyên môn hoá như vài đề tài mà tôi hy vọng các cộng đồng điện tử sẽ lưu trữ trong tương lai. Một số cộng đồng chỉ có quy mô địa phương, và một số cộng đồng sẽ có quy mô toàn cầu. Bạn sẽ không bị ngợp bởi số cộng đồng bạn cần chọn lựa, việc đó cũng giống như việc bạn đang sử dụng điện thoại vậy. Bạn sẽ tìm những nhóm phù hợp với sở thích chung của bạn, và sau đó bạn sẽ lựa chọn nhóm bạn muốn tham gia. Tôi nghĩ rằng viên chức trong các chính quyền của các thành phố ngày càng quan tâm tới cộng đồng này trên mạng. Đôi khi tôi rất bực mình vì hệ thống đèn giao thông trên đoạn đường gần trụ sở cơ quan của tôi vì hầu như đèn đỏ bao giờ cũng lâu hơn các nơi khác. Tôi có thể viết thư gửi những người phụ trách phần việc này để phàn nàn về nó, nhưng có thể người ta cho đó là thư của người lập dị. Nhưng nếu tôi tìm đến “cộng đồng” những người cùng đi trên đoạn đường đó, và chúng tôi có thể cùng gởi đi một phàn nàn mạnh mẽ hơn lên thành phố bằng cách gửi lên mục thư khiếu nại của bản tin công cộng một thư, dính kèm theo một sơ đồ đoạn đường đó với nội dung “Trong suốt giờ cao điểm buổi sáng, khó có ai ra khỏi đoạn đường này. Có ai nghĩ rằng nên rút ngắn chu kỳ đèn giao thông ở đoạn đường này không ? Những ai đồng ý có thể bổ sung vào thư của tôi”. Và như vậy chính quyền thành phố dễ dàng tiếp thu hơn.
Khi các cộng đồng trực tuyến phát triển và trở nên quan trọng hơn thì đó sẽ là những nơi mọi người tìm đến để tìm hiểu xem hiện nay công chúng đang thực sự quan tâm đến vấn đề gì. Người ta muốn biết hiện nay cái gì là phổ biến, bạn bè đang xem những phim nào và những tin tức nào người ta cho là lý thú. Tôi muốn đọc nhưng tin thời sự nóng hổi thông thường mãi đến chiều tối tôi mới có thể đọc được để chúng tôi có thể có đề tài nói chuyện. Bạn có thể theo dõi diễn biến của tình hình chung trên mạng. Sẽ có tất cả những danh mục về những gì thời sự nhất đang diễn ra.
Những cộng đồng điện tử, với tất cả các thông tin cũng sẽ tạo ra nhiều vấn đề. Một số thể chế rồi cũng phải thay đổi khi các cộng đồng trực tuyến trở nên mạnh dần. Các bác sĩ và các nhà nghiên cứu y khoa phải lắng nghe ý kiến của các bệnh nhân, những người tìm tòi tài liệu y khoa thông qua mạng và so sánh kết quả với các bệnh nhân khác có cùng căn bệnh nghiêm trọng như thế. Tin tức về các phương pháp trị liệu không đúng hay không được chấp nhận sẽ lan nhanh trong các cộng đồng này. Một số bệnh nhân đang bị người ta dùng thử nghiệm một loại thuốc nào đó có thể phát hiện ra, bằng cách liên lạc với các bệnh nhân khác cũng đang bị dùng làm vật thí nghiệm như thế, rằng họ đang nhận một loại thuốc trấn an chứ không phải là loại thuốc trị bệnh thực . Sự khám phá đó làm cho vài bệnh nhân không dùng thuốc nữa mà tìm kiếm phương pháp trị bệnh khác. Điều này sẽ làm hỏng các cuộc nghiên cứu, nhưng thật khó đổ lỗi cho các bệnh nhân, những người đang tự cứu lấy sinh mạng của họ.
Không chỉ các nhà nghiên cứu y học bị tác động bởi những thông tin như thế. Một trong những quan tâm lớn nhất là liệu các phụ huynh có chấp nhận để cho con em của họ có thể tìm hiểu hầu như vấn đề gì chúng muốn ngay từ các trang bị thông tin tại nhà. Hiện nay, hệ thống kiểm soát các kênh đang được thiết kế để giúp các bậc phụ huynh có thể kiểm tra những gì con em họ truy nhập từ mạng. Điều này có thể trở thành một vấn đề chính trị quan trọng nếu những nhà xuất bản thông tin không xử lý nó một cách đúng đắn.
Công bằng mà nói, các mạng thông tin mang lại nhiều lợi ích hơn là tác hại. Càng có nhiều thông tin, chúng ta càng có nhiều khả chọn lựa. Hiện nay các cổ động viên nhiệt tình sử dụng cả buổi tối vào thời gian phát những chương trình truyền hình họ yêu thích, nhưng một khi video theo yêu cầu tạo cho chúng ta cơ hội để xem bất kỳ cái gì chúng ta thích, bất kỳ khi nào chúng ta muốn, chứ không phải theo thời gian phát hình. Trước khi có điện thoại, người ta nghĩ về những người hàng xóm của mình như là cộng đồng duy nhất của họ. Hầu như mọi quan hệ của họ đều giới hạn trong phạm vi người láng giềng. Điện thoại và xe ôtô cho phép chúng ta mở rộng phạm vi giao tiếp của chúng ta. Chúng ta có thể ít trực tiếp đi thăm viếng nhau như cách chúng ta đã làm hàng thế kỷ qua, bởi vì chúng ta có thể sử dụng điện thoại. Nó giúp chúng ta dễ dàng duy trì mối liên lạc với nhau.
Hơn mười năm trước, từng có những lúc bạn lắc đầu khi bất kỳ một người lạ mặt nào hoặc một con số sai có thể gián đoạn cuộc đàm thoại. Điện thoại di động, máy nhắn tin, và máy fax thực sự có cần thiết đối với những nhà kinh doanh để thực hiện các quyết định rõ ràng mà trước đây thường phải bỏ qua. Cách đây hơn chục năm, chúng ta không thể quyết định liệu chúng ta có nhận tài liệu ở nhà hay nhận ngay trong lúc đang trên đường đi. Nhờ kỹ thuật hiện đại, bạn có thể quyết định có mặt ở đâu và vào lúc nào. Trong tương lai, khi bạn có thể làm việc ở bất kỳ nơi đâu, tiếp xuác với bất kỳ người nào tại bất cứ địa điểm nào, bạn có thể tiếp xúc một cách dễ dàng ai, và cái gì có thể được ưu tiên tiếp xúc với bạn. Bằng cách chỉ dẫn rõ các quyền ưu tiên nhất, bạn có thể tái thiết thông tin tại nhà bạn, hay chọn lựa bất kỳ nơi nào để làm nơi thích hợp cho mình.
Xa lộ thông tin sẽ trợ giúp bằng cách trình bày trên màn hình tất cả các liên lạc thu nhận, hoặc các cuộc gọi điện thoại trực tiếp, các tư liệu đa phương tiện, thư tín điện tử hoặc quảng cáo, thậm chí các tin tức sốt dẻo. Bất kỳ ai được bạn chấp nhận đều có thể liên lạc qua hộp thư điện tử của bạn hoặc điện thoại của bạ. Bạn có thể cho phép người nào đó gửi thư cho bạn nhưng không được gọi điện thoại . Bạn có thể cho phép những người khác gọi điện thoại khi bạn cho biết mình không bận và vẫn cho phép những người khác liên lạc với bất kỳ lúc nào. Bạn không muốn nhận hàng quảng cáo không được yêu cầu mỗi ngày, nhưng bạn có thể tìm được vé cho một buổi hoà nhạc đã bán sạch, và bạn cũng có thể nhận các phúc đáp theo yêu cầu của bạn ngay. Các liên lạc thu nhận sẽ được phân loại, ví dụ như quảng cáo, chúc mừng, yêu cầu, xuất bản, và các tư liệu liên hệ công việc hoặc các hoá đơn. Bạn quy định chế độ phân phối rõ ràng. Bạn sẽ quyết định ai có thể gọi điện thoại cho bạn trong buổi cơm tối, ai có thể tiếp cận mình khi bạn đang trên đường đi, hoặc khi nào bạn đi nghỉ, và các loại điện thoại hoặc lời nhắn nào đáng để đánh thức bạn vào giữa đêm. Bạn có thể chọn nhiều ưu tiên phân biệt khi cần và thay đổi các tiêu chuẩn bất kỳ lúc nào bạn muốn. Thay vì phân phát số điện thoại của bạn và người ta có thể được truyền từ người này sang người khác và được sử dụng một cách không rõ ràng, bạn thêm tên của người mình muốn được gọi vào một danh sách được cập nhật thường xuyên. Nếu một ai đó không có trên các danh sách của những người muốn liên lạc với bạn, bạn sẽ phải nhờ một ai đó chuyển giúp lời nhắn cho bạn. Bạn có thể thường xuyên điều chỉnh thứ tự ưu tiên hoặc xoá tên một ai đó ra khỏi danh sách của bạn.
Những thay đổi trong kỹ thuật đã bắt đầu ảnh hưởng tới ngành kiến trúc. Khi cách sử dụng các tiện nghi gia đình thay đổi, các toà nhà cũng sẽ được cải tiến cho phù hợp. Các khung hiển thị có kích thước khác nhau được máy điện toán điều khiển sẽ được nêu trong bản thiết kế ngôi nhà. Các đường dây nối với các thiết bị sẽ được cài đặt trong thời gian xây dựng, và người ta cũng sẽ nghĩ tới chuyện làm màn che cho các màn hình để giảm tối đa sự phản chiếu ánh sáng. Khi các thiết bị thông tin được nối với xa lộ. nhu cầu về các thiết kế tiện nghi khác sẽ giảm đi rất nhiều như sách tham khảo, ống nghe stereo, đĩa compact, máy fax, ngăn đựng hồ sơ tủ đựng hồ sơ lưu trữ và biên lai. Nhiều thứ linh tinh chiếm không gian sẽ được thu nhỏ thành các thông tin dạng số. Ngay cả những tấm ảnh cũ có thể được lưu trữ theo dạng số và cho hiện lên màn hình thay vì phải đặt trong một khung.
Tôi đang suy nghĩ nhiều về các chi tiết này ,bởi vì hiện tôi đang xây dựng một toà nhà, và tôi dự tính sẽ hoàn thành trong một tương lai không xa. Tôi đi trước thời đại một bước trong khi vẽ thiết kế cho ngôi nhà này, nhưng có lẽ nó sẽ là kiểu mẫu cho các ngôi nhà tương lai. Khi tôi trình bày kế hoạch, người ta liếc nhìn tôi như muốn nói rằng, “Anh thực sự muốn xây dựng một ngôi nhà như vậy sao ?” Giống như những người muốn xây nhà khác, tôi muốn ngôi nhà của tôi phải hoà với cảnh vây chung quanh và đáp ứng mọi nhu cầu của những người sẽ sống trong ngôi nhà đó. Về phương diện kiến trúc, tôi muốn nó phải là một ngôi nhà thật hấp dẫn. Và trên hết là sự tiện lợi. Nó là nơi tôi và gia đình sẽ sinh sống. một ngôi nhà là một tổ ấm, hoặc nói theo cách nói của Le Corbusier, nhà kiến trúc vĩ đại của thế kỷ thứ 20, ngôi nhà là “một guồng máy để con người sinh sống”.
Căn nhà của tôi làm bằng gỗ, kiếng, bê tông, và gạch. Nó được xây dựng trên một sườn đồi và hầu hết phần bằng kiếng nhìn ra phía Tây, trông ra hồ Washington và thành phôs Seattle để có thể thưởng ngoạn cảnh hoàng hôn và phong cảnh của ngọn núi Olympic hùng vĩ.
Căn nhà của tôi cũng được làm bằng silicon và phần mềm. Sự cài đặt của các vi xử lý silicon, các chíp bộ nhớ, và các phần mềm điện toán, sẽ làm cho ngôi nhà hết sức tiện dụng,và sẽ mang một số đặc điểm mà xa lộ thông tin sẽ mang lại hàng triệu ngôi nhà như vậy trong vài năm tới. Kỹ thuật tôi sẽ sử dụng mới chỉ là sự thư nghiệm, nhưng theo thời gian , những điều tôi đang làm có thể trở nên được chấp nhận rộng rãi và sẽ ít tốn kém hơn. Hệ thống giải trí sẽ là một sự mô phọng khá gần gũi với cách thức sử dụng đa phương tiện sao cho tôi có thể hiểu được sống với những kỹ nghệ tiên tiến là như thế nào.
Dĩ nhiên, tôi không thể mô phọng các ứng dụng của xa lộ, vì nó đòi hỏi phải có nhiều người được nối mạng với nhau. Một xa lộ thông tin riêng cho một cá nhân thì chẳng kahdss gì việc một người có một điện thoại hiện nay. Các ứng dụng xa lộ hữu ích sẽ phát triển với sự tham gia của hàng trăm triệu người , những người không phải chỉ có tận hưởng, mà còn tạo ra các thông tin giải trí và các thông tin khác. Sẽ không có một xa lộ thông tin thật sự cho đến khi hàng triệu người liên lạc với nhau, khám phá các đề tài tạo các thiết bị đa phương tiện, gồm cả video chất lượng cao.
Công nghệ cắt cạnh trong toà nhà tôi đang xây dựng sẽ không chỉ tiên liệu các ứng dụng giải trí, mà nó còn giúp đáp ứng các nhu cầu bình thường trong ngôi nhà: sưởi ấm , thắp sáng, thoả mái, tiên lợi, vui tươi, và an toàn. Kỹ thuật này sẽ thay thế các kỹ thuật cũ mà hiện chúng ta đang mặc nhiên chấp nhận. Cũng mới đây thôi, công chúng đã bị ngạc nhiên bởi ý tưởng của rằng một toà nhà phải có đèn điện, buồng vê sinh, máy điện thoại, và máy điều hoà không khí. Mục đích cảu tôi là xây dựng một toà nhà với những tiện nghi giải trí và kích thích sự sáng tạo trong một bầu không khí thư giãn, tin yêu, thân tình. Những mong muốn của những người có đủ khả năng xây dựng các ngôi nhà độc đáo trong quá khứ . Tôi đang thử nghiệm để tìm ra những gì tốt nhất cho tương lai, và ước muốn đó cũng có một truyền thống lâu dài của nó. Vào năm 1925, khi Willan Randolph Hearst, một trùm báo chí đã chuyển vào lâu đài của ông San Simeopn ở California, ông này cũng muốn cho ngôi nhà của mình được trang bị những kỹ thuật hiện đại nhất. Trong thời đó, việc điều chỉnh các máy thu thanh bắt tốt các đài phát là chuyện vô cùng phiền phức và tốn thời gian, vì thế, ông cho đặt nhiều máy thu thanh trong tầng hầm của lâu đài Sam Simeon, mỗi một máy thu được điều chỉnh để bắt riêng một đài phát. Các dây điện của các loa chạy đến căn phòng riêng của Hearst trên tầng 3, ở đó chúng được ẩn vào trong một tủ làm bằng gỗ sồi của thế kỷ 15. Lúc ấn một nút, Hearst có thể nghe được một đài phát ông chọn. Đó là một kỳ công trong thời đại đó. Ngày nay đây chỉ là một chức năng chuẩn trên mọi máy thu thanh đặt trong xe hơi.