Vì ai mà nước Nga khốn đốn?
Sau khi cho sáp nhập Crimea, ông Vladimir Putin nhận được nhiều sự ủng hộ của người dân Nga. Mới cách đây chỉ khoảng hai tháng, theo một cuộc thăm dò của Trung tâm Levada ở Moscow, có đến 88% người Nga được hỏi tín nhiệm ông.
Nhưng nay mọi chuyện đã khác. Crimea không còn là điều để người dân Nga vui mừng. Mối bận tâm của họ lúc này là làm sao đối phó với những khốn đốn vì giá cả tăng vọt, đồng rúp mất giá.
Đối diện với những khó khăn ấy – như Lev Gudkov, người đứng đầu Trung tâm Levada nhận định, được tạp chí Time trích dẫn hôm 16/12/2004 – họ không còn mặn mà với những hành động của ông tại Crimea và Ukraine và sẽ quay lưng lại với ông.
Có thể chính ông Putin cũng nhận ra rằng ông đang phải trả giá cho những hành động kiêu căng, toan tính sai lầm của mình ở Crimea và Ukraine. Chiếm được Crimea, nhưng ông và nước Nga lại mất nhiều thứ khác.
Kinh tế trượt dốc
Là một nền kinh tế phụ thuộc chủ yếu vào việc xuất khẩu dầu khí (chiếm đến 68% tổng kim ngạch xuất khẩu của Nga năm 2013), giá dầu quốc tế sụt giảm kỷ lục trong những tháng qua đã tác động xấu lên nền kinh tế Nga.
Nhưng có thể nói việc ông bất chấp luật pháp quốc tế sáp nhập Crimea và gây bất ổn tại miền Đông Ukraine là yếu tố quan trọng đưa đẩy nền kinh tế Nga đến tình trạng điêu đứng ngày hôm nay.
Nghĩ rằng mình có nhiều dầu khí, các nước châu Âu lại cần đến nguồn năng lượng từ Nga và vì vậy không dám có các biện pháp cứng rắn với Moscow, ông Putin đã phớt lờ những kêu gọi, chỉ trích, đe dọa từ các nước châu Âu và Mỹ. Ông đã cho quân vào Crimea và thôn tính vùng tự trị này của Ukraine.
Không chỉ truyền thông và người dân Nga mà một vài tờ báo ở Việt Nam như Tiền Phong cũng khen ngợi hành động đó của ông, cho rằng ông đã thắng các nước phương Tây ‘trong trận chiến Crimea, rộng hơn là Ukraine’.
Bài viết có tựa đề ‘Trận pháp Putin’ của Tiền Phong còn cho rằng trừng phạt kinh tế nếu làm Nga “vỡ đầu” thì nó cũng làm phương Tây “mẻ trán”.
Nhưng ông và những người ủng hộ ông đã toan tính sai. Các nước châu Âu – đặc biệt Đức, một nước thường được coi là đồng minh của Nga trong Liên hiệp châu Âu (EU) – đã quyết định tiến hành hàng loạt các biện pháp trừng phạt đối với Nga.
Và đến giờ, chưa rõ các nước EU có ‘mẻ trán’ hay không, lệnh trừng phạt mà các nước phương Tây tiến hành đối với những người thân cận của ông Putin và nhiều lĩnh vực kinh tế khác của Nga – như tài chính, ngân hàng, năng lượng – đã và đang làm họ và nền kinh tế Nga nói chung ‘vỡ đầu’.
Hơn nữa, sự trừng phạt đó của các nước phương Tây cũng trói buộc ông Putin và giới lãnh đạo Nga, khiến họ khó tìm được một giải pháp, liều thuốc linh nghiệm nào để chữa lành vết thương càng ngày càng nghiêm trọng của kinh tế Nga.
Chẳng hạn, dù đã tìm mọi cách – trong đó có việc Ngân hàng Trung ương Nga tăng mạnh lãi suất – để nhằm bảo vệ đồng rúp, ngăn chặn lạm phát, đồng tiên Nga cứ tiếp tục mất giá, làm phạt cứ leo thang.
Như tựa đề của bài viết ‘Putin Can’t Bully or Bomb a Recession’ trên tờ Daily Beast hôm 16/12, ông Putin có thể dùng sức mạnh quân sự ngạo mạn thách thức phương Tây, đe dọa, lấn chiếm các nước láng giêng, ông không thể dùng ‘bom’ chấm dứt sự khốn đốn kinh tế – thậm chí nguy cơ suy thoái, khủng hoảng kinh tế – mà nước Nga đang phải đối diện.
Không chỉ nền kinh tế Nga mà ngay cả bản thân ông Putin cũng đang phải đương đầu với không ít khó khăn.
Minh họa cho bài viết có tựa đề ‘Russia: A wounded economy’ trên The Economist hôm 22/11/2014, là một con gấu nâu đang lủi thủi, nặng nề lê bước trên tuyết và càng đi, nó càng để lại sau đó nhiều dấu chân thấm máu.
Hình ảnh đó mô tả khá rõ không chỉ sự khốn đốn của kinh tế Nga hiện tại mà còn cả sự đơn độc, thất bại và nhiều vết thương khác mà ông Putin đang phải chịu đựng.
Mất nhiều thứ khác
Trong những năm qua, ông Putin nhận được sự ủng hộ của người giới tài phiệt và người dân Nga chỉ vì kinh tế Nga phát triển, họ kiếm được nhiều tiền, đời sống của họ được cải thiện.
Nhưng với việc đồng rúp mất giá kỷ lục (thấp nhất kể từ năm 1998 – khi Nga khủng hoảng tài chính), giờ mọi chuyện trở nên khốn đốn với giới kinh doanh và người dân Nga.
Một bài viết của Ivana Kottasova đăng trên CNN Money hôm 16/12/2014 cho rằng trong năm 2014, giới thân hữu tài phiệt của ông Putin đã mất hơn 50 tỷ USD.
Khi kinh doanh thua lỗ, cuộc sống bấp bênh, người Nga sẽ không còn tín nhiệm ông Putin và quay lưng lại với ông.
Trong bài ‘Putin watches Russian economy collapse along with his stature’ trên tạp chí Time hôm 16/12/2014, Simon Shuster cho rằng không chỉ kinh tế Nga đang suy sụp mà hình tượng của ông Putin cũng đang dần dần sụp đổ.
Tương tự một bài viết Timothy Heritage của Reuters hôm 17/12/2014 cũng cho rằng cuộc khủng hoảng đồng rúp hiện tại có thể làm lung lay quyền lực của ông Putin.
Trên phương diện quốc tế, ông Putin bị cô lập, coi thường. Không lâu sau khi can thiệp vào Crimea, Nga đã bị loại khỏi nhóm 8 nước công nghiệp hàng đầu. Vào những cuộc gặp quan trọng – như tại Thượng đỉnh G20, Brisbane, Úc mới đây – ông Putin bị các lãnh đạo phương Tây né tránh hay công khai chỉ trích.
Là một người độc đoán và tham quyền, nhưng luôn tỏ vẻ dân chủ và luôn tìm mọi cách để đánh bóng tên tuổi, củng cố vị thế, tính chính danh của mình, chắc chắn ông Putin cảm thấy khó chịu, mất mặt khi bị coi thường, khinh rẻ như vậy.
Sự chao đảo về kinh tế hiện tại của Nga cũng có thể đe dọa sự tồn tại của Liên minh kinh tế Âu-Á (Eurasian Economic Union, EEU) non trẻ mà Nga mới ký kết với Belarus và Kazakhstan vào tháng Năm năm nay.
Là người coi sự sụp đổ của Đế chế Nga và chuyện Liên Xô tan rã là hai thảm họa của thế kỷ 20, ông Putin luôn có tham vọng thiết lập một khối các quốc gia Á-Âu chịu sự kiểm soát của Moscow giống như Liên Xô trước đây.
EEU – một dự án mà ông theo đuổi từ nhiều năm nay – được coi là bước đầu để ông thực hiện tham vọng ấy. Trước đây Ukraine được coi là nền tảng để Nga thiết lập EEU. Sau khi Nga thôn tính Crimea và gây bất ổn ở miền Đông Ukraine, việc Kiev quay trở lại quỹ đạo của Nga giờ càng xa vời.
Thực ra ngay từ khi thành lập, giới nghiên cứu đều cho rằng EEU sẽ rất khó – nếu không muốn nói là không thể thành công – vì EEC được xây trên nền tảng không bền vững.
Ngoài việc tìm cách thiết lập, mở rộng EEU, từ năm 2013 Nga còn muốn xúc tiến các hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Liên minh thuế quan (CU) và Ấn Độ, Mông Cổ, New Zealand, Israel và Việt Nam.
Nhưng theo Stanislav Secrieru, các cuộc thương thảo FTA giữa CU và các nước này chẳng có tiến bộ gì nhiều. New Zealand đã ngừng đàm phán với CU sau khi Nga thôn tính Crimea.
Được biết hôm 15/12/2014, Việt Nam đã kết thúc đàm phán FTA với Liên minh thuế quan (CU) và dự kiến sẽ tiến hành ký kết FTA với EEC (Eurasian Economic Commission) do Nga đứng đầu vào đầu năm tới.
Nhưng trong bối cảnh CU and EEC còn non yếu, có nguy cơ thất bại và Nga phải đối diện với khủng hoảng kinh tế, không biết hiệp định này có được áp dụng và mang lợi gì cho Việt Nam hay không?
Riêng đối với ông Putin, trước sự khốn đốn của kinh tế Nga và trong tình cảnh ông bị Mỹ và các nước phương Tây khác cô lập, trừng phạt, có thể nói từ khi lên nắm quyền vào năm 2000, chưa bao giờ ông phải đối diện nhiều nhiều khó khăn như ngày hôm nay.
Tại ông mọi đàng?
Trong bài diễn văn trước Quốc hội Nga hôm 04/12/2014 và trong cuộc gặp báo chí quốc tế hôm nay (18/12/2014), ông Putin cho rằng Mỹ và các nước phương Tây luôn tìm cách kìm kẹp, muốn tiêu diệt Nga, và việc Nga can thiệp vào Ukraine chỉ là cái cớ để họ làm điều đó.
Nhưng như bài ‘Putin’s people’ trên The Economist hôm 13/12/2014, cách nói đó của ông Putin không còn thuyết phục người dân Nga và họ cũng cảm thấy chán khi nghe mãi những điều đó.
Không biết hiệp định tự do với Liên minh thuế quan của Nga làm lợi gì cho Việt Nam hay không?
Khi loan báo có thêm những biện pháp trừng phạt mới đối với Nga hôm 16/12/2014, chính quyền Tổng thống Barack Obama đã nhấn mạnh rằng sự rối loạn kinh tế hiện tại của Nga hoàn toàn do ông Putin gây nên.
Và có thể, hơn ai hết, ông cũng hiểu rằng chính ông – hay chính những hành động của ông đã đẩy nước Nga vào tình cảnh cô lập, bế tắc và khốn đốn hôm nay.
Bài ‘A Wounded Economy’ trên trang The Economist viết ông Putin cùng phải hiểu rằng ông phải trả giá cho những hành động của mình. Xâm chiếm một quốc gia khác, thế giới sẽ có hành động chống lại ông.
Bài viết ấy cũng cho rằng nếu ông biết dành thời gian củng cố nền kinh tế Nga, thay vì chỉ đi lo làm giàu cho người thân, bạn bè của mình, ông Puttin không yếu thế như vậy ngày hôm nay.
Tiến sỹ Đoàn Xuân Lộc
Nguồn BBC
Ôi, trên đời này có hai chàng tay không đấu cọp khá nổi tiếng.
Cụ Lê Văn Khôi con nuôi cụ Lê Văn Duyệt, cầm gậy phang một cái, con cọp chết. Cụ Lê Văn Duyệt không hài lòng, bắt đấu tay không. Cụ Khôi tay không đấm một cái, thêm một con cọp chết.
Cụ Putin, cũng tay không, nhưng không thèm đấm cọp, cụ leo lên lưng cọp, chắc tính xiết cổ cọp. Những bậc tài trí đại loại như Nguyễn Hoàng Hà nhà mình nức nở khen rằng Putin vừa leo lưng cọp vừa “tát những cú trời giáng” vào mặt Obama và Tây Âu.
Võ nghệ đầy mình, cụ Putin leo lưng cọp nhanh lắm. Thoắt một cái đã nhảy phóc lên lưng cọp. Còn ai leo lên lưng cọp nhanh bằng Putin?
Ai dè trong chính trường hay trong một trận làm tình, “nhanh” chưa chắc hay. Và lưng cọp, không phải là nơi trú ẩn an toàn.
Leo lên lưng người đàn bà, “nhanh”, rồi leo xuống, thường không bị bỏ mạng. Leo lên lưng cọp, rồi leo xuống, e khó toàn thây. Putin leo lưng cọp gần năm rồi. Bây giờ giá dầu còn $60/thùng và tiền rúp mất giá 100%. Mấy thằng em trung thành, tài sản của chúng đã bốc hơi 50 tỉ đô la rồi. Tài sản của Putin trong Surgutneftegaz và Gazprom cũng bay quá nửa rồi, giờ chỉ tròm trèm 30 tỉ. Chả lẽ cứ ngồi lưng cọp rồi ung dung chờ thiên hạ thái bình?
Thôi nhảy đại xuống đi. Tướng mạo cụ Putin có chỗ phá cách là cái cằm quá nhỏ, hậu vận chẳng ra gì, thôi hãy năn nỉ Obama cứu, rồi hãy nhảy xuống. Obama tuy ác nhưng rất … nhân từ, chắc chẳng đến nỗi để Putin phải chết. Nhảy xuống cũng không đến nỗi chết vì bị cọp ăn. Nhưng có thể chết vì quê xệ.
Chào các bác Còm Sĩ trong Diễn Đàn,
Tôi âm thầm theo dõi sự kiện Putin (Nga) ngay từ khi hắn lên ngồi ghế lãnh đạo nước Nga, sau hai lần thay ngôi đổi ghế với tên Phó là Medelev. Các bác còn nhớ tôi phỏng đoán Putin tự xây hố chôn mình (và chôn cả tương lai dân tộc Nga) từ khi quyết chiếm cho bằng được bán đảo Crimea của Ukraina (tháng Ba 2014). Giờ thì sự thật hiển lộ: khúc xương gà Crimea khó nuốt đã dìm Putin ngay càng sâu trong vũng bùn ở các tỉnh miền Đông Ukraina, nơi mà các đồng chí CS già nua của Putin đang ẩn náu. Sự thật lich sử thứ hai: Ukraina vốn là bàn đạp của Nga tiến về Âu Châu để thoát ra biển Đại Tây Dương, mất mảnh đất này là Nga tiêu tùng vì không còn cơ hội phát triển kinh tế trong tương lai. Tuy nhiên vào đọc sơ lịch sử đẫm máu của dân tộc Ukraina mới hiểu số phận nghiệt ngã của họ còn tang thương hơn dân tộc VN mấy lần. Họ vừa tổ chức truy điệu tưởng nhớ đến hàng triệu sinh linh bị chết đói dưới chế độ hà khắc của Liên Xô năm 1931 (Stalin). Và hình ảnh nhà máy điện hạt nhân Chernobyl bị phát nổ năm 1985 hãy còn sờ sờ ra đó, phóng xạ nguyên tử hãy còn âm ỷ đe doạ mạng sống của hàng triệu người dân Ukraina và láng giềng Âu Châu xung quanh. Tất cả đều do thủ phạm chính là Liên Xô CS hay Nga bây giờ.
Quý vị Còm Sĩ còn nhớ đến sự kiện tổng thống Obama phải gọi phone thu xếp với Putin để thiêu huỷ hàng ngàn tấn thuốc độc hoá học cực kỳ nguy hiểm nằm trong nội địa nước Syria. Nếu không có bàn tay của Putin thì làm sao Syria có thể chế tạo hàng ngàn tấn thứ vũ khí hoá học cực kỳ nguy hiểm (đã có một làng đông dân ở Syria bị tàn sát rồi). Thử hỏi nếu kho thuốc hoá học rơi vào tay bọn Hồi Giáo cực đoan (Nhà Nước IS) thì thế giới này có yên ổn đón Noel năm nay không ? Hãy nhìn những màn xử tử chặt đầu phóng viên Tây Phương trên màn hình thì sẽ hiểu tính chất cuồng tín đang dâng cao cực độ. Và ai là kẻ đứng sau lưng bọn chúng ?
Do đó chúng ta nhờ Internet mà cập nhật thông tin thế giới thì cũng đừng bao giờ quên mọi sự kiện đều có giây mơ rễ má bên trong. Đừng hỏi tại sao Obama tuyên bố bình thường hoá quan hệ với Cuba, đơn giản vì ông và dân chúng Mỹ không muốn Nga âm thầm quay đầu trở lại Châu Mỹ để tái diễn trò “đe doạ an ninh HK bằng những dàn hoả tiễn đầu đạn nguyên tử cực kỳ nguy hiểm” như năm 1960. Quý vị còn nhớ hình ảnh kinh hoàng của vụ nổ bom Boston nhân ngày Marathon thế giới (2013): hơn hai trăm người bị thương, tàn tật, ba người chết vì hai cái nồi hơi của anh em Chetchine gốc Nga. Một chi tiết bất ngờ là họ được chính phủ Mỹ cho phép di tản từ Nga sang, học hành đến Đại Học, có job đàng hoàng. Thế mà thằng anh khi về thăm nước Nga 6 tháng đã âm thầm cấu kết với bọn khủng bố Hồi Giáo, học cách chế tạo bom. Đặc vụ KGB của Nga biết rõ nhưng không hề hé môi khi FBI và CIA hỏi đến. Cho đến khi hai trái bom nổ thì đành chịu thúc thủ. Nếu không có dân chúng Mỹ tinh thần cảnh giác cao thì khó lòng phát hiện ngay thủ phạm. Vậy thì đừng trách móc Obama mà hãy nhìn thẳng vào sự thật.
Trong năm 2015, tình hình thế giới sẽ không yên đâu, nhất là mặt trận Thái Bình Dương ở Châu Á với ông TQ bành trướng hung hăng, ông phát triển kinh tế vược bậc nhưng giòng máu phong kiến dã man còn âm ỷ trong đầu, và xã hội Tàu vẫn chưa xây dựng xong cơ cấu dân chủ tiến bộ để tự kiểm soát, cho nên nguy cơ chiến tranh khó lòng tránh khỏi.
Lê Quốc Trinh, Canada
20-12-2014
Mấy người thích “gấu Putin” hãy coi… ” Người Việt sinh sống ở Nga, từ dân buôn bán, người đi làm, những vị cao tuổi, các bà nội trợ, tất thảy không tranh khỏi cơn sốc mất giá đồng Rúp. Từ Moscow, ông Dũng, chuyên kinh doanh áo quần trẻ em với những mặt hàng đánh từ Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Việt Nam, cho biết ngán ngẩm là từ người Việt bây giờ nói với nhau khi thấy đồng Đô La nhảy vọt từng ngày so với đồng Rúp:
Tôi vừa đi kiểm tra toàn bộ khu vực trung tâm của Moscow này, thực chất là nhìn bảng điện tử đấy, nhìn Đô nó nhảy mà chóng mặt, hoảng hết. Bản thân tôi thấy Đô nó nhảy là choáng luôn, 84 rúp mới được một đô la. Ngán ngẩm hết cả, trước đó chỉ có 32 thôi.
Chưa hết, ông Dũng nói tiếp, hiện đang có lời đồn đãi trong giới buôn bán chạy chợ người Nga cũng như người Việt là rồi đồng Rúp sẽ còn rớt giá không phanh trong thời gian tới:
Đồng Rúp thí dụ tờ 100 thì bây giờ đánh bay đi một số là chỉ còn khoảng 10. Chẳng hạn trước kia anh có 100 đồng thì bây giờ anh chỉ còn có 10 đồng. Người ta đang dự đoán đấy, còn bà con giờ cũng chỉ thở hắt ra thực chất không biết là tình hình nó như thế nào…” hãy vô link sau đây coi tiếp…
http://www.rfa.org/vietnamese/programs/OverseasVietnamese/vn-in-russia-distressed-w-shock-ruble-fall-tt-12182014120816.html
Putin tưởng rằng nếu cắt nguồn tiếp tế dầu thì Âu Châu sẽ chịu thua, ai ngờ!!!! Xăng dầu xuống giá, Putin lại càng cần phải bán nhiều dầu ra cho Âu Châu hơn để có $$, trong khi đó bán cho Tàu cộng thì lại được trả bằng tiền Mao. Thua to.
Ông Putin sống qua thời huy hoàng của Liên Xô với sức mạnh quân sự của Liên Xô làm cho thế giới phải kiêng nể. Ông Putin muốn phục hồi lại sức mạnh như thời Liên Xô nhưng ông ta phải đối phó với tình thế mà trong đời ông ta chưa bao giờ trải qua. Đó là nước Nga bị tấn công về kinh tế. Thời Liên Xô, kinh tế Nga là kinh tế phi thị trường, tập trung chỉ huy, độc lập với nền kinh tế thị trường của thế giới. Lúc đó đồng rúp không được thả nổi trên thị trường tiền tệ và Liên Xô không có thị trường chứng khoán. Tiền bạc của Liên Xô cũng không được tự do lưu chuyển ra vào nước Nga như ngày nay. Hiện tượng đồng rúp sụt giá, thị trường chứng khoán sụt giá, tư bản được chuyển ra ngoài nước Nga là điều ông Putin không dự tính được khi đối đầu với các nước Tây Phương. Đó là vì ông Putin không có kiến thức về kinh tế mà chỉ có kiến thức về thủ đoạn của mật vụ. Việc ông Putin cho máy bay ném bom bay sát không phận các nước NATO ngày càng nhiều cho thấy cái bất lực của ông Putin. Ông ta chỉ biết làm có chừng đó thôi. Máy bay ném bom không thể làm cho đồng rúp hay thị trường chứng khoán lên giá trở lại.