Con đường phía trước [4]
Do có rất nhiều loại với nhiều chức năng, kiểu dàng khác nhau nên giá cả cũng rất khác nhau.Nhưng nhìn chung, giá một chiếc máy điện toán cá nhân bằng giá của một chiếc máy ảnh hiện nay. Giá một “thẻ thông minh” đơn giản có một chức năng để thanh toán tiền dạng số chỉ bằng giá một máy ảnh chụp một lần hiện nay, một khi đó, giống như một máy ảnh hiện đại, giá một chiếc máy điện toán cá nhân tinh vi thực sự có thể lên tới 1.000 Mỹ kim hay cao hơn, nhưng nó có chức năng hoạt động vượt xa các máy điện toán chỉ cách nó 10 năm trước. “thẻ thông minh”, một dạng cơ bản nhất của ví điện toán cá nhân, trông giống như một thẻ tín dụng hiện đang rất phổ biến ở châu Âu. Và sẽ lưu trữ tiền, vé, hay y bạ của bạn. Nó không có màn hình, không có thiết bị nghe, hoặc các tiện ích như của các ví điện toán đắt tiền. Nhưng nó khá tiện lợi khi đi du lịch hoặc làm chức năng như một bộ phận lưu trữ, và có lẽ bấy nhiêu cũng đủ đáp ứng được yêu cầu của người sử dụng.
Trường hợp bạn không mang theo chiếc ví điện toán, bạn sẽ phải sử dụng các trạm liên lạc cộng cộng để tiếp cận với xa lộ, một số miễn phí, số các bạn phải trả tiền. Trên thực tế, nó chẳng những thay thế điện thoại mà cả các phương tiện thanh toán bởi vì nó có khả năng riêng của nó cũng như các ứng dụng khác của xa lộ, từ việc giửi nhận các tin nhắn, truy tìm trên bản đồ và mua các loại vé. Nhưng tiếp cận thông qua các quầy ki-ốt là chính và chúng có mặt ở khắp nơi. Một số ki-ốt có trình bày các quảng cáo nối với một số máy dịch vụ đặc biệt giống như kiểu máy điện thoại tại các sân bay nối thẳng với khách sạn hay dịch vụ cho thuê xe hiện nay vậy. Nhìn bề ngoài trông nó khá thô kệch giống như các máy đổi tiền hiện đang sử dụng tại các sân bay, nhưng bên trong là cả một chiếc máy điện toán cá nhân.
Dù cho máy điện toán đó có hình dạng gì đi nữa thì người sử dụng phải biết cách tiếp cận được các ứng dụng của nó. Hãy hình dung cách bạn sử dụng một bộ điều khiển từ xa để chọn chương trình truyền hình. Các hệ thống mới trong tương lai sẽ có nhiều chọn lựa hơn và sẽ thuận tiện hơn nhiều. Thay vì phải nhớ số của từng kênh để chọn chương trình thích hợp, các ứng dụng sẽ hiện nên trong một trình đơn đồ hoạ và bạn chỉ việc đưa con trọ đến một biểu tượng vẽ một hình ảnh rất rễ hiểu để chon đúng thứ mình cần.
Thậm chí không cần phải sử dụng con trọ, bạn chỉ cần nói trực tiếp vào máy thu hình, máy điện toán hay bất cứ thiết bị thông tin nào khác, để nó thực hiện điều bạn cần. đầu tiên, chúng ta phải có một số vốn từ vựng nhất định, nhưng về sau chỉ cần dùng lời để trao đổi. Khả năng này đòi hỏi phải có phần cứng và phần mềm thật mạnh bởi những đàm thoại mà con người hiểu một cách hết sức dễ dàng thì đối với máy điện toán là công việc vô cùng khó khăn. Hiện nay, việc nhận biết và thực hiện theo các lệnh được định trước như “chị gọi tôi” đã được máy nhận biết và thực hiện khá tốt. Nhưng đối với máy điện toán, việc nhận biết một câu tuỳ tiện nào đó là việc rất khó, và phải mất ít ra là mười năm nữa máy mới có thể thực hiện được điều đó.
Những ai không thích dùng bàn phím hay nói trực tiếp, bạn có thể viết lên màn hình để ra lệnh cho máy. Cho đến nay có nhiều công ty, trong đó có cả Microsoft, đã bỏ ra nhiều năm trời để tạo ra cái mà chúng tôi gọi là “máy điện toán viết” có khả năng đọc được chữ viết. Nhưng tôi là người luôn lạc quan, tôi nghĩ rằng khả năng tạo ra phần mềm có thể nhận dạng được chữ viết của nhiều người khác nhau sẽ sớm trở lại hiện thực. Những khó khăn chúng tôi gặp lại là vấn đề hết sức tinh vi khi chúng tôi tiến hành thử nghiệm, hệ thống của chúng tôi hoạt động rất tốt, nhưng đối với những người mới sử dụng chúng lại liên tục giở trò. Sau đó, chúng tôi phát hiện ra rằng chúng tôi đã vô tình nắn nót chữ viết và khiến cho chúng tôi dễ đọc hơn bình thường. Chúng tôi tự thích nghi mình với máy thayvì buộc máy phải thích nghi với mình.
Trong một trường hợp khác, có một nhóm kỹ sư nghĩ rằng họ đã tạo được một chương trình tốt nên đem trình bày thành tích của họ với tôi một cách rất tự hào. Nhưng khi họ trình diễn thì chương trình không hoạt động được. Bởi vì tất cả những thành viên tham gia vào công trình đều là những người cầm bút tay phải, còn máy điện toán được lập trình để nhận biết các nét náy trong chữ viết thì lại không sao nhận biết được các nét náy viết bằng tay của tôi. Tất nhiên việc làm cho máy nhận dạng được chữ viết to, nhọ, nghiêng, đứng, viết bằng tay phải hay tay trái của từng người là một việc khó chẩng kém việc làm cho máy nhận dạng ra giọng nói của bạn.
Dù cho bạn dùng tiếng nói, chữ viết, hay con trọ để chọn những ứng dụng bạn cần, điều khác nhau ở đây không phải chỉ có các chương trình phim truyền hình mà là các loạt các loại ứng dụng khác nhau, và bạn muốn việc chọn lựa đó phải thật dễ dàng, không mất thời gian. Người sử dụng sẽ không thể chịu đựng nổi sự lầm lẫn, hoặc lãng phí thời gian. Phần mềm của xa lộ sẽ giúp cho việc tìm thông tin được dễ dàng, thậm chí người sử dụng không biết là mình đang tìm thông tin gì. Sẽ có vô số các loại thông tin và xa lộ sẽ truy nhập chúng và trong hàng trăm thư viện.
Một trong những lo ngại đối với xa lộ thông tin là sự quá tải về thông tin . Một số người hình dung một cách khá thông minh rằng cáp quang của xa lộ sẽ giống như những đường ống khổng lồ luôn tống ra ngoài một khối lượng thông tin rất lớn.
Sự quá tải về thông tin không phải là vấn đề duy nhất đối với xa lộ, và nó cũng không phải là một vấn đề. Chúng ta đã từng đối phó với khối lượng thông tin rất lớn bằng cách dựa vào cơ sở hạ tầng rộng lớn hiện đang hình thành để giúp chúng ta chọn lựa-từ thẻ chọn sách trong thư viện, các bản tin tóm lượt về phim ảnh, cho tới các trang vàng trong niên giám điện thoại và thư giới của bạn bè. Khi có ai đó tỏ ra lo ngại về sự quá tải thông tin, hãy hỏi họ xem họ sẽ làm cách nào để chọn những gì cần đọc. Khi chúng ta đến một cửa hàng sách hay một thư viện, chúng ta đâu nghĩ rằng chúng ta phải đọc hết mọi cuốn sách rồi mới mua được một cuốn. Chúng ta chọn được nhưng không cần phải đọc tất cả là nhờ có các phương tiện dẫn đường. Các phương tiện dẫn đường này bao gồm cả các quầy sách báo trên đường phố, hệ thống thập phân Dewey trong các thư viện, và mục điểm sách trên báo chí địa phương.
Trên xa lộ thông tin, kỹ thuật và các dịch vụ về biên tập sẽ kết hợp để giúp bạn cách chon lựa thông tin. Hệ thống dẫn đường lý tưởng sẽ rất mạnh, có thể tiếp cận được bất cứ nguồn tin nào không có giới hạn đó. Phần mềm sẽ cho ra những trình câu hỏi, trình lọc, trình dẫn đường không gian, trình siêu liên kết và trình đại lý như là những kỹ thuật chọn lựa ưu việt.
Có một cách giúp chúng ta dễ dàng hiểu được các phương pháp chọn lựa khác nhau và hãy nghĩ về chúng theo phép ẩn dụ. Hãy tưởng tượng ra một thông tin đặc biệt nào đó, chẳng hạn như bản sưu tập các loại sự kiện hay một danh mục phim, tất cả đều được để trong một nhà kho tưởng tượng nào đó. Một câu hỏi sẽ truy tìm tầt cả các mục thông tin có trong nhà kho để xem có loại nào đáp ứng được các tiêu chuẩn bạn đã đề ra không. Một bộ lọc sẽ kiểm tra tất cả những thông tin mới được cho vào nhà kho để xem chúng có đáp ứng được các tiêu chuẩn không. Bộ phận dẫn đường không gian là một con đường bạn có thể đi vòng quanh trong nhà kho để kiểm tra danh mục tồn kho tại từng địa điểm. Nhưng có lẽ biện pháp hấp dẫn nhất, và cũng là biện pháp dễ dàng nhất trong tất cả các phương tiện, là đăng ký sự giúp đỡ của một đại lý riêng (Agent),người sẽ đại diện cho bạn trên xa lộ thông tin. Người đại lý này thực tế là một phần mềm, nhưng nó đã được nhân cách hoá và bạn có thể nói chuyện đưới hình thức này hay hình thức khác với nó. Việc này cũng giống như việc cử một trợ lý đi làm danh mục hàng tồn kho cho bạn vậy.
Và dưới đây là hoạt động của các hệ thống khác nhau đó. Hệ thống câu hỏi, đúng như tên gọi là một câu hỏi. Bạn có thể hỏi nhiều loại câu hỏi khác nhau và sẽ nhận được câu trả lời hoàn chỉnh. Giả sử bạn muốn tìm song không thể nhớ được chon tên phim, bạn có thể nhớ rằng nó được các minh tinh màn bạc Spencer Tracy và Katharine Hepburn thủ vai chính,và trong đó có một cảnh mà chàng hỏi hàng lô câu hỏi và nàng thì đang run lên vì lạnh, vậy mời bạn hãy đánh vào mục câu hỏi về tất cả các phim có “Spencer Tracy”, “Katharine Hepburn”, “lạnh” và “câu hỏi”.Để trả lời, một máy dịch vụ trên xa lộ sẽ nêu phim hài tình cảm Desk Set năm 1957, trong đó có cảnh Tracy nhìn chòng cHọc vào một Hepburn run lập cập trên lóc một ngôi nhà đang giữa mùa đông. Bạn có thể xem một cảnh đó, có thể xem toàn bộ cuốn phim, có thể đọc phụ đề, xem mục điểm phim, và có thể đọc bất cứ bài báo nào đề cập đến Tracy hoặc Hepburn có liên quan đến cảnh đó. Nếu bạn muốn xem bản có phụ đề dành riêng để xuất khẩu ra các nước không nói tiếng Anh thì bạn yêu cầu được xem bản đó. Những phim này được lưu trữ trên các máy phục vụ tại nhiều nước khác nhau, nhưng nếu bạn yêu cầu sẽ có ngay tức khắc..
Hệ thống này chứa những loại câu hỏi thẳng như “Cho tôi xem bài báo viết về trường hợp sinh con trong ống nghiệm đầu tiên”, hoặc “cho tôi danh mục của tất cả các cửa hàng có bán từ hai loại thức ăn cho chó trở lên và chuyển cho tôi một thùng theo địa chỉ của trong vòng một tiếng đồng hồ”, hoặc “Ai trong số bà con mà tôi đã không liên lạc trong ba tháng qua?” Hệ thống này cũng có thể trả lời những loại câu hỏi phức tạp hơn nhiều. Bạn có thể hỏi “thành phố nào có tỷ lệ dân số cao nhất thường xem phim nhạc Rock, và thường đọc về thương mại quốc tế?” Nói chung, các loại câu hỏi không phải chờ lâu mới được trả lời vì hầu hết các loại câu hỏi đều đã được hỏi trước và câu trả lời đã được lưu trữ lại.
Bạn cũng có thể tạo ra “bộ lọc”, thực chất là những câu hỏi. Bộ lọc làm việc liên tục, truy nhập những thông tin mới phù hợp với sở thích của bạn, và lọc bờ các thông tin không liên quan. Bạn cũng có thể lập trình một bộ lọc để thu thập thông tin theo sở thích riêng của bạn, chẳng hạn như thông tin về các đội bóng địa phương hay những phát minh khoa học đặc biệt nhất. Giả sử dự báo thời tiết là tin tức quan trọng nhất đối với bạn thì bộ phận lọc sẽ xếp nó lên hàng đầu trong tờ báo của nhân dân của bạn. Một số bộ lọc sẽ được máy điện toán của bạn tự động lập lên, lưu trữ những thông tin bạn ưa thích. Bạn cũng có thể tạo ra một bộ lọc đặc biệt, chẳng hạn “cần mua phụ tùng của xe Nissan Maxima 1990″, hoặc “có ai mụốn tìm bạn để cùng đi chơi bằng xe đạp vào chiều chủ nhật, dù nắng hay mưa? bộ lọc sẽ tiếp tục tìm được đến khi nào bạn ra lệnh ngưng. Nếu bộ lọc tìm được một bạn đồng hành vào chiều chủ nhật chẳng hạn, nó tiếp tục tìm thêm các tin tức khác đã có trên mạng lưới về con người đó. Nó sẽ cố gắng trả lời câu hỏi “trông anh ta như thế nào?” -đó là câu hỏi đầu tiên bạn muốn biết về một người bạn mới.
Hệ thống dẫn đường không gian sẽ được tạo theo kiểu mẫu mà chúng ta đang lưu trữ thông tin hiện nay. Khi chúng ta muốn tìm một vài đề tài nào đó, tất nhiên là bạn đến bộ phận lưu thẻ trong thư viện. Báo chí hàng ngày đều có đăng tải các tin về thể dục thể thao, về bất động sản, về kinh doanh, đó là những nơi người ta tìm đến để thu thập thông tin. Trong hầu hết các loại nhật báo, tin dự báo thời tiết thường xuất hiện tại một vị trí quen thuộc ngày này qua ngày khác.
Hệ thống dẫn đường không gian, hiện đang được ứng dụng trong một số sản phẩm phần mềm, sẽ đưa bạn đến những nơi có thông tin bạn cần bằng cách làm cho bạn có thể giao lưu với một loại thiết bị nhìn thấy thực hay ảnh được tạo ra. bạn cío thể hình dung ra một mô hình như một bản đồ chẳng hạn, có minh hoạ, có bản nội dung không gian có vai trò đặc biệt quan trọng trong giao lưu với các loại máy thu hình và với các loại máy điện toán cá nhân nhọ, xách tay. Để rút một khoản tiền nào đó từ ngân hàng, bạn phải tới một nơi rút tiền nằm trên một phố chính, rồi dùng con chuột, hoặc thiết bị điều khiển từ xa, hoặc thậm chí dùng ngón tay bạn để chỉ vào nơi rút tiền của ngân hàng. Bạn có thể chỉ vào một toà án để xem hôm nay toà xử vụ nào, do thẩm phán nào phụ trách hoặc những vụ nào còn tồn lại chưa xử. Bạn có thể chỉ vào một bến phà để xem lịch trình của phà hoặc xem phà chạy có đúng giờ không. Nếu bạn có ý định muốn thuê phòng tai khách sạn, bạn có thể biết được hiện phòng nào còn trống, và có thể xem sơ đồ bố trí phòng của khách sạn, hoặc để xem khách sạn có máy quay video nối với xa lộ thông tin không,bạn có thể xem qua phòng đợi và nhà ăn của khách sạn xem có đông người không.
