“Last days in Vietnam” – Trả lời của tác giả Giao Chỉ

LTS: Đã có ít nhất 2 bài viết trên mạng Đàn Chim Việt liên quan tới bộ phim “Last day in Vietnam” của các tác giả Trần Diệu Trần và Nguyễn Khoa Thái Anh. Để làm phong phú thêm góc nhìn với đề tài vốn gây tranh cãi này, chúng tôi xin chuyển tới độc giả bài viết của ông Giao Chỉ Vũ Văn Lộc, cựu đại tá quân lực Việt Nam Cộng Hòa, người hiện đang sống tại San Jose và là tác giả nhiều năm trên trang web chúng tôi. 

Phần dưới bài viết, ông Giao Chỉ đã trả lời những ý kiến trong bài viết của tác giả Nguyễn Khoa Thái Anh.

——————————————————–

“Last day in Vietnam” – Sự phản bội cuối cùng

Bộ phim Last days in Việt Nam đã được giới thiệu tại Hoa Kỳ. Dự trù sẽ chiếu tại các rạp vào ngày 28 tháng 4-2015 . Ghi dấu 40 năm mất miền Nam. Nhà làm phim danh tiếng là bà Rory Kennedy đã sưu tầm tài liệu nhiều năm. Ngôi sao quan trọng được phỏng vấn trong phim là tiến sĩ Kissinger. Truyền thông Hoa Kỳ khen ngợi. Tất cả đều hết lời xưng tụng. Phim hy vọng đoạt giải Oscar năm nay.

Nhưng đối với tôi, thêm một lần nữa, đây là một sự phản bội. Nên gọi là Sự phản bội cuối cùng.

Ngày cuối ở Việt Nam là ngày cuối của ai. Nếu là ngày cuối của Việt Nam Cộng Hòa chúng ta sẽ thấy những gì? Trên biển Đông, máy bay trực thăng của VNCH hấp tấp bay di tản. Đáp xuống là đẩy xuống biển. Cảnh chiến binh VNCH lên tàu bị lính đồng mình Hóa Kỳ khám người, tước súng, vất xuống biển. Cảnh 1 tay triệu phú cao bồi Mỹ Ed Daly ở Oakland lấy máy bay World Airways bay ra Đà Nẵng cứu dân tỵ nạn tạo ra hình ảnh rất thảm khốc tại phi trường. (Ông đại sứ Martin miệt thị bảo tay này chỉ làm tình thế thêm rối loạn) Cảnh mọi người chen nhau vào tòa đại sứ tìm đường chạy. Cảnh chiến xa cộng sản tiến vào Sài Gòn. Những chiến binh VNCH bỏ quân phục, mặc quần cụt tan hàng. Cảnh máy bay trực thăng của 1 chiến binh không quân chở vợ con được cứu trên biển. Và sau cùng cảnh chiến hạm hải quân Việt Nam lặng lẽ hạ cờ trong nước mắt.

Khán giả Hoa Kỳ xem được những hình ảnh đau thương này tất cả đều phải đồng ý rằng Mỹ bỏ rời Việt Nam thực là đúng. Không còn lý do gì để yểm trợ cho miền Nam Việt Nam hoàn toàn không còn tinh thần chiến đấu. Quân đội thiếu lãnh đạo, vô kỷ luật.

Nếu là ngày cuối của người Mỹ tại Việt Nam thì đây là một cuốn phim hết sức đề cao nước Mỹ. Từ các chính khách, vị tổng thống, ông bộ trưởng ngoại giao ông đại sứ, các thành viên trong chính phủ và các chiến binh , các phi công đều là các thiên thần. Nếu vào giờ chót đã phải bỏ rồi một số người còn lại trong tòa đại sứ là hoàn toàn bất khả kháng.

Tổng thống Ford bầy tỏ tấm lòng nhân đạo muốn cứu vớt nhiều người Việt Nam. Tiến sĩ Kissinger với tình nghĩa rạt rào dâng cao cũng muốn cứu thêm nhiều người. Các thành viên trách nhiệm Hoa Kỳ ở tòa đại sứ cùng sĩ quan chỉ huy thủy quân lục chiến kể lại những giây phút cuối tại văn phòng tùy viên bên Tân sơn Nhất và tại tòa đại sứ. Các lính thủy quân lục chiến Mỹ bị chết vì pháo kích. Đây là những người lính Mỹ cuối cùng có tên trên bức tường tưởng niệm ở thủ đô.

Thông điệp chính của cuốn phim là gì. Trình bầy sự hoảng loạn của quân dân VNCH và sự bình tĩnh tận tâm của Mỹ cứu vớt người Việt Nam vào ngày cuối cùng. Hoa Kỳ muốn nói rằng đã nỗ lực, nhưng rất ân hận là vào giờ chót phải bỏ rơi vào khoảng 400 người. Những người may mắn lọt vào trong tòa nhà đại sứ và được hứa hẹn sẽ bốc đi hết. Những người này cố leo lên cầu thang, lên nóc nhà, chỗ máy bay hạ cánh, nhưng cửa bị chặn và lính Mỹ ném lựu đạn khói cho nghẹt thở để phải bò xuống.

Mới đâu đó giây phút trước Mỹ Việt còn chuyện trò hứa hẹn. Rồi chợt Mỹ biến mất.

Đó là nội dung cuốn phim.

Trong phim ngày cuối cùng, người Mỹ nhận tội bỏ rơi 400 người, nhưng thực ra họ đã bỏ rơi cả triệu người Việt của một nửa nước Việt Nam.

Làm sao tôi có thể khen ngợi cuốn phim phản bội này được. Ngay cả về kỹ thuật cũng chẳng có gì mới lạ.

Tôi xin nói tại sao.

Suốt 40 năm qua, cảnh đau thương ở phi trường Đà Nẵng, cảnh đẩy trực thăng xuống biển. Cảnh chen chúc ở cửa tòa đại sứ, chúng ta đã được xem đi xem lại biết bao lần. Kỳ này, với phương tiện và khả năng rộng rãi của bà chủ biên, có thêm 1 vài đoạn đau thương ly kỳ nhưng cũng não lòng không kém. Kỹ thuật cắt xén xào nấu đâu có gì mới lạ.

Với nội dung và kỹ thuật như vậy làm sao tôi có thể khen ngợi 1 bộ phim chết tiệt như thế.

Tôi không thích phim này, nhưng tôi biết có những người rất thích và có lý do để thích. Việt cộng.

Các bạn thử nghĩ coi. Chiến binh Việt cộng ở vào tuổi của tôi. Năm 1954 các tay này 20 tuổi, cũng như lúc tôi di cư vào Nam. Họ bắt đầu cầm súng đi “giải phóng” miền Nam. Từ 54 cho đến 75, qua hơn 20 năm không chết nhưng cũng không trực tiếp thấy hình ảnh phe ta tan nát ra sao. Vớ được phim này, thấy cảnh “Mỹ Ngụy” chạy như thế. Thích là cái chắc.

Xin lưu ý chữ “ giải phóng miền Nam” và chữ “ Mỹ Ngụy” tôi viết trong ngoặc kép. Chữ của Việt cộng đấy.

Phim mà kẻ thù thích thú, phim chết tiệt như thế làm sao tôi khen ngợi.

Tài tử Kissinger

Phim đã chẳng ra làm sao, tài tử quan trọng chính lại là Kissinger đóng vai chính khách nhân đạo, thương yêu Việt Nam hết sức. Ông muốn cứu thêm mà ngoài khả năng. Thật tội cho ông tiến sĩ, nhưng sự thực quý vị có biết không?

Nhắc đến chuyện Kiss sang Tàu để bàn chuyện bán đứng Việt Nam Cộng Hòa là chuyện xưa rồi. Ngay từ tháng 3-1975 Kiss đã liên lạc với Nga sô để xin thỏa hiệp với Hà nội. Yêu cầu Hà nội đánh đâu thì đánh, phải chờ ở ngoài vòng đai Sài Gòn cho Mỹ rút vào ngày 3 tháng 5-1975. Ai tiết lộ chuyện này. Chính đại sứ Martin.

Trong cuốn sách Nước mắt trước cơn mưa viết từ 1990 tác giả Lary Engelman hỏi chuyện ông đại sứ lúc ông còn sống. Đại sứ nói rằng cần 2 tuần lễ để rút cho êm. Kiss nói đã thỏa hiệp với Brezhnev bên Nga và được biết Hà Nội đồng ý. Tuy nhiên đầu tháng 4 đại sứ Martin muốn chắc ăn đã gửi đại tá Harry Summers đi theo chuyến bay của uỷ hội quốc tế ra Hà Nội nói chuyện trực tiếp. Bắc Việt đồng ý sẽ chờ ngoài cửa Sài Gòn cho Mỹ rút êm, nhưng phải bỏ của chạy lấy người. Quân dụng để lại hết. Vì vậy khi thấy Mỹ cho phi công Viêt Nam di tản qua Thái Lan, coi như di tản quân dụng, là vi phạm thỏa hiệp phải để lại tất cả chiến cụ. Cộng sản bèn pháo kích Tân sơn Nhất để cảnh cáo. Chính ông Martin kể lại.

Câu chuyện rõ ràng là Mỹ bỏ chạy trong kế hoạch và cũng hoảng loạn không kém gì Việt Nam. Hẹn nhau ngày chót là 3 tháng 5-1975 mà đã vội vàng bỏ đi trước 3 ngày,

Đầu đuôi như thế bảo làm sao tôi thích phim này cho được.

Thế hệ tương lai.

Có anh bạn thích cuốn phim danh tiếng này bảo rằng phim cần cho con cháu chúng ta xem để biết về chuyện ra đi năm 75. Tôi xin nhắc lại. Chúng ta muốn con cháu thấy cảnh 1 chiến binh chen với gia đình binh sĩ lên máy bay chạy trốn để tay Mỹ cao bồi tống cho 1 quả rớt xuống. Muốn hay không. Chúng ta có muốn con cháu thấy cảnh lính tráng cởi quân phục có cả giầy trận và vũ khí đầy đường rồi tan hàng hay không.

Cảnh chen lấn ở cổng tòa đại sứ hay cảnh đồng minh khám xét đồng minh trên tàu. Hình ảnh chết tiệt như thế mà dành làm kỷ niệm cho thế hệ tương lai thì buồn cho con cháu nhiều lắm.

Bạn lại hỏi tôi là nếu ông làm phim thì ông làm ra sao. Nhu cầu đơn giản, ý kiến đơn giản. Phải có đoạn phim trận đánh ở Long Khánh của sư đoàn 18. Một sư đoàn lính bộ binh miền Nam chặn đứng 3 sư đoàn Bắc quân kịp thời cho Mỹ rút. Cảnh tàn quân của Sài Gòn cầm chân các đơn vị tiền quân của Hà nội tại cầu Tân cảng. Đó là những thước phim tài liệu đã từng chiếu lại. Đoạn phim trung tá cảnh sát Nguyễn Văn Long tự tử ở trước tượng thủy quân lục chiến. Những người dân chổ trên cyclo đem vào nhà thương Grall, Sài Gòn. Tất cả đều đã có phim ảnh.

Cũng trong 24 giờ cuối cùng hãy kể về chuyện 7 vị tướng tá tự vẫn. Trong chiến tranh cận đại sau thế chiến thứ II ,chưa từng có quân đội nào mà 7 vị lãnh đạo đã tuẩn tiết khi được lệnh buông súng. Đó là những hình ảnh tích cực của những ngày cuối cùng phía Việt Nam Cộng Hòa.Tuy nhiên điều quan trọng là ngày cuối cùng của người Mỹ cũng không thể để cho những người như ông Ford, ông Kissinger lên tiếng giả nhân giả nghĩa. Những chính khách đã quay lưng phản bội đồng minh, dù là phục vụ cho quyền lợi của Hoa Kỳ thì cũng không thể táng tận lương tâm để 40 năm sau dối trá rằng muốn cứu thật nhiều người Việt vào những ngày sau cùng.

Theo đúng các điều kiện của chính phủ Mỹ dự trù thì chỉ có khoảng 60 đến 70 ngàn người sẽ được đem ra khỏi Việt Nam. Vợ con, thân nhân người Mỹ, nhân viên sở Mỹ, các nhà thầu…

Trên thực tế, giờ chót chẳng cần giấy tờ, trong cơn hoảng loạn vào được DAO hay tòa đại sứ là đi. Xuống các xà lan chở đạn ở bến Khánh Hội là đi. Hàng ngàn thuyền chạy loạn trên biển Đông đã được vớt. Chuyến hải hành cuối cùng của hải quân VNCH chở trên 30 ngàn người. Ngay trên những con tầu cận duyên của chúng tôi cũng vớt cả trăm người. Tất cả đều đi theo danh s ách c ủa ông trời, không theo danh sách của ông Ford. Đoàn tàu VNCH qua đến Suvic Bay, chính phủ Phi luật Tân mới hôm trước còn là đồng minh thân thiết với VNCH. Hôm sau đã không thèm nhận tỵ nạn Việt Nam, dù là tạm trú.. Sợ cộng sản Hà nội bơi thuyền qua đánh Phi nên bắt Mỹ phải kéo cờ VNCH xuống mới chịu lãnh món quà gồm nguyên cả một hạm đội. Quả thực trong suốt 21 năm Việt Nam cộng hoà vừa xây dựng vừa chiến đấu, có khi lên khi xuống, có lúc tốt lúc xấu. Trận 68 cả nước vùng lên triệt hạ toàn thể quân “Giải phóng miền Nam”. Trận 72 đẩy lui quân cộng sản miền Bắc trên cả 3 vùng chiến thuật. Qua đến trận 75 chỉ vì tình phụ đồng minh bỏ chạy từ 73 nên đã tan hàng thảm bại. Tuy nhiên có làm phim về đoạn cuối thì ít nhất cũng cần ghi lại trận Long Khánh vào những giây phút sau cùng. Hình ảnh phi cơ Hỏa Long chiến đấu đơn độc và tuyệt vọng rồi bùng cháy trên mây trời Hóc Môn.

Và để xóa bỏ toàn thể hình ảnh gẫy súng tháng tư là những câu chuyện của hàng trăm chiến binh vô danh tuẫn tiết cùng với 7 vị anh hùng với đầy đủ hình ảnh và nhân chứng. Phim tài liệu về những ngày cuối cùng với nhiều thiếu xót sai lầm nên đã trở thành sự phản bội cuối cùng. Để kết luận, chúng ta có thể nói rằng, đất nước miền Nam Vn là của Việt Nam Cộng Hòa. Bị Cộng sản miền Bắc đánh bại là lỗi lầm và trách nhiệm của quân dân miền Nam. Miền Nam phải trả cái giá cho việc bại trận. Hoa Kỳ bỏ rơi là một trong các lý do, nhưng không phải là trách nhiệm.

Trong chiến tranh Hoa Kỳ đã hết sức yểm trợ và 58 ngàn thanh niên đã hy sinh. Tình thể thay đổi, Hoa Kỳ thay đổi quyết tâm. Kissinger vì nhu cầu phục vụ cho nước Mỹ đã xử dụng tất cả các đòn phép xấu xa để đưa Hoa Kỳ ra khỏi vùng lầy Việt Nam. Đối với một số người Mỹ, ông có thể là anh hùng. Chuyện đó đã qua rồi. Sau 40 năm dân Việt di tản, ty nạn đã được nhân dân Mỹ hào hiệp đón tiếp. Có thể vì tình nhân đạo. Có thể vì trách nhiệm bỏ rơi ngày xưa. Chuyện này có thể hiểu được. Nhưng khi làm lại cuốn phim 40 năm sau, không nên chỉ phơi bày toàn chuyện xấu của quốc gia đồng minh. Hãy thực hiện công bình ghi lại cả những hành động anh hùng của VNCH. Đặc biệt nếu đưa ông Kissinger lên màn ảnh cho có tên tuổi, thì phải là một nhân vật phản tỉnh, hối lỗi ân hận và cần có một lời xin lỗi vì biết bao nhiều người đã chết chỉ vì một đời tin tưởng ở đồng minh. Nếu không được như thế thì không cần phải có sự hiện diện của con người ngoại giao suốt đời phản bội đồng minh từ Âu sang Á, để cho câu chuyện những ngày cuối cùng thành ra sự phản bội cuối cùng. Giao Ch ỉ, San Jose

************************

Phê bình bài của chúng tôi, tác giả Thái Anh có nhắc đến những điểm chính sau đây:

1)Dường như ông Lộc không hiểu rõ…. Trả lời. Xin chịu thua. Quả thực tôi chỉ xem cuốn phim, tham khảo các tài liệu và thêm sự hiểu biết riêng. Có thể không hiểu rõ những chuyện khác như trường hợp của Thái Anh là người làm công tác phiên dịch có dịp nói chuyện trực tiếp với nhà sản xuất.

2) Kissinger không phải là vai chính.. xin trả lời. Thái Anh nói đúng. Phim tài liệu này không có ai là vai chính. Nhà làm phim xử dụng danh tiếng của Kissinger như là một tên tuổi chính nhằm giá trị thương mại. Hình ảnh 30 tháng tư đưa lên toàn đau thương, không có một chút nào cân bằng với cuộc chiến tuyệt vọng tại Long Khánh, cầu Tân Cảng Sài Gòn và hình ảnh tuẫn tiết anh hùng của tướng tá QLVNCH. Đó là phim bất công. Thêm vào đó vai trò lịch sử lớn lao của tiến sĩ Kissinger trong chiến tranh Việt Nam là phản bội đồng minh. Ông có thể là anh hùng đối với một thành phần phản chiến và chủ hòa của Mỹ. Nhưng đem Kissinger lên phim này để thể hiện tinh thần nhân đạo của Hoa Kỳ cứu vớt người Việt vào giờ thứ 25 là một hành động vô luân lý. Một phim phản bội.

3)Các ông chỉ toàn đổ tội cho Hoa Kỳ …xin trả lời. Phê bình như thế có phần đúng, nhưng không phải tất cả. Trong thành phần trách nhiệm làm mất nước, chúng tôi đã từng ghi nhận tất cả lỗi ở cả giai cấp cầm quyền. Cá nhân chúng tôi đã từng đi thuyết trình tại các quân trước trước 75 và suốt đời lưu vong sau 75 không hề đổ lỗi cho đồng minh. Phân tích ghi nhận nguồn cơn thì có, đổ thừa thì không. Nhưng cũng phải thưa với các bạn trẻ được rõ. Dù các vị lãnh đạo của chúng tôi, các niên trưởng trong quân đội hay ngoài chính trường có lúc né tránh trách nhiệm và đổ thừa cho đồng mình Hoa Kỳ, bên trong với nỗi niềm uất hận, với nước mắt và tủi nhục khi bị tập trung cải tạo hay trên bước đường lưu vong, chúng tôi đều biết rõ tất cả đều là lỗi ở chúng tôi. Bây gọi ai cũng biết rõ. Chửi Mỹ để giải tỏa niềm đau tháng tư vậy thôi. Bây giờ mình cũng là MỸ rồi, còn nói năng gì nữa.

3)Bài học cuối cùng tôi nhận được của người bạn trẻ là một câu nói tôi xin hiểu như sau. Các bác chỉ biết phê phán, chê bai. Có gỏi thì làm đi.

Xin trả lời.

Ấy thế thì lại đến lượt các cậu không hiểu rồi. Chúng tôi, với sức lực tàn tạ của tuổi cao niên, với thân phận của lính già bại trận, gần 40 năm nay vẫn tiếp tục chiến đâu đấy chứ. Định cư 20 ngàn gia đình, viết 52 bài tham luận một năm, 2000 bài từ 1975 đến 2015. Xuất bản 4 tác phẩm. 23 năm dọn cơm nuôi Homeles Hoa Kỳ, 21 năm đưa người về tảo mộ chui tại nghĩa trang Biên Hòa và Dân Sinh Media đã thực hiện trên 10 bộ phim tài liệu về chiến tranh Việt Nam .

Đã bỏ ra 30 năm sưu tầm di sản thuyền nhân và VNCH. Thêm 10 năm thực hiện Viet Museum đầu tiên và duy nhất tại hải ngoại. Phim ảnh last Days của cô Rory dù có lãnh Oscar cũng không qua được vài con trăng. Museum của chúng ta sẽ vĩnh cửu. Bây giờ các ông lại thách chúng tôi làm phim 30 tháng tư của người Việt Nam. Quay đi quay lại, thượng cấp và niên trưởng chẳng còn ai, chẳng biết có nhận được lời thách độ của các ông hay không. Trong khi chờ đợi, bạn đọc bốn phương xin gửi về cho chúng tôi tất cả các nguồn tài liệu bằng hình ảnh và phim ảnh liên quan đến 30 tháng tư 1975. Chúng ta cùng chuẩn bị làm phim. Kỳ tới sẽ viết và phổ biến kịch bản.

Bác có giỏi thì làm đi. Ý kiến hay thật.

(Tác giả gửi đăng)