Hai nhà khoa học Việt Nam được vinh danh bởi quỹ Simons
Giáo sư Ngô Bảo Châu tại Hà Nội hôm 9/9. Ảnh:QĐ
Quỹ Simons đã trao tặng 500.000 USD cho Giáo sư Ngô Bảo Châu và Giáo sư Đàm Thanh Sơn bởi những đóng góp của họ cho ngành khoa học lý thuyết trong năm 2012-2013.
Tương tự như giải thưởng “Tài trợ cho những thiên tài” của Quỹ MacArthur, giải “Simons Investigator” nhắm đến mục đích phi lợi nhuận, hỗ trợ cho các nhà khoa học thực hiện nghiên cứu lâu dài trong lĩnh vực khoa học lý thuyết. Năm nay đã có 13 nhà khoa học được Simons lựa chọn, trong đó Giáo sư Ngô Bảo Châu từ Đại học Chicago đã được đặt đầu danh sách với lời mô tả, người chứng minh Bổ đề cơ bản của Langlands đã mang đến một cách tiếp cận hình học mới cho những vấn đề trong giải tích điều hòa hình học – số học. Ý tưởng của ông Châu đã truyền cảm hứng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm cả vật lý toán học và lý thuyết biểu diễn hình học, quỹ Simons bình luận.
Giáo sư Đàm Thanh Sơn tốt nghiệp đại học tại Nga năm 1991, sau đó sang Mỹ nghiên cứu từ năm 1999.
Cũng từ Đại học Chicago, Giáo sư Đàm Thanh Sơn được quỹ Simons coi là nhà vật lý lý thuyết hiếm có, người đã có hoạt động nghiên cứu có tác động sâu sắc trên một số lĩnh vực của vật lý như vật lý lý thuyết hạt nhân, động học lượng tử, vật lý chất rắn và vật lý nguyên tử. Quan trọng nhất của những đóng góp của Giáo sư Sơn liên quan đến tính đối ngẫu giữa các lỗ đen trong không gian phản ‘de Sitter’ và các chất lỏng tương tác mạnh (độ nhớt của lỗ đen) – một trong các yếu tố quan trọng trong “phỏng đoán Maldacena” của lý thuyết dây.
500.000 USD sẽ được tài trợ trực tiếp đến bộ phận nghiên cứu của các nhà khoa học tại trường đại học, mỗi năm là 100.000USD. Sau 5 năm, quỹ sẽ xem xét tiếp công việc của các nhà khoa học để có thể tải trợ thêm tiếp 5 năm.
Giáo sư Đàm Thanh Sơn sinh năm 1969 và giáo sư Ngô Bảo Châu sinh năm 1972 đã học tập, nghiên cứu tại Nga hoặc Pháp, nhưng cả hai đều chọn “an cư” tại Mỹ, tiếp tục phát triển sự nghiệp khoa học. Cả hai nhà khoa học đều có sở thích viết blog, chia sẻ kiến thức với bạn đọc của mình. Tháng 2/2013, hai giáo sư đã thành lập trang web cùng viết Hiến pháp với mục đích tạo không gian thảo luận ôn hoà cũng như tập hợp, phân tích ý kiến của bạn đọc về việc sửa đổi Hiến pháp.
An Huy (Sống Mới)
