Còn chút lương tâm

Tháng năm, 2015, các nhà vãn dự ðại hội chi hội Nhà Vãn Việt Nam tại Sài Gòn ðược lệnh xóa tên chín hội viên hội Nhà Vãn Việt Nam trong phiếu bầu ðại biểu ði dự ðại hội IX, hội Nhà Vãn Việt Nam vì chín nhà vãn này ðã tham gia Ban vận ðộng thành lập Vãn Ðoàn Ðộc Lập. Ông Hữu Thỉnh, Chủ tịch hội Nhà Vãn Việt Nam từ Hà Nội vào triệu tập và chủ trì ðại hội thì lệnh xóa tên chín nhà vãn phải là lệnh từ người chủ trì ðại hội. Không ðể tâm ðến chuyện này, ðến nay tôi chỉ còn nhớ vài cái tên trong chín cái tên bị xóa là Hoàng Thị Ý Nhi. Ngô Thị Kim Cúc. Phạm Ðình Trọng . . . .

Tháng nãm, 2015, tôi bị xóa tên, tước quyền hội viên. Nhưng tháng tám 2015, tôi lại nhận ðược gói bưu phẩm gửi từ hội Nhà Vãn Việt Nam, số 9 Nguyễn Ðình Chiểu Hà Nội. Gói bưu phẩm hình khối, khá nặng với hai lớp bao gói. Ngoài cùng, hai lớp giấy xi mãng. Bên trong, túi vải xanh với hàng chữ vàng: Hội Nhà Vãn Việt Nam. Ðại hội IX. Hà Nội ngày 9, 10, 11 tháng 7 nãm 2015. Trong túi có ba món quà:

. Chiếc áo thun màu xanh, ngực áo có logo hội Nhà Vãn Việt Nam và hàng chữ Ðại hội IX.

. Quyển sổ bìa cứng bọc ni lông nâu với hàng chữ nhũ vàng: Hội Nhà Vãn Việt Nam. Ðại hội IX. Hơn 200 trang giấy trắng 16 X 24 cm, trang nào phía trên cũng có logo hội Nhà Vãn Việt Nam và hàng chữ Ðại hội ðại biểu toàn quốc hội Nhà Vãn Việt Nam lần thứ IX.

. Sách “Tuyển Tập Lý Luận Phê Bình Vãn Học 1945 – 2015”, khổ 16 X 24, dày tới 6,2cm, 1372 trang, giấy for dày, ðắt tiền. Lướt qua 130 cái tên ðược tuyển chọn vào bộ sách ðồ sộ nặng tới 1,7 kg này thấy có tên những Hồng vệ binh vãn chương như Ðông La, Nguyễn Vãn Lưu, . . . cùng tên rất nhiều những nhà lí luận xảo ngôn, sáo ngữ, thừa lí sự dông dài mà hoàn toàn thiếu vắng sự phát hiện tinh tế cần có của bài lí luận vãn học ðích thực, rổn rảng những thuật ngữ nhưng không le lói nổi một ý tứ mang cá tính sáng tạo riêng. Lại có nhiều tên tuổi ðã từng lập công lớn trong cuộc ðấu tố bầy ðàn thời Nhân Vãn Giai Phẩm, những Dũng sĩ diệt tự do tư tưởng.

Dù trong tuyển tập có những tên tuổi có cá tính sáng tạo, mỗi bài viết của họ ðều lãng ðãng cảm hứng nghệ sĩ và ðều có phát hiện ðáng quí như Hoàng Ngọc Hiến, Nguyễn Ðãng Mạnh, Vương Trí Nhàn, Nguyễn Huệ Chi . . . , nhưng những Hồng vệ binh vãn chương, những Dũng sĩ diệt tự do tư tưởng chễm chệ trong Tuyển Tập Lý Luận Vãn Học làm cho tôi thấy tập sách to và nặng như viên gạch ba banh này không thể có chỗ trong tủ sách của tôi và thật ðáng tiếc, những món quà ðã vượt gần 2000 km ðến với tôi mà tôi ðều không thể sử dụng.

Xóa tên, ðuổi khỏi hội rồi gửi quà của hội cho kẻ vừa bị xóa tên. Thôi, khỏi bàn về cách hành xử rất Hữu Thỉnh này. Ðiều ðáng bàn hơn là quà cáp, lễ nghĩa ðều phải xài tiền. Phú quí mới sinh lễ nghĩa. Mà lễ nghĩa phù phiếm ðãi bôi của hội Nhà Vãn Việt Nam lại sinh ra từ ngân sách nghèo của ðất nước, từ ðồng tiền thuế ðẫm mồ hôi của người dân lam lũ khốn khổ.

Cũng như các hoạt ðộng của ðảng Cộng sàn, mọi hoạt ðộng lớn nhỏ của hội Nhà Vãn của ðảng ðều phải ngửa tay xin tiền ngân sách. Ðây, tiền ðể hội Nhà Vãn tổ chức ðại hội, mở tiệc lớn, tiệc nhỏ linh ðình, tiệc khai mạc, tiệc bế mạc và quà cáp lễ nghĩa ðây: “5- Về kinh phí ðại hội, các hội Vãn học Nghệ thuật và Liên hiệp các hội Vãn học Nghệ thuật Việt Nam và các tỉnh, thành phố lập dự toán trình cấp có thẩm quyền duyệt theo qui ðịnh, ðảm bảo thiết thực, hiệu quả và tiết kiệm” Ðiều thứ nãm trong Chỉ thị sáu ðiều mang số 27 – CT/TW của Ban Bí thư ðảng Cộng sản Việt Nam về ðại hội các hội Vãn học Nghệ thuật do thường trực Ban Bí thư Lê Hồng Anh kí ngày 12.9.2013.

Ở Hà Nội, Ban Bí thư cho tiền hội Nhà Vãn Việt Nam tổ chức ðại hội. Ở Sài Gòn, thành ủy cho các nhà vãn từ Sài Gòn ra Hà Nội họp ðại hội tiền vé máy bay khứ hồi, tiền công tác phí hai ngày ði và về cộng với ba ngày ðại hội là nãm ngày mỗi ngày 150 000 ðồng. Thành ủy còn cho bữa tiệc ðưa tiễn nhưng bữa tiệc không tổ chức ðược liền ðược chuyển thành tiền cho các nhà vãn, mỗi người một triệu ðồng.

Tiền của dân của nước nhưng quyền chi tiêu thuộc về ðảng. Ðảng mới thực sự là chủ tài khoản của ðất nước, thực sự là chủ ngân sách nhà nước chứ không phải Quốc hội. Vì thế nhiều khoản chi khổng lồ như chi cho các hoạt ðộng của ðảng, chi cho lãng Hồ Chí Minh, Quốc hội ðều bị qua mặt, không hề hay biết và Quốc hội mang tiếng là cơ quan quyền lực cao nhất của dân mà cứ vui vẻ chấp nhận ðiều trớ trêu cay ðắng ðó.

Cho tiền ai, cho tiền làm việc gì, bao giờ người cho chả nhắc “ðảm bảo thiết thực, hiệu quả, tiết kiệm”. Nhưng những tượng ðài, lãng miếu, nhà lưu niệm hoành tráng, nguy ga, xa hoa, tốn kém hàng trãm tỉ, hàng ngàn tỉ tiền dân cứ rầm rộ mọc lên trên khắp ðất nước còn nghèo khó, người dân còn ðói khổ, thiếu thốn ðủ bề thì trãm tỉ, ngàn tỉ tiền ðổ vào ðó ðâu có thiết thưc, hiệu quả và tiết kiệm. Với những tượng ðài lãng miếu xa hoa hoang phí kia thì bữa tiệc vui vẻ, món quà nhỏ mọn của ðại hội Nhà Vãn chỉ là chuyện nhỏ, quá nhỏ, không ðáng gì.

Nhưng với nhà vãn, trong con người thể xác của những nhu cầu vật chất còn có con người xã hội của nhu cầu vãn hóa, của lương tâm, của cái ðẹp. Con người xã hội không thể vắng bóng, không thể bị ðè chết dí dưới con người thể xác trong nhà vãn ðích thực. Nhà vãn ðích thực không thể ngửa tay nhận ðồng tiền thuế ðẫm mồ hôi của người dân khốn khó cho những hoạt ðộng nghề nghiệp vãn chương của mình.

Cứ hồn nhiên hãnh diện tồn tại bằng tiền thuế của dân, Hội Nhà Vãn Việt Nam, hội Nhà Vãn của ðảng ðã giết chết lương tâm, giết chết con người xã hội trong các nhà vãn. Những nhà vãn còn chút lương tâm, còn sự khắc khoải của con người xã hội cần có tổ chức của mình, tổ chức không xài tiền của dân. Ðó là Vãn Ðoàn Ðộc Lập.

Cũng vì còn chút lương tâm mà món quà của hội Nhà Vãn Việt Nam gửi cho tôi trở nên quá ðỗi xa lạ với tôi.

© Đàn Chim Việt