Ứng cử viên Ted Cruz thôi tranh cử sơ bộ Cộng Hòa

Cuộc tranh cử sơ bộ đảng Cộng Hòa hôm thứ ba ngày 3-5-2016 tại Indiana vừa qua đánh dấu một khúc quành trong tiến trình đưa tới việc đề cử người đại diện.

Indiana cũng không nhiều phiếu cử tri đoàn(CH) cho lắm (57) nhưng nó đã thay đổi hẳn cuộc chạy đua y như một trận định quyết định (decisive battle) trong cuộc chiến. Chiều tối hôm ấy tỷ phú Donald Trump được 53%, lấy hết 57 phiếu của tiểu bang (winner take all) thành 1,013 phiếu, Ted Cruz và Kasich không được tí nào, Cruz vẫn 546, Kasich vẫn 153. Trump chỉ còn thiếu 224 phiếu nữa để đủ 1,237 phiếu và sẽ được đảng đề cử, coi như gần tới đích rồi. Chiều 3-5, trước đám đông cử tri Cruz tuyên bố bỏ cuộc, sáng hôm sau Kasich cũng xin rút khỏi cuộc đua. Tin Cruz thôi tranh cử đã khiến Trump thở phào nhẹ nhõm, như đã qua cơn ác mộng, người đối thủ lợi hại này đã từng làm ông điêu đứng.

Trong bài này tôi xin đề cập tới việc Cruz thôi tranh cử vì ông đứng thứ hai sau Donald Trump, Cruz ra đi là một thay đổi lớn cho cuộc chạy đua. Kasich quá yếu từ đầu chí đuôi chỉ thắng được tại Ohio, cho dù ông còn tiếp tục hay không thì cũng chẳng có gì thay đổi, nhưng cũng sẽ đề cập sơ sài cuối bài.

Trong số 4 ứng cử viên Trump dẫn đầu CH nhưng theo thăm dò (tổng hợp các thăm dò) (1) tháng trước thua Hillary Clinton khoảng 9% (nay là 6%), Cruz đứng thứ 2 nhưng theo thăm dò hơn Clinton vài phần trăm, Rubio đứng thứ 3 hơn Clinton khoảng 4% , Kasich hạng bét nhưng lại hơn Clinton tới 7% . Đây là một chuyện ngược đời, bầu cử nội bộ để chọn người hạng nhứt ra chạy đua với Dân Chủ thì người đó (Trump) lại thua Clinton, còn người hạng bét (Kasich) lại thắng Clinton vẻ vang.. thật không hiểu nổi, hết ý kiến.

Tôi nghĩ có thể các ứng cử viên đứng dưới Trump tin vào cái ảo tưởng đó nên họ quyết ganh đua tới cùng để được Cộng Hòa đề cử vì họ có thể đánh bại Clinton, còn Trump thì không….

Cruz sinh ngày 22-12-1970, nay 46 tuổi tại Alberta, Canada, cha là Rafael Cruz, người Cuba, du học tại Texas 1957, sau 4 năm ông xin tỵ nạn chính trị tại Mỹ. Mẹ là Elizabeth, sinh tại Mỹ.

Ted Cruz tốt nghiệp đại học Princeton University năm 1992 và trường Harvard Law School năm 1995. Tháng 7 năm 2012 Cruz đắc cử Thượng Nghị Sĩ (Liên Bang), là Thượng nghị sĩ Mỹ gốc La tinh đầu tiên đại diện Texas và là một trong ba Thượng nghị sĩ gốc Cuba.

Ted Cruz bắt đầu tranh cử sơ bộ Cộng Hòa tháng 3-2016 và chấm dứt tranh cử sau khi thất bại tại Indiana vì biết không thể cản đường Donald Trump tiến tới chỗ được đề cử làm đại diện đảng, ông ta có cơ hội nắm chắc Nomination.
Khi cuộc tranh cử nội bộ CH bắt đầu tại Iowa ngày 2-2-2016 Cruz thắng Trump gần 4% (27.6/24.3), ai thắng Iowa thường sẽ thắng cuộc đua sau cùng. Nhưng sau đó Trump lấy lại phong độ ngay, thắng liên tiếp nhiều tiểu bang như New Hampshire, South Carolina, Nevada.

Sang tháng ba 2016 ngày 1-3 Trump thắng 7 tiểu bang: Alabama , Arkansas , Georgia , Massachusettes , Tennessee , Vermont , Virginia.

Cruz thắng 3 tiểu bang: Texas, Oklahoma, Alaska.

Ngày 8-3: Trump thắng Hawaii , Michigan , Mississippi tổng cộng nay được 460 phiếu cử tri đoàn (hay đại biểu). Cruz thắng Idaho . Tính tới ngày này Trump được 460 phiếu, Cruz 370.

Ngày 15-3 Trump thắng tại Florida , Illinois , Missouri , North Carolina .

Nay Tổng cộng Trump được 673, Cruz về nhì 410.

Trước ngày15-3 Trump hơn Cruz 90 phiếu nay hơn Cruz 263, khoảng cách xa hơn, Rubio bại trận bỏ cuộc, Kasich tuy thắng Ohio nhưng cầm đèn đỏ trong số 4 người.

Thứ ba 22-3, Trump thắng Arizona được thêm 58 phiều, nay Trump được 739 phiếu. Cruz thắng Utah được 40 phiếu, hiện Cruz được 465 phiếu. Trump đã được hơn một nửa số phiếu cần thiết, chỉ còn thiếu 501 phiếu. Thăm dò cùng ngày (tổng hợp) cho biết tỷ lệ ủng hộ của Trump nay lên 43%, Cruz 30%.

Thăm dò tháng 3 cho thấy Trump đẫn đầu, Cruz về nhì, cách biệt khoảng từ 9% tới 11%.

Sang tháng 4 ngày 5-4 lời tuyên bố của Trump khiến ông bị mất phiếu phụ nữ tại Wisconsin chỉ được 6 phiếu, Cruz thắng tại đây được 36 phiếu.

Nay Trump được 745, Cruz được 505 phiếu.

Ngày thứ bẩy 9-4 Cruz được thêm 34 phiếu tại Colorado thành 540 phiếu.

Trước ngày tổ chức bầu sơ bộ 19-4 tại New York một tiểu bang có tới 95 phiếu cử tri đoàn, theo thăm dò Trump sẽ thắng trên 50% để được lấy hết (winner take all) số phiếu. Cruz tuyên bố sẽ làm cho Donald Trump không đủ 50% số phiếu nhưng kết quả cho thấy Trump vẫn thắng lớn tại đây (60%) được thêm 89 phiếu.

Sau bầu cử tại New York (19-4) Trump lên 844 phiếu, Cruz được 543, ngày 26-4 mặc dù Cruz liên minh với Kasich phá cho Trump không đủ 1,237 phiếu để được đề cử, Trump vẫn thắng lớn tại 5 tiểu bang liên tiếp Connecticut, Delaware, Maryland, Pennsylvania, Rhode Island.

Sau ngày này Trump lên 953 phiếu, Cruz hầu như dẫm chân tại chỗ với 546 phiếu.

Trước cuộc bầu cử ngày 3-5 tại Indiana vừa qua, liên minh Cruz-Kasich thất bại trong việc ngăn chận Donald Trump và nó đã khiến Ted Cruz văng ra khỏi cuộc chạy đua. Trump thắng hoàn toàn, được 100% số phiếu (57) thành 1013 phiếu nay Ted Cruz (543) và Kasich (153) cũng vẫn dẫm chân tại chỗ.

Ngay chiều hôm ấy vì hết hy vọng, Cruz tuyên bố rút lui trước cử tọa tại Indianapolis chỉ còn Trump và Kasich để rồi sáng hôm sau Kasich cũng phải rút lui theo đề nghị của đảng Cộng Hòa. Người ta cần đoàn kết sau lưng Donald Trump trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng tháng 11-2016. Nói về nhưng nguyên do đưa tới việc Cruz giã từ tranh cử , trong bài viết của Tina Nguyen (2) đăng trên Washington post hôm qua cho biết Cruz không còn con đường nào khác. Chiến thắng của Donald Trump tại Indiana đã khóa chặt cuộc chạy đua của CH lại (Trump has locked up the Republican race).

Ted Cruz, một Thượng nghị sĩ bảo thủ không được Quốc hội ủng hộ, cũng không được dảng Cộng Hòa ủng hộ vì ông có lập trường bảo thủ cực đoan, họ đứng nhìn Cruz tranh cử với Trump, tọa sơn quan hổ đấu. Tháng trước vì quá hăng say Cruz đã dùng những đòn kém văn minh để đánh đối thủ, đưa vợ con người ta ra đánh. Những hành động quá trớn đã khiến ông bị cử tri mất cảm tình đưa tới mất phiếu dần dần.

Sau khi Trump thắng 5 tiểu bang ngày 26-4, Cruz kết hợp bà Forina, phong cho bà làm phó Tổng thống tương lai, một lối tranh cử ngược đời chẳng đem lại lá phiếu nào. Cruz liên minh với Kasich để tiếp tục đánh phá Trump nhưng kế hoạch đã không được cử tri ủng hộ, họ cho là không đứng đắn. Kết quả là từ ngày tranh cử tại New York tới nay, Cruz vẫn giậm chân tại chỗ.

Thay vì lôi cuốn cử tri bằng đường lối chính sách ngoại giao, kinh tế, xã hội…Ted Cruz chỉ biết đánh phá cho đối thủ không đủ phiếu để hy vọng được Đại hội đảng đề cử mình làm đại diện, Cruz đã tự hại ông.

Trong bài “Tốn bao nhiêu tiền để ngăn chận Trump” (3) tác giả cho biết tổng cộng 43 triệu Mỹ kim, cũng có nguồn tin cho biết số tiền là 75 triệu.

Mặc dù cuối cùng thảm bại, nhưng Ted Cruz cũng đã nhiều phen làm cho Donald Trump vất vả, chính ông ta cũng phải công nhận Cruz là một đối thủ thật lợi hại. Sau khi thắng tại Indiana , Cruz rút lui khỏi vòng chiến, Donald Trump mới hoàn hồn.

Sáng hôm sau, thứ tư 4-5 Kasich cũng cho biết rút lui khỏi cuộc đua mà nguồn tin cho biết ông phải theo chủ trương mới của đảng Cộng Hòa , người ta muốn đoàn kết để ủng hộ ứng cử viên Donald Trump. Chủ tịch đảng Cộng Hòa Reince Priebus nói “chúng ta cần đoàn kết để tập trung đánh bại Hillary Clinton, Tôi muốn nói giờ là lúc chúng ta cần đoàn kết” (4)

Đúng lý ra Kasich nên từ bỏ cuộc đua từ lâu vì sau tranh cử Ohio tới nay ông hầu như dậm chân tại chỗ, sự ủng hộ của cử tri với ông quá thấp, nhưng ông tin vào cái ảo tưởng có thể đánh bại Clinton vào tháng 11. Vì thế Kasich cố phá cho Trump không đủ số phiếu, sau đó ra Đại hội và sẽ được Cộng Hòa đề cử nhưng nay ông ta đã hoàn toàn tuyệt vọng.
Trong “Bữa tiệc cuối cùng tại Tòa bạc Ốc dành cho báo chí” (Final White House Correspondents Dinner Speech) vừa qua, TT Obama khôi hài chế diễu Donald Trump giỏi ngoại giao, ông ấy đi nhiều nước tiếp xúc với các Hoa Hậu quốc tế ! Obama thường chê bai Trump chẳng biết gì về ngoại giao.

Ông Obama chỉ là thời thế tạo anh hùng, năm 2008 khi cựu TT Bush con khiến cho nhiều nước thù ghét Mỹ vì cuộc chiến tranh Iraq, người ta cần một nhà lãnh đạo da mầu để xoa dịu Tây Âu cũng như khối Ả Rập. Họ đã chọn Obama, một người da đen nghèo, không có kinh nghiệm chính trị là bao rồi thổi phồng ông lên tận mây xanh, giúp đỡ tận tình rồi đưa ông lên làm Tổng Thống. Chính ông Obama đã trả lời phỏng vấn sau khi đắc cử:

“Tôi chả bao giờ nghĩ mình được làm Tổng Thống, thời thanh niên tôi muốn làm một cầu thủ nổi tiếng”.

Nhưng ngược lại Donald Trump y như một anh hùng tạo thời thế, không được ai giúp đỡ, không cần bỏ nhiều tiền, bị đánh phá khắp nơi nhưng vẫn thành công, thắng cử.

Phía Dân Chủ, Sanders chỉ được 1,449 phiếu kể cả Siêu đại biểu. Bà Clinton chắc chắn sẽ được đề cử đại diện đảng. Sau Indiana Clinton đã được tổng cộng 1,701 phiếu, cộng thêm với 520 phiếu Siêu đại biểu thành 2221 phiếu, chỉ còn thiếu 162 phiếu là đủ con số đòi hỏi 2,383.

Bên Cộng Hòa Trump đã được 1,013 phiếu, còn thiếu 224 phiếu nữa là đủ con số đòi hỏi 1,237.

Đúng như người ta đã tiên đoán từ lâu, cuộc chạy đua vào tòa Bạch Ốc giữa bà Clinton và ông Trump sẽ diễn ra trong vài tháng nữa, nó sẽ hứa hẹn nhiều màn gay cấn.

© Trọng Đạt

© Đàn Chim Việt

———————————————-

(1) Real Clear Politics, Poll, General Election
(2) Ted Cruz Campaign Staffers Are Reportedly Beginning to Panic, A Cruz loss in Indiana means lights out
(3) Here’s how much was spent to stop Trump (by Jacob Pramuk, CNBC)
(4) “We all need to unite and focus on defeating Hillary Clinton.” “So I mean, look, it’s time to unite.”….(John Kasich suspends presidential campaign, reporter Michael Waslsh)