Hai tuần trước Iowa: Ông Donald Trump và ông Tez Cruz

Ảnh BBC

Từ sáng sớm thứ Sáu tuần trước (15 tháng Giêng 2016), tất cả những bản tin nói về cuộc vận động tranh cử của đảng Cộng Hòa đều có chung nội dung: người dẫn đầu vẫn là ông tỷ phú Donald Trump, cuộc đua ngày một trở nên sôi nôi hơn giữa người đang đứng nhất và người về nhì là Thượng Nghị Sĩ Ted Cruz của tiểu bang Texas.

Sôi nổi tới mức như thế nào? Cuộc thăm dò do đài truyền hình NBC thực hiện cho thấy tỷ lệ cử tri toàn quốc ủng hộ ông Trump giờ đã lên đến 38%, tức cứ 3 cử tri Cộng Hòa nói sẽ đến phòng phiếu thì có 1 người cho hay sẽ dồn phiếu cho ông Trump. Nhưng ở cuộc bầu cử sơ bộ tại Iowa sẽ diễn ra vào ngày mùng tháng Hai tới đây, người đang nhiều triển vọng thành công nhất lại là ông Ted Cruz, chính trị gia con cưng của lực lượng bảo thủ Tea Party. Cho đến trưa ngày thứ Hai (18 tháng Giêng 2016), tin từ Iowa cho thấy tình hình vẫn không thay đổi: nếu cuộc bầu sơ bộ diễn ra trong ngày hôm nay, ông Cruz về nhất với 26% số phiếu của cử tri Cộng Hòa trong tiểu bang, ông Trump đứng nhì với 15% số phiếu ủng hộ.

Không chỉ sôi nổi bởi kết quả những cuộc thăm dò cử tri, va chạm giữa ông Cruz và ông Trump còn xảy ra trong cuộc tranh luận truyền hình vào tối thứ Năm tuần trước tại South Carolina, cũng như trong các buổi tiếp xúc với cử tri mà hai ông thực hiện trên đường tiến về Iowa. Ông Trump lớn tiếng cho rằng ông Cruz không hội đủ điều kiện hiến định để trở thành nhà lãnh đạo vì có quốc tịch Mỹ nhưng sinh trưởng ở Canada (mẹ ông Crus là công dân Hoa Kỳ, bố ông mang quốc tịch Cuba); ông Cruz cũng lớn tiếng chỉ trích ông tỷ phú xuất thân từ New York là người ưa gây gỗ, thường xuyên đưa ra những lời tuyên bố gây tranh cãi, nêu thắc mắc “thế giới sẽ nghĩ như thế nào nếu chúng ta có một nhà lãnh đạo như ông Trump?”. Cuộc tranh cãi tay đôi này được dự đoán chỉ kết thúc sau khi một trong 2 ông trở thành người đại diện cho đảng để tranh chức tổng thống, hoặc cử tri Cộng Hòa chọn một người thứ ba để giao phó trách nhiệm lấy lại Tòa Bạch Ốc từ tay đảng Dân Chủ. Cũng cần nói thêm: đã có đồn đãi nói rằng ông Trump và ông Cruz chẳng ai phục ai, nên chưa chắc ông này sẽ lên tiếng ủng hộ ông kia khi đối thủ chính trị của họ trở thành ứng cứ viên đại diện cho đảng

Ông Trump và ông Cruz to tiếng với nhau, một số không nhỏ thành viên của đảng Cộng Hòa cũng lớn tiếng trình bày cảm nghĩ của họ về 2 ông.

Tin từ giới sinh hoạt chính trị cho hay trong phiên họp mùa đông thường niên mới kết thúc cuối tuần rồi ở tiểu bang South Carolina, có người công khai lên tiếng chỉ trích ông Chủ Tịch Điểu Hành Reince Priebus và thành phần lãnh đạo đảng tại thủ đô Washington D.C. “quá yếu đuối, để ông Trump giữ làm con tin, không dám lên tiếng bênh vực cho mục tiêu của đảng chỉ vì sợ ông Trump ra tranh cử với tư cách độc lập”.

Người lên tiếng trình bày chuyện này -nghe đâu là ông Holland Redfield, đại diện cho đảng bộ Virgin Islands- còn nói “phải có người lên tiếng ngăn chận, không để cho ông Trump tiếp tục đưa ra những lời phát biểu mang ý nghĩa kỳ thị tập thể thiểu số, chê bài phụ nữ, coi thường tù binh chiến tranh (POWs) và nhắm vào cộng đồng Hồi Giáo”, cảnh báo “chuyện ông Trump làm lúc này chẳng giúp đảng lấy được ghế tổng thống, mà còn gây ảnh hưởng bất lợi, lâu dài cho đảng” ví von lối tranh cử của ông Trump chẳng khác gì trái đạn pháo kích “văng miểng khắp nơi” điều đáng tiếc “trúng miểng toàn là những người cùng đảng” than thở “sau này dọn dẹp không phải là dễ”.

Với ông Cruz, những lời chống đối cũng đến từ người trong đảng, được chú ý nhất là những chỉ trích từ chính các ứng cử viên đang tranh cử với ông. Chẳng hạn như theo Thượng Nghị Sĩ Marco Rubio, “Ted Cruz và Barack Obama chẳng khác gì nhau, cả 2 đều là người gây phân hóa thay vì phải xây dựng đoàn kết”. Vị nghị sĩ đại diện cho tiểu bang Florida đồng thơi cũng là chính trị gia được lực lượng Tea Party ủng hộ- chê bai ông Cruz “không có lập trường, sẵn sàng thay đổi ý kiến chỉ để kiếm phiếu”. “Những người như vậy”, ông Cruz nói tiếp, “không phải là người tiêu biểu cho khối bảo thủ Cộng Hòa, người chỉ biết tính toán sao có lợi cho mình là người không đáng để cử tri tin cậy”.

Không biết cuộc tranh cãi giữa ông tỷ phú Trump và Thượng Nghị Sĩ Ted Cruz sẽ dẫn tới kết quả như thế nào, chỉ biết 2 ông vẫn là cái đinh của cuộc tranh cử phía đảng Cộng Hòa. Cũng cần biết ông Trump mới lên tiếng dọa sẽ nộp đơn kiện ông Cruz, để nhờ tòa phân xử chuyện ông Thượng Nghị Sĩ tiểu bang Texas “sinh trưởng ở nước ngoài” mà đòi tranh cử tổng thống Mỹ.

© Nguyễn Văn Khanh

© Đàn Chim Việt