9 ngày trước bầu cử: Donald Trump có thể thắng

Đầu tháng Sáu năm nay trong một phiên họp với dàn cố vấn, bà Hillary Clinton bực dọc nói với những người thân cận nhất “không hiểu tại sao đến giờ này tôi vẫn chỉ dẫn trước (đối thủ Donald Trump) chừng chục điểm chứ không phải là 50 điểm”, nêu câu hỏi cho những người có mặt trong phiên họp “chúng ta phải làm gì để chiến thắng?” vào ngày mùng 8 tháng Mười Một, khi cử tri bỏ phiếu chọn người lãnh đạo quốc gia.

Câu hỏi bà Clinton nêu ra cũng là câu hỏi Đảng Dân Chủ và lực lượng cử tri hết lòng ủng hộ bà đang nói tới. Nhìn chung, bà Cựu Ngoại Trưởng Hoa Kỳ có rất nhiều lợi thế mà ông Trump không có: từng có lúc được cả nước Mỹ và thế giới nghĩ chắc chắn sẽ là nữ tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ, được ngợi khen là người có đầy kinh nghiệm, được toàn đảng đoàn kết đứng sau lưng ủng hộ, có hẳn một bộ máy vận động ở địa phương, có hẳn một tập thể tặng tiền, sẵn sàng đóng góp số tiền lên đến cả tỷ bạc để bà ra tranh cử, những khuôn mặt nổi bật nhất của đảng như Tổng Thống Barack Obama, Đệ Nhất Phu Nhân Michelle, cùng với Phó Tổng Thống Joseph Biden bận rộn đi khắp nơi để vận động giúp bà kiếm phiếu. Với một lực lượng hùng hậu và đoàn kết chặt chẽ như thế, các cuộc thăm dò cho thấy tỷ lệ phiếu bà Clinton “chỉ nhích hơn ông Trump chút đỉnh”, theo một nhân vật thân với gia đình Clinton. Nhân vật này cũng thắc mắc chỉ còn ít ngày nữa cuộc bầu cử sẽ diễn ra, “không hiểu tại sao bà Clinton vẫn chưa chắc thành công?”.

Thắc mắc đó được nêu ra vào đúng thời điểm không ai biết trận chiến chính trị 2016 sẽ kết thúc như thế nào. Không chối cãi những cuộc thăm dò cấp toàn quốc cho thấy ứng cử viên Dân Chủ vẫn đang dẫn trước, nhưng tỷ lệ cách biệt mỗi ngày một ít hơn, chẳng hạn như con số RealClearPolitics đưa ra cho thấy bà hiện chỉ hơn ông Trump từ 4 đến 5 điểm, nhưng nếu tính cả số phiếu cử tri nói sẽ dồn cho 2 ứng cử viên độc lập Gary Johnson và Jill Stein, tỷ lệ cách biệt này xuống còn có 3,8%. Được nói tới nhiều nhất là kết quả thăm dò do nhật báo The Washington Post/ABC News đồng thực hiện: vài tuần trước đây là bà Clinton dẫn trước tới 12 điểm, bây giờ xuống chỉ còn vỏn vẹn đúng 1 điểm, sau khi WikiLeaks tung ra những tài liệu cho thấy ban vận động tranh cử của bà cấu kết với Đảng Dân Chủ Trung Ương để “hạ” đối thủ cùng đảng là Thượng Nghị Sĩ chủ trương cấp tiến xã hội Bernie Sanders, cộng với các chi tiết nói về “mặt trái” của Quỹ Clinton Foundation, gần nhất là tin FBI mới tìm thấy những emails có thể liên quan tới cuộc điều tra xem bà Clinton có “phạm lỗi hình sự” khi sử dụng máy chủ cá nhân để gửi và nhận email lúc còn làm ngoại trưởng hay không. Cuộc thăm dò này cũng cho thấy sau khi FBI thông báo “sẽ xem xét những email mới tìm thấy”, số người trước đây ủng hộ bà Clinton “đã giảm bớt 1 phần ba”.

Những điều vừa nêu cho thấy bà Clinton đang phải chống đỡ với nhiều bất lợi dồn dập kéo đến, con đường dẫn ông Trump vào Tòa Bạch Ốc bỗng dưng trở thành thênh thang hơn, tới mức quan sát viên Helmut Norpoth tin rằng “nếu từ giờ tới ngày bầu cử ông Trump không phạm lỗi lầm kinh hoàng nào cả, chắc chắn ông ta sẽ là người cầm chìa khóa mở cửa Phòng Bầu Dục”.

Điều đó có thể xảy ra. Khả năng ứng cử viên Cộng Hòa Donald Trump thành công không phải là ít. Câu hỏi đang được nêu ra: làm sao ông Trump có được 270 phiếu cử tri đoàn để trở thành vị tổng thống thứ 45 của nước Mỹ?. Câu trả lời: khó thì quả có khó, nhưng vẫn có thể làm được, với những điều kiện sau đây:

1- Ông Trump phải thắng tại tất cả những tiểu bang 4 năm trước đây đã bỏ phiếu ủng hộ ứng cử viên Cộng Hòa Mitt Romney (tổng cộng ông Romney có 206 phiếu), và thắng thêm 3 tiểu bang gồm Ohio (18 phiếu), Florida (có 29 phiếu) và Pennsylvania (20 phiếu) để có 273 phiếu, lấy lại Tòa Bạch Ốc cho đảng Cộng Hòa. Hiện giờ ông Trump đang dẫn trước 1.1 điểm ở Ohio, dẫn trước 4 điểm tại Florida, chỉ thua bà Clinton 5 điểm tại Pennsylvania, nhưng theo dự đoán của RealClearPolitics, tình hình tranh cử ở Pennsylvania có thể thay đổi sau những tin tức đầy bất lợi cho bà Clinton.

2- Các quan sát viên bầu cử tin rằng trận chiến chính trị sẽ được định đoat ở 11 tiểu bang, gồm Colorado, Florida, Iowa, Michigan, Nevada, New Hampshire, North Carolina, Ohio, Pennsylvania, Virginia và Wisconsin, giữ tổng cộng 146 phiếu cử tri đoàn. Trong số những tiểu bang nêu trên, bà Clinton được cho là đã nắm Colorado (9 phiếu cử tri đoàn), Michigan (16 phiếu) và Wisconsin (10 phiếu), những tiểu bang còn lại “chưa thật sự ngã ngũ” sẽ nghiêng về phía Dân Chủ hay Cộng Hòa. Do đó, kể cả trường hợp thắng ở Florida, Iowa nhưng thua Pennsylvania (tức mất 20 phiếu), ông Trump vẫn thành công nếu lấy đươc Virginia (13 phiếu), cộng với Iowa (6 phiếu) hoặc Nevada (cũng 6 phiếu). Nếu trường hợp này xảy ra, ông Trump vẫn có tổng cộng 272 phiếu cử tri đoàn.

3- Trường hợp thứ 3 có thể xảy ra: nếu ông Trump thua cả Pensylvania và Virginia nhưng lại thắng ở tất cả các tiểu bang Ohio, Florida, New Hampshire, Iowa và Nevada, lúc đó ông và bà Clinton mỗi người sẽ được 269 phiếu cử tri đoàn. Nếu điều này xảy ra, quyết định chọn người lãnh đạo quốc gia sẽ thuộc về Hạ Viện.

Chưa rõ kết quả cuộc bầu cử tổng thống sẽ như thế nào, chỉ thấy 2 bên Dân Chủ và Cộng Hòa cùng đẩy mạnh cuộc vận động để kiếm từng phiếu một, nhất định không cho đối thủ làm chủ Tòa Bạch Ốc. Sáng Chủ Nhật, bên đảng Dân Chủ tung ra email mang chữ ký của bà Chủ Tịch Điều Hành Trung Ương Donna Brazile, nhắc nhở những người ủng hộ “nếu ông Trump trở thành tổng thống, tất cả những thành quả chúng ta đã đạt được trong 8 năm qua sẽ bị đạp đổ, nước Mỹ sẽ thụt lùi, trở lại tình trạng của nhiều thập niên trước đây”.

Chừng nửa giờ sau đó, dàn tham mưu của ông Trump tung ra email mang chữ ký của ông tỷ phú, cho hay chưa bao giờ chiến thắng lại gần kề như thế này, “vì cử tri đã nhìn thấy ai là người sẽ đem lại việc làm cho họ, thấy được ai là người sẽ bảo vệ an ninh biên giới, thấy được người sẽ cắt giảm nợ nần khổng lồ mà chúng ta phải gánh vác, thấy được những lời hứa suông và hành động gian xảo của những chính trị gia đang đại diện cho họ ở Washington D.C.”.

Email của ông Trump nhắc lại lời cam kết “nếu đắc cử, tôi sẽ hết lòng phục vụ các bạn” vì “chính phủ Trump là chính phủ do dân, bởi dân và vì dân”, hãnh diện báo tin ông “mới bỏ thêm 10 triệu dollars” để mở rộng vận động trong tuần lễ cuối cùng, kêu gọi mọi người cùng tiếp tay “vì cuộc tranh cử tuyệt vời của chúng ta đã đi gần tới đích”.

© Nguyễn Khanh

© Đàn Chim Việt