Moscow ngạt thở vì khói bụi

Nắng nóng ở mức cao nhất trong 140 năm qua cộng với cháy rừng làm Moscow (thủ đô Liên bang Nga) ngột ngạt  tới mức  “không còn không khí” để thở nữa. Nhiệt độ thường xuyên ở mức 40 độ C và tình trạng nóng nắng này còn kéo dài tới cuối tuần, theo cơ quan dự báo thời tiết. Hoạt động của thành phố Moscow rối loạn. Tới nay, 58 người bị chết cháy và hơn 2000 ngôi nhà đã bị lửa thiêu rụi.

Dân và các cơ quan ngoại giao nháo nhào sơ tán

Thảm họa về sinh thái do khói từ các đám cháy gây ra làm dân Mosow ngạt thở, khẩu trang trở thành mặt hàng bán chạy nhất. Buổi sáng, không còn ai muốn ra phố. Ô tô chạy rất chậm vì tầm nhìn hạn chế và nhiều người phải quẳng ô tô ở nhà, sử dụng các phương tiện công cộng.

Khó có thể nhìn thấy tháp Truyền hình Ostankino, cái mà bình thường, người ta có thể nhìn thấy tại bất cứ chỗ nào ở thủ đô Moscow. Mức độ độc hại của không khí lớn gấp 4-5 lần bình thường. Người dân phải liên tục nhúng ướt các rèm cửa để ngăn khói bụi bay vào nhà.

Trong lúc, chính quyền đưa ra khuyến cáo rằng, người dân nên hạn chế đi lại, ăn nhiều rau quả, uống nhiều nước, tắm rửa nhiều hơn… thì người dân Moscow lũ lượt rời khỏi thành phố. Các tour du lịch được bán sạch trơn, một việc chưa từng xảy ra từ trước tới nay. Dân chúng sẵn sàng mua vé đi bất cứ đâu, miễn là rời thành phố. Các tuyến đường ra khỏi Moscow tắc nghẽn ô tô, còn vé tầu đã hết nhẵn từ vài ngày nay.

Một số cơ quan ngoại giao trong đó có Đức, Pháp, Ba Lan ngừng hoạt động và sơ tán bớt nhân viên của họ về nước, chỉ để lại một vài người cần thiết cho công việc.

Quân đội cũng bị thiệt hại

Thị tưởng Moscow bị chỉ trích là đã ứng cứu quá chậm chạp. Những khu rừng xung quanh Moscow, đặc biệt là khu vực phía Nam thành phố, nơi có những đầm lầy chứa các túi than bùn và khí cháy, từ lâu ai cũng biết rằng, luôn tiềm ẩn nguy cơ phát hỏa. Nơi này được dọn dẹp lần cuối cùng dưới thời cộng sản. Gần đây, đáng ra chính quyền phải dìm lớp than bùn đó xuống nhưng họ nói “không có kinh phí”.

Khoản kinh phí mà chính quyền nói là “không có” này vào khoảng 500 triệu Rub (tương đương 16 triệu Mỹ kim) nhưng những đám cháy liên hoàn xảy ra trong nửa tháng nay đã làm thiệt hại khoảng 15 tỉ đô la, bằng hơn 1% tổng thu nhập quốc dân của nước Nga.

Năm 1970 đã xảy ra cháy rừng lan rộng nhưng mức độ thiệt hại về người và của không lớn như lần này. Lác đác hàng năm, vào những ngày hè nóng nực, vẫn xảy ra một vài vụ cháy lẻ tẻ mà nguyên nhân từ than bùn và khí cháy tịch tụ trong các khu rừng ngoại ô.

Ngọn lửa cũng liếm trọn một cơ sở hậu cần của Hàng không Hải quân Nga khiến Tổng thống Medvedev nổi giận, cách chức luôn mấy quan chức quốc phòng và đe dọa sẽ truy tố họ. Phía quân đội thanh minh rằng, họ đã không được ưu tiên trong việc cứu hỏa vì lực lượng cứu hỏa tập trung chữa cháy trước hết cho các khu vực có dân cư sinh sống.

Theo một số cơ quan truyền thông, riêng thiệt hại của cơ sở quân đội này đã vào khoảng 700 triệu đô la, bao gồm 200 máy bay, nhiều phương tiện vận tải và cơ sở vật chất khác, nhất là kho trang thiết bị dùng cho hải quân. Đại diện quân đội phủ nhận mức thiệt hại mà báo chí công bố. Họ cũng phủ nhận luôn lời đồn đại rằng một trung tâm Radar Truyền thông bí mật của quân đội đã bị lửa thiêu trụi.

Số người chết hàng ngày tăng gấp đôi

Tỷ lệ tử vong của thành phố Moscow đã tăng lên gấp đôi vì lý do khói và tro bụi, người đứng đầu cơ quan Y tế thủ đô là Andrei Sielcowski đã công bố ngày hôm qua.

Sielcowski là quan chức nhà nước đầu tiên đã chính thức thừa nhận rằng, những đám khói lơ lửng bao trùm thành phố trong suốt tuần qua chính là thủ phạm làm dân Moscow chết bất thường.

Bình thường, mỗi ngày, Moscow chết khoảng từ 360- 380 người, nhưng nay con số người chết hàng ngày là 700. Trước đó, các bác sĩ cũng đã phàn nàn về những cái chết bất thường, nhưng chính quyền thành phố lờ đi, tới hôm qua mới chính thức công nhận.

Các xe cứu thương đã làm việc hết công suất vẫn không thể đáp ứng được nhu cầu của dân chúng. Hầu hết các cuộc gọi cấp cứu trong những ngày qua liên quan tới say nắng, hen suyễn, tim mạch và bệnh phổi.

Tờ báo của phe đối lập “Novaya Gazeta” nói rằng, nhiều nhà xác tại thủ đô Moscow trong tuần qua đã chật kín, muốn chôn cất phải chờ tới 6 ngày vì các nhà Tang lễ không thể làm việc kịp. Chính quyền đưa ra lời kêu gọi, vì lý do nắng nóng, hãy chôn cất người thân càng nhanh càng tốt.

Các bác sĩ cấp cứu ca thán, tình trạng đã tới mức không còn chịu  đựng nổi nữa. Họ phải làm việc quá tải, cả đêm ngày, trong những chiếc xe cứu thương không có điều hòa nhiệt độ. Nhiệt độ trong xe lên tới 50 độ C, họ lại không được cung cấp nước uống mà phải tự bỏ tiền túi ra mua- Vẫn tờ báo Novaya Gazeta dẫn lời một bác sĩ giấu tên.

Chính quyền địa phương đã phải mở ra nhiều điểm có điều hòa nhiệt độ để dân chúng tới nghỉ ngơi, tránh nóng và khói bụi. Một số người dân phải ngủ trong những chiếc ô tô có điều hòa nhiệt độ hoặc chui vào các nhà nghỉ có trang bị hệ thống này.

Nắng nóng đã kéo dài cả tháng nay, nhưng 10 ngày gần đây là kinh khủng nhất.  Những đám cháy đã lan gần tới những cánh rừng ở Ural. Hôm qua, trung tâm xử lý chất thải hạt nhân ở Sniezynsku Mayak (thuộc Chelyabinsk) đã ban bố tình trạng báo động. Ngọn lửa chỉ còn cách địa phận của trung tâm này 15 km, nơi đang giữ các tên lửa với đầu đạn hật nhân (đã không còn sử dụng nữa), trước khi đưa vào phá hủy.

Những thông tin cuối cùng có vẻ lạc quan hơn. Ngọn lửa đã đang từng bước được khống chế và một vài nơi xuất hiện mưa, số đám cháy đã bị dập tắt nhiều hơn số mới bùng phát.

Nhưng phải mất vài tuần nữa, có thể là cuối mùa hè bầu không khí Moscow mới  trong trẻo trở lại.

Tham gia cứu hộ các đám cháy xung quanh Moscow có lực lượng cứu hỏa của 10 nước như Italia, Đức, Ucraina, Pháp.v.v. và 159 lính cứu hỏa tới từ Ba Lan.

Lược dịch và tổng hợp từ Wyborcza, PAP, Onet.pl

© Mạc Việt Hồng

© Đàn chim Việt