Donald Trump không vội vã chọn người tham gia chính phủ

“Cứ từ từ, đừng vội”, ông phát ngôn viên Jason Miller nói với các nhà báo nóng lòng muốn biết danh tánh những người được Tổng Thống đắc Cử Donald Trump chọn đứng trong nội các. Vẫn với nụ cười thật tươi, bà Cố Vấn Kellyanne Conway bảo “bình tĩnh, kiên nhẫn, chắc chắn sẽ có thông báo chính thức báo tin người được Tổng Thống Đắc Cử mời làm việc”, nhưng không cho biết khi nào thông báo chính thức đó sẽ diễn ra.

Chuyện bắt đầu từ giữa tuần trước, sau khi tin rò rỉ từ “bên trong” cho biết ông Cựu Thị Trưởng Rudy Guiliani dẫn đầu danh sách những ứng viên cho chức ngoại trưởng trong chính phủ Trump, sau đó tin từ ông Phó Mike Pence xác nhận trong danh sách quan trọng này có cả ông Mitt Romney, Cựu Thống Đốc tiểu bang Massachusetts. Rò rỉ từ “bên trong” cũng cho thấy Cựu Đại Tướng Thủy Quân Lục Chiến James Mattis sẽ được mời giữ chức Tổng Trưởng Quốc Phòng, bà Thống Đốc Nikki Haley của tiểu bang South Carolina sẽ nắm vai trò đại sứ tại Liên Hiệp Quốc. Cũng cần nhắc lại: tất cả đều là tin “rò rỉ”, ông Trump cũng như ban tham mưu của ông chưa lên tiếng nói gì, từ chối xác nhận lẫn phủ nhận (cho đến sáng thứ Tư, mới có tin chắc chắn bà Thống Đốc Haley được mời làm Đại Sứ tại Liên Hiệp Quốc, vào buổi trưa mới có tin bà tỷ phú Betsy DeVos nhận lời điều hành Bộ Giáo Dục).

“Đây là chuyện bình thường”, một trong những người thuộc cánh “biết chuyện” nói. “Hai tháng trước ngày đắc cử, ông Trump giao nhiệm vụ soạn thảo danh sách các ứng cử viên cho ông (Thống Đốc New Jersey) Chris Christie, sau khi chiến thắng, tôi nghe nói ông Christie chỉ lập được danh sách những người đáng chú ý tới chứ không hề thảo luận với ông Sếp Trump, cũng chẳng nói chuyện, điều tra về những nhân vật có thể sẽ tham gia chính phủ”. Do đó, “công việc gần như phải bắt đầu lại từ bước đầu, thành ra bị chậm trễ hơn dự định”.

“Chậm trễ vì chính lỗi của ông Trump”, ông Willy Parkers, một nhân vật thân cận với ứng cử viên Cộng Hòa George W. Bush khi ông Bush ra tranh cử nhiệm kỳ đầu tiên hồi năm 2000. “Ngay từ khi mới loan báo dự cuộc đua vòng sơ bộ, ông W đã cử hẳn một người là ông Clay Johnson lo chuyện lập danh sách khoảng 200 người nên mời vào nội các, bắt đầu thu thập, nghe ngóng tin tức, các bài báo nói về những nhân vật đó, và hàng tuần báo cáo cho ban tham mưu của ông W biết những diễn tiến. Đến khi ông Dick Cheney được mời đứng phó, ông Johnson gặp ông Cheney mỗi tuần để bàn việc”.

Ông Parkers kể thêm “ông Johnson còn liên lạc trực tiếp với những cố vấn của Cựu Tổng Thống Reagan và của ông Bush bố để hỏi chi tiết về vai trò của từng chức vụ ở Tòa Bạch Ốc và vai trò của các vị tổng trưởng, thứ trưởng, thành ra việc chọn người vào vị trí nào trở nên dễ dàng hơn sau ngày Tối Cáo Phán Viện công bố ông W đắc cử. Chỉ 3 tuần sau ngày thắng cử, chúng tôi đã có danh sách thành phần nội các để chuyển cho FBI mở cuộc điều tra an ninh theo luật định, đồng thời tạo dễ dàng khi làm việc với đại diện của Tổng Thống Bill Clinton để chuyển quyền sao cho thật suôn sẻ” tránh cảnh “nước đến chân mới nhảy” mà phía ông Trump đang gặp phải.

Chuyện đang xảy ra với phía ông Trump “chứng tỏ ông Trùm địa ốc không có sẵn người làm việc chung, cũng chẳng biết nên mời ai, vào chức vụ gì”, đồng thời cho thấy “dường như cánh ông Trump cũng chẳng ngờ mình chiến thắng, nên họ có vẻ lơ là chuyện lập danh sách ứng viên cho hơn 4,000 chức vụ sẽ được Tổng thống bổ nhiệm”, theo quan điểm riêng của bà Katy Kale, thành viên trong ban tham mưu chuyên trách về chuyển quyền của ứng cử viên Dân Chủ Barack Obama.

Dựa vào những chức vụ đã được phía ông Trump xác nhận hoặc thông báo, bà Kale cho rằng “ông Trump có chiều hướng muốn chọn những người trung thành với ông ta, những người đi sát với ông ngày từ những ngày đầu, không náo núng khi ông bị lực lượng bề thế của đảng Cộng Hòa bỏ rơi”. Điều đó cũng cho thấy “ông Trump tìm không ra người, hay không có sẵn người đển bổ nhiệm vào các chức vụ quan trọng”, đã thế, “ông còn là vị Tổng Thống Tân Cử đầu tiên không tổ chức họp báo để giới thiệu người được chọn, và cũng chẳng họp báo nói gì về tiến trình thành lập nội các, chẳng bù với ông George W. Bush và ông Obama tiếp xúc với báo chí mỗi ngày cho đến khi vào Tòa Bạch Ốc”.

Nhưng theo lời ông Stephen Moore, cố vấn kinh tế của Tổng Thống Đắc Cử Trump, “điều cần phải nhớ là Tổng Thống Đắc Cử Trump không phải là một chính trị gia, ông không quen biết nhiều với những người sinh hoạt chính trường”, kể lại “có những người ông (Trump) chỉ gặp lần đầu tiên sau khi trở thành đại diện cho đảng Cộng Hòa ra tranh cử tổng thống, và có những người ông chỉ biết sau khi đã đắc cử tổng thống”.

Ông Moore nhấn mạnh điều quan trọng nhất “là ông Trump biết lắng nghe ý kiến của những người thân cận, trong đó có các cố vấn, ban tham mưu, người trong gia đình, và ngay những chính trị gia cùng đảng, kể cả những người từng có thời lên tiếng chỉ trích Tổng Thống Đắc Cử lúc ông Trump còn vận động kiếm phiếu”, để cuối cùng “sẽ có một chính phủ đúng như Tổng Thống Đắc Cử Trump đã nói là ông sẽ xây dựng một chính phủ do dân, bởi dân và vì dân”.

Điều đó đã được ông Trump nói tới từ đầu tuần trước trong tin nhắn gửi cho mọi người qua trang mạng xã hội Twitter, nói rằng việc tìm người để mời vào nội các “diễn tiến quá tuyệt vời”, cam kết những người được ông chọn đều là những người “hết lòng vì dân, vì nước”, sẽ cùng ông thực hiện đúng cam kết “Làm Cho Nước Mỹ Vĩ Đại Trở Lại” (Make America Great Agiain) mà ông đã chọn làm phương châm khi tranh cử. Dựa theo đó, bà Cố Vấn Kellyanne Conway kêu gọi “bình tĩnh, kiên nhẫn, đừng vội nóng lòng”, nhắc nhở “mới có 2 tuần sau bầu cử, hồi đó ông (Bill) Clinton mất tới cả tháng trời mới chọn được người đầu tiên”.

Cũng cần nói thêm: từ chiều thứ Tư (23 tháng Mười Một 2016), gia đình Tổng Thống Donald Trump đã có mặt tại tư gia ở Florida để đón mừng Lễ Tạ Ơn (Thanksgiving). Ông phát ngôn viên Jason Miller cho hay “không thể dự đoán chuyện gì sẽ xảy ra” nhưng “chắc trong thời gian nghỉ lễ, Tổng Thống Đắc Cử sẽ dành phần lớn thì giờ cho gia đình, chắc chẳng có thông báo gì quan trọng đâu”.

© Nguyễn Văn Khanh

© Đàn Chim Việt