Thần linh trần thế

The Earth Gods

Tác giả: Kahlil Gibran. Nguyễn Ước chuyển ngữ

Lời người dịch:

The Earth Gods (Thần linh trần thế), xuất bản vào năm K. Gibran qua đời (1931), là tác phẩm được ông dùng để nói về mối quan hệ giữa thần linh và con người (Gottenwelt).

Các thần linh đóng vai trò quan trọng trong học thuyết của các tôn giáo và thế giới quan lẫn nhân sinh quan của hầu hết người đời. Ngay cả trong các tôn giáo độc thần, thí dụ như Do Thái giáo, Kitô giáo và Hồi giáo cũng đề cập tới nhiều thần linh, tuy về nguyên tắc, họ chỉ qui phục và thờ phụng một vị thần toàn năng, toàn trị và tối thượng làm Thượng đế duy nhất, với danh xưng là Đức Gia-vê, Thiên Chúa hay Đấng Allah.

The Earth Gods là một trường thi kể lại cuộc đối thoại giữa ba vị thần linh phụ trách thế giới này, và qua những bộc lộ của họ, còn có một vị thần linh bên trên họ, được hiểu như là Thượng đế (God). Hai vị thần đầu tiên cho rằng con người là lương thực của thần linh, nghĩa là con người là thức ăn, là phương tiện cho vinh quang và kế hoạch của thần linh. Như thế, con người cũng có thể được hiểu là đồ chơi cho những ý tưởng bất chợt hay cố định của thần linh. Quan niệm đó đưa đến sự chuyên quyền tới nhàm chán, mệt nhoài của thần linh, và sự phi lý, nghiệt ngã mà con người phải chịu trong cuộc hiện sinh mong manh của nó.

Vị thần linh thứ ba có cái nhìn ngược lại và ra sức thuyết phục hai thần linh kia thay đổi quan điểm. Y nhắc nhở hai đồng loại rằng phẩm hạnh của thần linh là yêu thương, và hạnh phúc của con người trong cuộc sống trần thế của nó là Tình yêu. Tình yêu biến thế giới thành nơi đáng sống, cảm hóa được thần linh và nâng con người lên tới thần linh. Con người, với Tình yêu, thể hiện được mọi phẩm hạnh của thần linh và là thần linh giữa trần thế, dù nó mãi mãi bị chi phối bởi tính yếu đuối của nó.

Với hình ảnh tìm tới nhau rồi cuốn hút vào nhau của một đôi nam nữ dưới ánh trăng, được xem như kết tinh và tiêu biểu cho tình người và tính người, K. Gibran, qua lời thoại của thần linh thứ ba, cho thấy con người đáp ứng được khát vọng gần gũi với Thượng đế. Con người lên tới Thượng đế “trong”, “qua” và “với” Tình yêu.

Khi thể hiện bản chuyển ngữ này, tôi tạm dịch chữ God (s) là (các) thần linh, cũng có thể hiểu là thượng đế (không viết hoa), tuy nội dung của tác phẩm có đôi chỗ cho thấy các thần linh trần thế này cũng có một số đặc tính như God (Thượng đế) của các tôn giáo độc thần.

——————————————————

Toàn văn

Thần linh trần thế

Khi đêm trong niên kỷ thứ mười hai

phủ đầy,

Và im lặng, con nước triều dâng của đêm,

nuốt trọn vùng đồi,

Ba thần linh trần thế, ba Đại Chủ nhân sự sống

xuất hiện trên non ngàn.

Quanh bàn chân họ các dòng sông chảy;

Ngang lồng ngực họ bềnh bồng sương trôi,

Và trong oai nghiêm họ ngẫng cao đầu

bên trên thế giới.

Rồi như sấm động đằng xa,

thần linh cất tiếng nói,

giọng rền khắp mọi bình nguyên.

Thần linh I

Gió đang thổi tới hướng đông,

ta muốn quay mặt về phương nam,

vì gió mang theo mùi những thứ đã chết

làm sực nức mũi ta.

Thần linh II

Còn ta rất muốn hít vào

mùi hương thịt đang cháy ấy

ngọt ngào và dư dật.

Thần linh I

Nó là mùi của số lượng tử vong

nướng trên lửa leo lét,

nặng nề lẫn quẩn trong không,

hôi thối như từ vực thẳm bốc lên,

nó xúc phạm các giác quan ta.

Phương bắc không mùi

cũng chẳng hơi hám,

ta muốn quay mình qua đó.

Thần linh II

Nó là mùi thơm đang bốc cháy

chứa chan vị sống,

Ta muốn hít thở nó

lúc này và mãi mãi.

Các thần linh đều sống nhờ của lễ,

Họ nguôi cơn khát bằng máu,

Họ khuây khỏa con tim bằng linh hồn người trẻ trung,

Họ đường gân sớ thịt mạnh lên

nhờ tiếng thở dài bất tử

của những kẻ đang ở với thần chết;

Ngai vàng của họ được dựng lên

trên tro tàn của các thế hệ.

Thần linh I

Tinh thần ta mệt nhoài với mọi sự ở đây.

Ta nãn lòng chẳng muốn nhấc bàn tay

dù để tạo dựng

hay xoá sạch một thế giới.

Ta không muốn sống, chỉ còn cách chết,

Vì gánh nặng của các niên kỷ

đang đè trên ta,

Và tiếng than van không ngừng của biển

làm kiệt quệ giấc ngủ ta.

Liệu ta có thể hoàn toàn đánh mất mục đích nguyên thủy

và biến đi như một mặt trời phế thải?

Liệu ta có thể hoàn toàn tước bỏ cứu cánh của thần tính ta

và bằng hơi thở ta

trút hết sự bất tử của ta vào không gian

để ta không còn hiện hữu?

Liệu ta có thể hoàn toàn bị tiêu tán

và chuyển từ ký ức của thời gian

vào cõi hư không chẳng ở chốn nào?

Thần linh III

Hỡi các anh em của ta,

các anh em cổ sơ của ta,

hãy lắng nghe.

Trong thung lũng đằng kia

có một chàng trai đang hát nỗi lòng mình

cho đêm.

Cây đàn lia của hắn làm bằng vàng

và gỗ mun.

Giọng ca của hắn là vàng

và bạc.

Thần linh II

Ta không muốn sống vô ích,

cũng không muốn sống thêm nữa.

Ta đã chỉ có thể chọn cách khắc nghiệt nhất:

Là đi theo các mùa và tiền hô hậu ủng các năm,

gieo hạt mầm và ngắm nó từ trong đất chui lên,

gọi đóa hoa ra khỏi nơi giấu mặt,

cho nó sức mạnh ghì chặt cuộc đời,

để khi cơn bão cất tiếng cười vang trong rừng

ta đưa tay bứt nó!

Là nuôi lớn con người từ bóng tối bí ẩn

nhưng giữ cho rễ của nó

mãi mãi bám víu đất đen!

Là cho con người khát khao sự sống

nhưng khiến thần chết

thành kẻ châm đầy ly của nó!

Là cho con người có tình yêu,

nhu mì nhờ đớn đau,

nâng cao bằng khát vọng

và gia tăng với khát khao

để rồi phôi pha trong lần ôm ấp thứ nhất!

Là bao phủ đêm đêm của con người

bằng những giấc mộng ngày mai tươi sáng;

và tẩm vào ngày ngày của nó

bằng mơ tưởng đêm đêm hạnh phúc,

để rồi giữ mãi những ngày những đêm của nó

cho thuở nào cũng chẳng khác thuở nào!

Là cho con người tưởng tượng

mình như chim đại bàng trên đỉnh núi

và ý nghĩ của mình như bão giữa biển khơi

nhưng vẫn giữ cho

bàn tay nó lờ quờ lúc quyết định

bàn chân nó nặng nề lúc suy nghĩ đắn đo!

Là cho con người

niềm vui

để nó có thể hát ca trước mặt chúng ta,

với nỗi đau

để nó có thể kêu cầu chúng ta,

và rồi đặt con người nằm xuống thấp

khi đất lâm cơn đói cất tiếng đòi ăn!

Là cho con người nếm trước ngày mai của chúng ta

bằng cách nâng linh hồn nó

lên các tầng trời cao chót vót,

nhưng vẫn giữ thể xác nó

gục mãi dưới vũng sâu bùn lầy

để nó không thể nào quên hôm qua của nó!

Như thế, chúng ta cai trị loài người

tới chung cuộc của thời gian,

bằng cách quản lý hơi thở

bắt đầu với tiếng kêu rên lâm bồn

của người mẹ,

và kết thúc với tiếng khóc lóc thương tiếc

của đàn con.

Thần linh I

Tim ta đang khát nhưng ta không thể uống

máu loảng nhat của giống nòi nhu nhược

vì ly ấy ô uế

và rượu ấy làm đắng miệng ta.

Giống như ngươi,

ta đã nhào nặn đất sét

tạo dựng nó thành hình dạng biết thở

trườn ra khỏi ngón tay ướt sủng của ta

đi tới các đầm lầy và các ngọn đồi.

Giống như ngươi,

ta đã làm sáng trưng

những vực thẳm tối đen cho sự sống bắt đầu

và quan sát con người bò từ hang động

lên các đỉnh cao dốc đá.

Giống như ngươi

ta đã gọi mùa xuân tới

từ đó trải ra cái đẹp

làm mồi quyến rũ túm bắt những người trẻ tuổi,

cột chặt vào đó,

để chúng truyền sinh và nhân giống.

Giống như ngươi,

ta dẫn con người từ đền thờ này sang đình miếu nọ

hướng sự sợ hãi của nó trước cái không thấy

tới đức tin đầy kính sợ vào chúng ta,

những kẻ chẳng hề viếng thăm,

những kẻ nó vô tri kiến.

Giống như ngươi,

ta cưỡi bão tố cuồng phong đi trên đầu con người,

để nó có thể cúi đầu trước chúng ta.

làm mặt đất rúng động dưới chân nó,

cho tới khi nó cất tiếng gọi chúng ta.

Và giống như ngươi,

ta dẫn biển cả hoang dại

đập vào đảo nhỏ nơi con người nương náu

cho tới khi nó chết

mà vẫn kêu cầu chúng ta.

Ta làm mọi sự đó,

và còn làm thêm nữa.

Và mọi sự ta làm

đều trống rỗng và vô ích.

Vô ích là khi thức

và trống rỗng là giấc ngủ.

Và trống rỗng vô ích tới ba lần là mộng mị.

Thần linh III

Hỡi các anh em,

các anh em uy nghi của ta,

Kìa bên dưới kia

trong lùm cây hoa mia

Một cô gái đang nhảy múa với trăng,

Trong tóc nàng ngàn hạt sương ngôi sao,

quanh đôi chân nàng ngàn chiếc cánh.

Thần linh II

Chúng ta đã gieo trồng con người, cây nho của chúng ta

Và cày xới đất đai

trong sương mù đỏ tía buổi bình minh thứ nhất.

Chúng ta đã quan sát những cành khẳng khiu ấy lớn lên,

Và qua những ngày

của những năm không mùa

Chúng ta đã nuôi dưỡng những chiếc lá sơ sinh,

chúng ta đã che chắn lộc xanh

trước sức mạnh thịnh nộ của thiên nhiên,

Chúng ta đã canh giữ nụ hoa,

chống mọi thần linh hắc ám.

Và giờ đây

cây nho của chúng ta ra trái chín

Nếu các ngươi không mang tới máy ép rượu

và làm đầy ly,

Bàn tay nào mạnh mẽ hơn bàn tay các ngươi

sẽ hái trái ấy?

Và cứu cánh nào cao nhã hơn cơn khát của các ngươi

đang chờ rượu ấy?

Con người là thực phẩm của thần linh.

Và vinh quang của con người bắt đầu

khi hơi thở vẩn vơ của nó

được hút hết bởi đôi môi thiêng liêng

của thần linh.

Và tất cả những thứ là con người được kể là không

nếu nó vẫn còn mãi chúng;

Hồn nhiên vô tội buổi ấu thơ,

ngây nhất dịu ngọt thuở thanh xuân,

đam mê thời trưởng thành nghiêm nghị,

khôn ngoan tuổi cao niên;

Huy hoàng của các vua,

khải hoàn của chiến sĩ,

danh tiếng của nhà thơ,

danh giá của kẻ mơ mộng và thánh nhân;

Hết thảy những thứ đó

và tất cả những gì bên trong chúng

đều được sinh dưỡng cho thần linh.

Thần linh I

Quả không sai,

Con người là thực phẩm của thần linh.

Tất cả những thứ là con người

đều tới bàn ăn vĩnh cửu của thần linh

Khổ sở lúc mang thai,

đau đớn khi lâm bồn;

Tiếng khóc mù lòa của trẻ sơ sinh

chọc thủng màn đêm không che đậy,

Thê thảm của người mẹ vật lộn với cơn thèm ngủ

và rót sự sống cạn kiệt từ bộ ngực mình;

Hơi thở nóng hổi của tuổi trẻ trằn trọc,

và tiếng thổn thức của đam mê chưa tàn lụi;

Đôi lông mày ướt đẫm của người trưởng thành

khi cày xới mảnh đất khô cằn;

Niềm hối tiếc của tuổi già nhợt nhạt

khi cuộc đời đi ngược ý nguyện sự sống

và gọi tới nấm mồ.

Nhìn kìa, đó là con người!

Sinh vật được nuôi theo từng cơn đói

và làm thực phẩm cho thần linh đang đói.

Cây nho bò trong cát bụi

bên dưới bàn chân của thần chết bất tử.

Đóa hoa nở trong đêm đầy bóng tối độc dữ.

Trái nho của những ngày than khóc,

những ngày kinh hãi và hổ thẹn.

Và bây giờ các ngươi muốn ta ăn ta uống,

Các ngươi bảo ta ngồi giữa các bộ mặt liệm khăn,

Và rút tỉa sự sống của ta

từ những đôi môi cứng đơ như đá

từ những bàn tay héo úa

đang nhận sự vĩnh cửu của ta!

Thần linh III

Hỡi các anh em,

các anh em đáng sợ của ta,

Sâu tới ba lần

là chàng trai đang hát

Cao tới ba lần

là bài hát của hắn

Giọng ca hắn rúng động rừng sâu

chọc thủng trời cao

và làm tan tác giấc thiu thiu ngủ của đất.

Thần linh II

(luôn luôn không nghe)

Trong tai các ngươi

con ong ấy kêu vo ve rất khó chịu

trên môi các ngươi

là mật hôi thối của nó.

Ta ước gì sẵn lòng an ủi các người,

nhưng biết làm sao đây?

Khi thần linh cất tiếng gọi thần linh

chỉ vực sâu lắng nghe,

vì ở giữa các thần linh là hố thẳm vô lượng,

và không gian không chút gió.

Tuy thế ta muốn các ngươi được ủi an,

Ta muốn làm quang đãng

tinh cầu mây ám của các ngươi;

Và dù quyền năng và phán xét

của chúng ta ngang nhau

ta muốn khuyên bảo các người.

Khi từ hỗn mang xuất hiện thế giới và chúng ta, những đứa con của khởi thủy, nhìn nhau trong ánh sáng vô dục, chúng ta phà hơi âm thanh đầu tiên, run run và nín lặng, làm chảy xiết các luồng không khí và biển cả.

Rồi chúng ta tay trong tay dạo bước trên thế giới sơ sinh xám nhạt. Và từ âm vang những bước chân đầu tiên ngái ngủ của chúng ta, thời gian ra đời, làm một thần linh thứ tư. Hắn đặt bàn chân lên các dấu chân của chúng ta, phủ bóng ý nghĩ và khát vọng của chúng ta, và chỉ nhìn bằng mắt của chúng ta.

Và đến với quả đất là sự sống, và đến với sự sống là linh hồn, một giai điệu được chắp cánh của vũ trụ. Và chúng ta cai quản sự sống và linh hồn; chỉ có chúng ta biết đơn vị đo lường các năm cũng như trọng lượng những giấc mộng âm u của các năm, cho tới khi chúng ta, đúng chính ngọ của niên kỷ thứ bảy, làm đám cưới cho biển với mặt trời.

Và trong phòng hoa chúc ngất ngây đêm tân hôn ấy, chúng ta mang tới con người, một tạo vật dù yếu đuối và hay nhân nhượng, vẫn luôn luôn mang vết tích của dòng giống nó.

Qua con người, kẻ bước đi giữa trần thế với con mắt trên các vì sao, chúng ta tìm thấy lối đi tới những miền xa xôi của quả đất; và qua con người, cây sậy khiêm tốn mọc bên mặt nước tối đen, chúng ta làm ra ống sáo; và qua lòng rỗng của nó, chúng ta rót tiếng nói của mình vào thế giới đang buộc phải nín lặng.

Từ phương bắc không mặt trời,

tới bãi cát say mê mặt trời ở phương nam,

Từ vùng đất lạc thú nơi ngày được sinh ra

tới các hải đảo hiểm nguy nơi ngày bị giết,

Con người trái tim yếu đuối

quá đổi dũng cảm bởi cứu cánh của chúng ta,

thám hiểm với cây đàn và thanh gươm,

Ý muốn của chúng ta, nó loan báo

Quyền tối thượng của chúng ta, nó tuyên cáo,

Và tình yêu của nó dẫm lên dòng nước

của những con sông

chảy tới đại dương của khát vọng chúng ta.

Trên tột cùng đỉnh cao,

chúng ta trong giấc ngủ của con người

mơ những giấc mơ của chúng ta.

Chúng ta giục giã ngày của nó

rời thung lũng hoàng hôn

để tìm kiếm sự hoàn thành trên các ngọn đồi.

Bàn tay chúng ta điều khiển bão tố quét thế giới,

Và triệu con người từ khô cằn bình an

tới màu mỡ xung đột,

và tiếp tục tới khải hoàn.

Trong con mắt của chúng ta

có thị kiến biến linh hồn con người

thành ngọn lửa,

và dẫn nó tới nỗi cô đơn được ngợi ca

và lời tiên tri mang tính nổi loạn,

và tiếp tục tới cuộc đóng đinh trên thập giá.

Con người sinh ra để sống câu thúc

Và trong câu thúc có danh giá cùng phần thưởng của nó.

Chúng ta tìm kiếm nơi con người

ống loa miệng kèn của chúng ta,

và trong cuộc đời của con người

sự viên thành của chính chúng ta.

Trái tim của ai sẽ vọng lại tiếng nói của chúng ta

nếu trái tim con người điếc với cát bụi?

Ai sẽ trông thấy sự sáng láng của chúng ta

nếu đôi mắt con người mù với đêm đen?

Và con người,

đứa con của trái tim sớm sủa nhất của chúng ta,

hình ảnh của chính chúng ta,

các ngươi muốn làm gì với nó?

Thần linh III

Hỡi các anh em,

Các anh em quyền năng của ta,

Hai bàn chân người nhảy múa

đang say sưa các bài hát.

Chúng làm không khí rộn ràng,

và hai bàn tay cô gái

bay lên như những cánh bồ câu.

Thần linh I

Chim chiền chiện kêu chim chiền chiện,

còn chim đại bàng vút cánh bay lên,

không nấn ná để nghe các bài ca.

Các ngươi muốn dạy ta tình yêu tự ngã

được hoàn thành trong sự thờ phụng của con người,

và bằng lòng với sự qui thuận của con người

Ta muốn vươn lên quá bên kia tỉ lệ tử vong

bị giới hạn cho trần thế

và tôn phong ta trên các tầng trời.

Cánh tay ta sẽ ôm choàng không gian

và quấn quanh các tinh cầu.

Ta sẽ lấy cây sào đầy ngấn sao làm cung,

sao chỗi làm mũi tên,

và với vô hạn,

ta muốn chinh phục cái vô cùng.

Nhưng các ngươi không muốn làm điều đó

nếu nó ở trong quyền năng của các ngươi.

Khi con người mãi mãi của con người,

thì thần linh cũng thế,

mãi mãi của thần linh.

Không đúng,

các ngươi muốn mang con tim mệt nhoài của ta

tới sự tưởng nhớ các chu kỳ

đã trải qua trong sương mù.

Khi linh hồn ta tìm chính nó giữa núi non

và đôi mắt ta dõi theo hình ảnh của chính chúng

trên mặt nước đang ngủ thiu thiu;

Dù ngày hôm qua của ta đã chết lúc sinh con

Và chỉ sự im lặng viếng thăm cung lòng của bà,

Và gió vãi cát chui vào bộ ngực bà.

Ôi ngày hôm qua, ngày hôm qua đã chết,

Mẹ của thần linh bị xiềng xích của con,

Siêu thần linh nào đã túm bắt mẹ

trong chuyến bay của mẹ

và làm mẹ sinh nở trong lồng?

Mặt trời khổng lồ nào sưỡi ấm bộ ngực mẹ

để sinh ra con?

Con chẳng chúc cho mẹ đầy ân phúc

nhưng sẽ không nguyền rủa mẹ;

Vì y như mẹ chất nặng sự sống lên con,

con chất nặng nó lên con người

nhưng không tàn nhẫn bằng mẹ.

Con, kẻ bất tử, biến con người thành chiếc bóng đi qua;

Và mẹ, trong cơn lâm tử, thụ thai con bất tử.

Ngày hôm qua, ngày hôm qua đã chết,

Mẹ có sẽ quay về với ngày mai xa xăm,

Để con có thể mang mẹ ra xét xử?

Và mẹ có sẽ thức dậy

với bình minh thứ hai của cuộc đời

để con có thể xóa sạch ký ức đang bám víu trần thế

khỏi mặt đất?

Ước gì mẹ có thể chỗi dậy

với tất cả những kẻ đã chết ngày xưa,

cho tới khi đất ngạt thở với trái đắng của nó.

Và hết thảy các đại dương bị ứ đọng

với những kẻ chết đuối,

Và đau thương kế tiếp đau thương

làm cạn kiệt màu mỡ vô ích của đất.

Thần linh III

Hỡi các anh em,

các anh em thiêng liêng của ta,

Lúc này cô gái đi tìm người đang hát,

sửng sốt mừng vui như con nai nhỏ

nhảy qua các con suối

nhảy lên các tảng đá

và xoay mình nhìn bốn hướng.

Ôi niềm hân hoan trong dự tính tử sinh

con mắt chủ tâm vừa hé;

Nụ cười trên đôi môi run

với nếm trải trước một khoái cảm đầy hứa hẹn!

Từ thiên đường cánh hoa nào rơi xuống,

từ hoả ngục ngọn lửa nào bốc lên,

làm tâm điểm của im lặng giật mình

trước niềm vui và nỗi sợ nín thở ấy?

Giấc mộng nào chúng ta từng mơ trên non cao,

ý nghĩ nào chúng ta từng trao cho gió,

làm thung lũng tỉnh giấc ngủ thiu thiu

và đêm cảnh giác?

Thần linh II

Ngươi được trao cho

một hình bóng lờ mờ và đáng sợ

cùng nghệ thuật dệt vải.

Hình bóng ấy nghệ thuật ấy

sẽ là của ngươi cho đến muôn đời,

và của ngươi sợi chỉ tối đen cùng ánh sáng,

và của ngươi màu đỏ tía cùng màu vàng.

Tuy ngươi không thú vị áo quần.

Bàn tay ngươi quay tơ linh hồn con người

từ không khí và lửa sinh động

nhưng giờ đây ngươi bứt đứt sợi chỉ,

và cho vĩnh cữu ăn không ngồi rồi

mượn các ngón tay tài nghệ.

Thần linh I

Không đúng,

ta cho vĩnh cửu không khuôn hình cố định

mượn bàn tay

và nhượng bàn chân cho những cánh đồng hoang.

Niềm vui nào trong những bài ca nghe đã quá quen,

giai điệu nào lôi cuốn đôi tai nhớ lại

trước khi hơi thở trao mình cho gió?

Lòng ta khao khát cái lòng ta không thai nghén,

và ta muốn ra lệnh cho linh hồn mình

tới chỗ vô tri kiến, nơi không cư ngụ ký ức.

Ôi đừng cám dỗ ta với vinh quang đang sở hữu,

và đừng tìm cách an ủi ta với giấc mộng của ngươi

hay của ta.

Ta hiện hữu cho tất cả,

và tất cả ở trong trần thế,

và tất cả sẽ hiện hữu,

đừng lôi cuốn linh hồn ta.

Ôi linh hồn ta,

Im lặng là bộ mặt của ngươi,

và trong hai mắt ngươi, bóng đêm đang ngủ

và im lặng của ngươi khủng khiếp

và ngươi khủng khiếp.

Thần linh III

Hỡi các anh em,

các anh em nghiêm nghị của ta,

Cô gái đã tìm ra người hát,

nàng nhìn bộ mặt đê mê của hắn.

Nàng trườn đôi chân tinh nhanh như con báo

qua cây nho và cây dương xỉ đang rì rào.

Và lúc này hắn chỉ biết nhìn nàng chằm chặp

trong những tiếng kêu sôi nổi.

Hỡi các anh em của ta,

các anh em không lưu tâm của ta,

Có phải thần linh nào đó khác trong đam mê

đã dệt nên chiếc lưới đỏ tía và trắng tinh này?

Ngôi sao lơi lỏng nào đã lạc đường?

Bí mật của kẻ nào đã giấu ban đêm với buổi sáng?

Và bàn tay kẻ nào đang đặt trên thế giới của chúng ta?

Thần linh I

Ôi linh hồn ta, linh hồn ta,

Ngươi đang đốt cháy vòng cầu bao quanh ta,

Ta làm thế nào đưa dẫn đường ngươi đi

và định hướng lòng ngươi đang háo hức

tới không gian nào?

Ôi linh hồn không bè bạn của ta,

Trong cơn đói của ngươi, ngươi săn chính mình.

Và ngươi làm dịu cơn khát của ngươi

bằng chính giọt nước mắt ngươi

vì đêm không gom hạt sương vào chén của người,

và ngày không mang hoa trái tới cho ngươi.

Ôi linh hồn ta, linh hồn ta,

Ngươi chất đầy con tàu với khát vọng,

Và từ đâu gió sẽ đến

để làm no cánh buồm ngươi,

Và con nước triều nào sẽ dâng

để nhả dùm bánh lái cho ngươi?

Neo ngươi nặng và cánh ngươi muốn dang

nhưng các tầng trời bên trên ngươi im lìm tĩnh mịch,

và biển rất lặng đang cười chê ngươi bất động.

Có hy vọng nào cho ngươi và cho ta?

Ngươi có sẽ đòi hỏi

cái nâng thế giới này lên

và cứu cánh mới nào cho các tầng trời?

Có phải cung lòng của cái vô hạn chưa khai phá ấy

mang hạt mầm của Đấng Cứu thế,

kẻ quyền năng hơn thị kiến của ngươi,

bàn tay ngài sẽ giải phóng ngươi

khỏi cảnh câu thúc?

Thần linh II

Kềm lại đi tiếng kêu rầy rà của ngươi

cùng hơi thở của trái tim ngươi nóng bỏng,

vì tai của cái vô cùng điếc mãi điếc hoài,

và bầu trời chẳng hề lưu tâm.

Chúng ta là cái ở quá bên kia

và là Đấng Tối cao,

Giữa chúng ta và vĩnh cửu vô biên chẳng có gì

ngoài niềm đam mê không hình thù của chúng ta

và cái từ đó chuyển động.

Ngươi triệu tới cái vô tri kiến

Và cái vô tri kiến,

bị che phủ với sương mù chuyển dịch,

đang cư trú trong linh hồn ngươi.

Đúng thế, trong chính linh hồn ngươi

Đấng Cứu thế đang ngủ say,

và trong giấc ngủ ngài thấy cái

đôi mắt tỉnh thức của ngươi không thấy,

và đó là bí mật sự hiện hữu của chúng ta.

Có phải ngươi muốn bỏ đi vụ mùa chưa thu hoạch

để vội vàng gieo thêm lần nữa

trên luống cày mộng mị?

Và có phải vì thế ngươi trải mây của mình

trên những cánh đồng hoang hiu quạnh,

khi đàn chiên của ngươi đang tìm kiếm ngươi

và sẵn lòng tụ họp dưới chiếc bóng của ngươi?

Hãy kiên nhẫn chịu đựng

và ngó xuống thế giới.

Nhìn kìa,

những đứa con chưa cai sữa của tình yêu ngươi.

Trần thế là nơi ở của ngươi,

và trần thế là ngai của ngươi;

Và cao quá bên kia niềm hy vọng sâu xa nhất

của con người

Bàn tay ngươi nâng đỡ định mệnh của nó.

Ngươi sẽ không bỏ rơi con người

kẻ đã phấn đấu qua niềm vui và nỗi đau

để với tới ngươi.

Ngươi sẽ không quay mặt trước sự túng thiếu

trong đôi mắt nó.

Thần linh I

Có phải bình minh giữ trái tim của đêm

cho trái tim của nó?

Hay biển sẽ lưu tâm tới thi hài kẻ chết trên biển?

Giống như trời hừng đông

linh hồn của ta vươn lên bên trong ta,

không che đậy và không vướng víu.

Và giống như biển chẳng hề lặng,

tâm hồn ta loại bỏ cái đổ nát đang tàn lụi

của con người và trần thế.

Ta không muốn bám víu cái đang bám víu ta,

ngoại trừ cái vươn lên bên kia tầm với

mà ta sẽ chỗi dậy.

Thần linh III

Hỡi các anh em,

nhìn kìa, các anh em của ta.

chúng gặp gỡ nhau, hai linh hồn gắn bó với tinh tú

giữa bầu trời đang gặp gỡ.

Trong im lặng, người này nhìn sửng người kia.

Hắn không còn hát

nhưng trong cổ họng rám nắng của hắn

đập rộn ràng bài ca ấy.

Và trong hai chân hai tay của hắn

vũ điệu hạnh phúc bị ngăn lại

nhưng không ngủ yên.

Hỡi các anh em,

các anh em kỳ dị của ta,

Đêm trở nên sâu hơn,

và mặt trăng sáng hơn,

và giữa đồng cỏ và đại dương

có tiếng nói sôi nổi gọi các ngươi và ta.

Thần linh II

Để sống, để vươn lên,

để bốc cháy trước mặt trời đang cháy,

Để sống, để nhìn ngắm

đêm đêm của người đang sống

như chòm sao Orion đang ngắm chúng ta!

Để ngửa mặt đón gió bốn phương

với đầu đội vương miện và ngẩng cao,

Và để chữa lành tật bệnh của loài người

bằng hơi thở rất mực điều hòa của chúng ta!

Người dựng rạp ngồi tối tăm

nơi chiếc bóng lờ mờ của hắn,

và người thợ gốm đạp bàn xoay

mà không cần biết tới;

Còn chúng ta, kẻ không ngủ và kẻ biết,

được giải phóng khỏi tiên đoán và tình cờ.

Chúng ta không dừng lại,

cũng không đợi chờ ý nghĩ.

Chúng ta ở quá bên kia mọi tra vấn và trằn trọc.

Hãy bằng lòng cho mộng mị ra đi.

Hãy như những dòng sông

chúng ta tuôn ra biển

không bị thương vì cạnh sắc của đá;

Và khi tới cửa sông

chúng ta hòa mình vào đại dương.

Không còn tranh luận hay lý luận

về ngày mai.

Thần linh I

Ôi, mọi sự này,

Nỗi nhức nhối vì tiên đoán không ngừng,

Cuộc canh thức khi dẫn ngày tới hoàng hôn

và dẫn đêm tới bình minh;

Cơn thủy triều nhớ và quên triền miên lên xuống;

Việc gieo các số phận và chỉ gặt được hy vọng;

Việc nâng cao bản ngã, không hề biến đổi,

từ cát bụi lên sương mù,

chỉ để khát khao cát bụi,

và chỉ để sa xuống

mang theo lòng khao khát thành cát bụi,

và càng làm lớn lao thêm

lòng khát khao lần nữa tìm kiếm sương mù.

Và việc đo lường thời gian một cách phi thời gian.

Có nhất thiết linh hồn ta phải là biển cả

nơi những dòng nước mãi mãi hòa vào nhau?

hay phải là bầu trời

nơi các ngọn gió lâm chiến chuyển thành cơn bão?

Nếu là con người, một mảnh mù loà,

ta có thể với lòng nhẫn nại

cam chịu mọi sự ấy.

Hoặc nếu là Đấng Thượng đế Tối cao.

kẻ lấp đầy trống rỗng của con người và các thần linh,

ta sẽ được viên thành.

Nhưng các ngươi và ta không phải con người

cũng chẳng phải Đấng Tối cao bên trên chúng ta.

Chúng ta chỉ là những khoảng tranh tối tranh sáng

cứ thế xuất hiện cứ thế nhạt nhòa

giữa đường chân trời tới đường chân trời.

Chúng ta chỉ là những thần linh

đang nắm giữ thế giới

và được thế giới nắm giữ.

Các số phận đang vang tiếng thổi kèn

trong khi làn hơi và âm nhạc

đến từ chốn quá bên kia.

Và ta nổi loạn.

Ta sẽ làm mình cạn kiệt đến rỗng không.

Ta sẽ làm mình tan biến,

cách rất xa mắt nhìn của các ngươi.

Và hỡi các anh em trẻ hơn ta,

từ ký ức của kẻ trẻ trung im lặng

ngồi bên cạnh chúng ta

đang nhìn chằm chặp thung lũng đằng kia

và dù môi mấp máy, hắn vẫn không nói nên lời.

Thần linh III

Ta nói,

hỡi các anh em không lưu tâm của ta,

ta quả thật có nói,

nhưng các ngươi chỉ nghe lời nói

của chính các ngươi.

Ta bảo các ngươi hãy nhìn vinh quang

của các ngươi và của ta,

nhưng các ngươi quay mặt nhắm mắt

và đu đưa chiếc ngai của mình.

Các ngươi,

kẻ thống trị,

muốn cai quản thế giới bên trên và thế giới bên dưới,

thần linh tự nghiêng mình,

có hôm qua luôn luôn ganh tị với ngày mai của các ngươi,

kẻ tự cảm thấy mệt nhoài,

muốn xả cơn giận bằng lời nói,

và quất trái đất của chúng ta bằng sấm sét!

Các ngươi chỉ có một kẻ thù truyền kiếp

là âm thanh của cây đàn lia cổ đại

với những sợi dây bị gần như bị quên lảng

bởi các ngón tay của Ngài

kẻ có chòm sao Orion làm hạc cầm

và chòm thất tinh Pleiades làm chũm chọe.

Cả trong lúc này, khi các ngươi càu nhàu, ầm ầm quát tháo

hạc cầm của Ngài đang ngân vang,

chũm chọe của Ngài đang rền tiếng.

Và ta năn nỉ các người

hãy lắng tai nghe bài hát của hắn.

Nhìn kìa, nam với nữ,

lửa với lửa,

trong ngất ngây trinh nguyên.

Các rễ cây đang hút bộ ngực quả đất đỏ tía,

lửa nở hoa nơi các bộ ngực của bầu trời,

và chúng ta là bộ ngực đỏ tía ấy,

và chúng ta là bầu trời đang cam chịu.

Linh hồn của chúng ta,

luôn cả linh hồn của sự sống,

linh hồn của các ngươi và của ta,

đều ở đêm nay trong cổ họng nóng ran ấy,

Và làm y trang cho thân thể cô gái ấy

bằng những con sóng vỗ.

Quyền trượng của các ngươi

không thể thống trị định mệnh này.

Mệt nhoài của các ngươi chỉ là tham vọng

Nó và tất cả đang bị xóa sạch

trong đam mê của một người nam và một thiếu nữ.

Thần linh II

Được, còn về tình yêu của nam và nữ thì sao?

Hãy nhìn cách ngọn gió đông

nhảy múa với bàn chân đang nhảy múa của nàng.

và nhọn gió tây cất tiếng hát với bài hát của hắn.

Nhìn kìa, cứu cánh thiêng liêng của chúng ta giờ đây

được tấn phong lên ngai,

trong sự qui thuận của một linh hồn đang hát

trước một thân thể đang nhảy múa.

Thần linh I

Ta sẽ không đưa mắt nhìn xuống

sự ngạo nghễ của trần thế,

Ta cũng sẽ không nghe

con cái của trần thế

trong cơn thống khổ chầm chậm của chúng

mà các ngươi gọi là tình yêu.

Và tình yêu là gì

nếu không là tiếng trống bị ém

dẫn đầu đám rước bất trắc ngọt ngào

dài dằng dặc

Đi tới một thống khổ chầm chậm khác?

Ta sẽ không nhìn xuống

ở đó có gì nhìn đâu

ngoài một người nam và một người nữ

trong khu rừng mọc lên để đánh bẫy chúng

khiến cho chúng có thể từ bỏ bản ngã

và làm cha mẹ các sinh vật

cho ngày mai không ra đời của chúng ta?

Thần linh III

Ôi, tai họa của việc biết,

chiếc mạng tò mò và tra vấn

không điểm một sao trời,

chúng ta đã trải xuống thế giới,

và thách đố tính nhẫn nại chịu đựng của con người!

Chúng ta muốn đặt dưới tảng đá

một hình dạng bằng sáp,

và chúng ta nói:

Nó là vật làm bằng đất sét và trong đất sét,

hãy để nó tìm thấy cứu cánh của nó.

Chúng ta muốn giữ trong bàn tay mình

một ngọn lửa trinh nguyên

và chúng ta thầm nhủ:

Nó là mảnh vụn của bản thân chúng ta đang quay lại,

một hơi thở của chúng ta từng trốn thoát,

và giờ đây, nó lui tới bàn tay và môi của chúng ta

để có thêm mùi hương.

Hỡi các thần linh trần thế,

các anh em của tôi,

chót vót trên đỉnh núi

chúng ta vẫn bị ràng buộc với thế gian

dù con người khao khát những giờ vàng son

của số phận nó.

Liệu khôn ngoan của chúng ta có sẽ

cướp cái đẹp khỏi đôi mắt nó?

Liệu những phương sách của chúng ta có sẽ

làm dịu đam mê của nó thành tĩnh lặng,

hay thành đam mê của chính chúng ta?

Những đạo quân lý với luận của các ngươi

sẽ ra sao

nơi tình yêu dựng trại tiếp đãi của nó?

Kẻ bị tình yêu chinh phục,

và kẻ trên thân thể bị bánh xe tình yêu lăn qua

từ biển khơi lên non cao

rồi lăn qua lần nữa,

từ non cao xuống biển khơi,

đều ngay lúc này

đứng trong nửa vòng tay e ấp.

Chúng cánh hoa này với cánh hoa kia

thở hương thơm thiêng liêng,

Chúng linh hồn này với linh hồn kia

tìm thấy linh hồn cuộc đời,

Và trên đôi mi chúng có sẵn lời cầu nguyện

lên các ngươi và lên ta.

Tình yêu là đêm nghiêng mình

trên phòng hoa chúc được xức dầu thánh

bầu trời thành đồng cỏ,

và hết thảy sao trên trời

thành bầy đom đóm.

Quả thật thế,

chúng ta kẻ quá bên kia

và chúng ta kẻ tối cao

nhưng tình yêu ở quá bên kia tra vấn của chúng ta

và vút cánh bay lên

cao quá khúc hát của chúng ta.

Thần linh II

Có phải các ngươi đang tìm kiếm

một thiên thể xa xăm,

và không muốn xét tới tinh cầu này.

nơi gieo trồng đường gân sớ thịt của chúng ta?

Trong không gian không nơi nào là tâm điểm

ngoài nơi bản ngã hợp hôn với bản ngã,

Và cái đẹp đong đầy đôi bàn tay chúng ta

để làm hổ thẹn đôi môi chúng ta.

Cái xa xôi nhất là cái gần gủi nhất,

và nơi cái đẹp có mặt, có mặt mọi sự.

Ôi, hỡi anh em đang mộng mơ cao vời,

từ vùng biên cương lờ mờ của thời gian

hãy quay về với chúng ta!

Từ cõi không nơi và chẳng thời

hãy cởi dây buộc bàn chân

và hãy ở với chúng ta tại chốn an toàn này

nơi bàn tay các ngươi đã quyện với bàn tay của chúng ta

dựng xây đá này lên đá khác.

Hãy liệng đi

chiếc áo choàng đang trùm kín ngươi

và làm bạn chung chí hướng với chúng ta,

các chủ nhân của quả đất trẻ trung

xanh thẳm và ấm áp.

Thần linh I

Hỡi Bàn thờ Vĩnh cửu!

Có quả thật đêm nay

ngươi là một thần linh để hiến tế?

Vậy giờ đây ta đến,

và trong khi đến ta cúng dường

nỗi đam mê cùng cơn đau đớn của ta.

Xem kìa, có người đang nhảy múa

được tạc ra từ nhiệt tình cổ sơ của chúng ta

và người ca sĩ đang ca lên những bài hát của chính ta

cho ngọn gió ấy.

và ngay lúc đó, giữa lời ca điệu nhảy

trong lòng ta bị giết một thần linh.

Trái tim thần linh

bên trong khung xương sườn loài người của ta

thét lên với trái tim thần linh của ta

giữa lưng chừng trời,

Vực sâu con người từng làm ta mệt nhoài

đang kêu gọi thần linh.

Cái đẹp ta tìm kiếm từ lúc khởi thủy

đang kêu gọi thần linh.

Ta lưu tâm, ta cân nhắc lời gọi ấy

Và giờ đây ta qui thuận.

Cái đẹp là lối đi dẫn tới tự diệt bản ngã.

Hãy rung lên sợi dây đàn của ngươi,

ta sẽ dạo bước trên lối đi ấy.

Nó duỗi dài mãi mãi tới một bình minh khác.

Thần linh III

Tình yêu hát khúc khải hoàn.

Tình yêu trinh nguyên xanh thắm bên hồ nước,

Và tình yêu uy nghi kiêu hãnh trong lâu đài

hay trên bao lơn.

Tình yêu trong khu vườn

hay trong sa mạc chẳng bước chân người,

Tình yêu là chúa và chủ nhân,

Nó không là dâm phụ làm thối rữa nhục thể,

cũng không là nứt rạn của khát vọng

khi khoái lạc và bản ngã vật lộn nhau.

Nó cũng không là xác thịt

vươn đôi cánh tay chống lại linh hồn.

Tình yêu không nổi loạn

nó chỉ rời lối đi chà đạp của các thân phận cổ sơ

tới bụi lùm thiêng liêng,

để hát ca và nhảy múa niềm bí ẩn của nó

cho vĩnh cửu.

Tình yêu là thanh xuân với xích xiềng bị bẻ gãy,

là nam tính được giải thoát khỏi lớp đất trên mặt,

là nữ tính ấm áp nhờ ngọn lửa

và chói lọi với ánh sáng thiên đường

sâu thăm thẳm

hơn thiên đường của chúng ta.

Tình yêu là tiếng cười diệu vợi trong linh hồn,

là cuộc đột kích hoang dại

làm các ngươi nín lặng cho tới khi tỉnh thức.

Tình yêu là một bình minh mới nơi trần thế,

một ngày chưa viên thành

trong mắt các ngươi và mắt ta,

nhưng đã viên thành trong con tim cao cả của nó.

Hỡi các anh em,

các anh em của ta,

Cô dâu đã tới

từ tâm điểm bình minh,

và chú rễ từ hoàng hôn.

có đám cưới trong thung lũng

và ngày quá mênh mang không sao kể hết.

Thần linh II

Nó đã như thế từ sáng tinh sương thứ nhất

tuôn tràn qua đồng cỏ

lên vùng đồi

xuống thung lũng

và nó sẽ như thế

tới chiều tà sau chót.

Rễ của chúng ta mang các cành cây

đang nhảy múa tới thung lũng,

Và chúng ta là thăng hoa

của hương thơm bài ca vươn lên tới đỉnh cao.

Bất tử và sinh diệt,

hai dòng sông sinh đôi đang gọi biển khơi,

lớp lớp tiếng gọi tiếp tiếp nhau,

nhưng chỉ ở trong tai.

Thời gian làm chúng ta nghe càng lúc càng đều đặn,

và cho nó khát vọng thêm.

Chỉ lòng hoài nghi vào sinh diệt

mới làm nín lặng âm thanh ấy.

Chúng ta vút cánh bay lên cao quá hoài nghi đó.

Con người là đứa con của trái tim rất trẻ trung

của chúng ta.

Con người là thần linh đang chầm chậm trổi dậy;

Và giữa niềm vui cùng nỗi đau của nó,

đang nằm giấc ngủ của chúng ta,

và từ đó, giấc mộng của chúng ta.

Thần linh I

Hãy để người ca hát ấy kêu lên,

hãy để người nhảy múa ấy quay tít đôi chân nàng,

và hãy để ta sướng vui một chốc.

Hãy để linh hồn ta đêm nay thanh thản,

may ra có thể buồn ngủ.

và trong khi ngủ lơ mơ

nhìn thấy thế giới sáng láng hơn,

và các tạo vật ngời ánh sao

uốn nắn tâm trí ta.

Thần linh III

Giờ đây ta sẽ vươn lên

cởi khỏi mình thời gian và không gian.

Và ta sẽ nhảy múa trong cánh đồng hoang,

và bàn chân người nhảy múa sẽ cùng chuyển động

với bàn chân ta.

Và ta sẽ hát trên nơi cao mát,

và giọng con người sẽ đập nhịp trong giọng của ta.

Chúng ta sẽ hòa nhập trong hoàng hôn;

May ra để thức dậy

vào bình minh của một thế giới khác.

Nhưng tình yêu sẽ ở lại

với những dấu vân tay không bao giờ xóa sạch.

Và lò cừ đầy ân phúc bùng cháy,

các tia lửa bốc lên,

mỗi tia là một mặt trời.

Thật tốt hơn và khôn ngoan hơn cho chúng ta

là tìm kiếm một xó xỉnh râm mát

và ngủ trong trong thánh tính trần thế của mình,

Và để tình yêu, nhân tính và yếu đuối,

chỉ huy ngày đang tới.

Bản tiếng Việt: Nguyễn Ước

© Đàn Chim Việt