Việt Weekly phỏng vấn ông David Dương, Chủ tịch Hiệp Hội Doanh Gia Việt Mỹ

Ông David Dương. Ảnh: vietbao.vn

(Vietnamese American Business Association/ VABA)

Tại Bắc California, ngày 7 tháng 1, 2011, Hiệp Hội Doanh Gia Việt Mỹ (Vietnamese American Business Association/VABA) đã được thành lập với mục đích chính là hỗ trợ, vận động và liên kết các doanh gia người Mỹ gốc Việt trong các hoạt động thương mại tại Hoa Kỳ và các nước khác trên thế giới, đặc biệt là ở Đông Nam Á và Việt Nam. Chủ tịch Hiệp Hội là ông David Dương, một doanh gia thành công trong lãnh vực công nghiệp tái chế phế liệu, có công ty đang hoạt động tại Hoa Kỳ lẫn Việt Nam. Việt Weekly không đến tham dự buổi ra mắt của VABA, nhưng đã có cuộc phỏng vấn qua điện thoại với ông David Dương để tìm hiểu thêm về hoạt động của hội. Dưới đây là nội dung cuộc trao đổi.

VW: Thưa ông David Dương, trong cương vị là chủ tịch, xin ông cho biết Hiệp Hội Doanh Gia Việt Mỹ (Vietnamese American Business Association/ VABA) vừa được thành lập có gì liên hệ đến các tổ chức thương mại từng thành lập trước đây hay không và mục đích của Hiệp hội là gì?

David Dương (DD): Trong buổi ra mắt Ban chấp hành VABA, cũng có một số cơ quan truyền thông đặt ra vấn đề này, nhân đây, tôi xin khẳng định một lần nữa, VABA là hội mới được thành lập, hoàn toàn không liên quan gì đến bất cứ hội nào có trước đó, dù ở trong nước hay ngoài nước. Hội VABA hoàn toàn độc lập, không trực thuộc trực tiếp hay gián tiếp đến bất kỳ một tổ chức, đảng phái, chính quyền nào trong cũng như ngoài nước. Hội VABA được thành lập do một số doanh gia chuyên nghiệp tại San Jose, trong đó có tôi là David Dương, nhận thấy tình trạng kinh tế đang khốn đốn, doanh gia bị bao vây và ảnh hưởng nặng đến giới thương nghiệp. Đây là dịp để các doanh gia ngồi lại chia sẻ kinh nghiệp hoạt động thương trường để giúp đỡ lẫn nhau. Chủ trương của VABA là hỗ trợ, vận động và liên kết.

VW: Về mặt nhân sự trong Ban chấp hành, dư luận nêu vấn đề có nhiều vị từng có chân trong các tổ chức doanh nghiệp khác, ví dụ các ông Nguyễn Hữu Liêm, Đỗ Vẫn Trọn đang bị một số tổ chức chính trị, cá nhân trong cộng đồng chống đối, ảnh hưởng của họ thế nào đối với VABA?

DD: Mục tiêu chung của VABA lập ra là để kêu gọi tất cả các doanh gia Mỹ gốc Việt có dịp ngồi lại làm việc với nhau. Tất nhiên, một số trường hợp như anh vừa nêu chúng tôi cũng được biết. Tuy nhiên, VABA là hiệp hội chỉ chuyên sâu về mặt doanh nghiệp, thương mại, không có mục tiêu về chính trị. Vì vậy, các thành viên tham gia Hiệp Hội, cho dù họ có quan điểm chính trị khác nhau, đó là những chuyện của cá nhân họ, chúng tôi cũng tôn trọng họ, miễn là công việc, ảnh hưởng cá nhân của họ không đi ngược lại tôn chỉ hoạt động của VABA, chúng tôi vẫn cho họ tham gia. Tùy từng trường hợp, nếu có sự ảnh hưởng nghiêm trọng, Ban chấp hành sẽ họp và giải quyết thỏa đáng. Hội không muốn tỏ ra kỳ thị, phân biệt, cho người này hay không cho người kia gia nhập, miễn là họ đủ điều kiện gia nhập hội là chúng tôi đồng ý.

VW: Về mặt tiêu chuẩn để hội viên có thể tham gia với VABA, xin ông cho biết thêm?

DD: Về mặt hội viên, muốn tham gia VABA, chúng tôi đón nhận các doanh gia trên toàn quốc Hoa Kỳ, trong bất cứ ngành nghề nào đang hoạt động tại Hoa Kỳ đều có thể tham gia. Ngoài ra, các doanh gia ở các nước khác, nơi có người Việt sinh sống cũng được tham gia. Nhưng nếu muốn vào Ban chấp hành của VABA, chỉ có những doanh gia nào đang sống và có công ty mở ra ở Hoa Kỳ, và được anh chị em trong Ban chấp hành giới thiệu. Chúng tôi có hai loại Ban chấp hành. Một loại được bầu (voting board) và không được bầu (non voting board) để tuyển dụng những doanh gia có khả năng, có tâm huyết đóng góp cho hội.

VW: Đối với chủ trương của VABA giúp các hội viên liên kết, hỗ trợ và vận động làm thương mại đối với các nước trên thế giới, ở Đông Nam Á, nói chung không có vấn đề gì đáng bị đặt ra, chỉ riêng chuyện làm ăn, đầu tư vào Việt Nam, mặc dù giữa Hoa Kỳ và Việt Nam đã có thương ước và hợp tác toàn diện về mọi mặt, nhưng riêng đối với  tình hình chính trị của cộng đồng người Mỹ gốc Việt, vẫn còn có khuynh hướng chống cộng, không muốn thấy việc làm ăn với phía Việt Nam, VABA đã có sự chuẩn bị thế nào để giải thích những dị biệt trong quan hệ thương mại của các hội viên trong các dịch vụ qua lại với Việt Nam và Hoa Kỳ?

DD: Như đã nói từ đầu, VABA là hiệp hội thương mại có chủ trương tạo sức mạnh thương mại cho các thành viên là doanh gia sống ở Hoa Kỳ. Chúng ta đang sống ở một nước Hiệp chủng quốc, với trên 50 sắc dân khác nhau với nhiều cộng đồng khác nhau, mà mỗi cộng đồng đều tìm đủ mọi cách để tập hợp và nâng cao, đẩy mạnh sức mạnh của cộng đồng mình. Cộng đồng Việt tuy đến sau, nhưng chứng minh không phải là cộng đồng yếu. Việc tập hợp là cần thiết để có một tiếng nói chung. Việc các anh em đầu tư ở bất cứ nơi đâu trên thế giới hay tại Đông Nam Á như Lào, Miên, Singapore, Thái Lan, Phi Luật Tân, Đại Hàn, Trung Quốc hay Việt Nam, hội không có ý kiến. Đó là quyền chọn lựa của các thành viên theo kinh nghiệp thương trường mà họ có được. Chúng tôi không chống đối, cũng không khuyến khích. Còn nếu anh em chọn đầu tư vào Việt Nam, nếu nói đó là “làm lợi cho chính quyền cộng sản” tôi nghĩ lối nói này không hợp lý. Tôi xin đơn cử trường hợp của tôi, khi đầu tư công nghệ tái sinh phế liệu vào Việt Nam, Công ty VSW của chúng tôi có mục tiêu kinh doanh về môi trường, cải thiện môi trường, giúp người dân có một điều kiện sống khỏe khoắn hơn, trong sạch hơn, bớt bệnh hoạn. Nếu chúng tôi không đấu thầu để làm, vào thời điểm đó, cũng có rất nhiều công ty nước ngoài như Trung quốc, Canada, Hồng Kông, Singapore, Hòa Lan… tất cả các công ty nước ngoài này cũng muốn làm như chúng tôi. Điều khác biệt giữa chúng tôi và họ là, nếu các công ty nước ngoài làm ở Việt Nam, họ chỉ chú trọng đến quyền lợi của họ, mà không phải vì quyền lợi của dân tộc, người dân Việt Nam. Còn chúng tôi, tuy là doanh nhân ở Hoa Kỳ, nhưng mình cũng là người Việt, nên có lòng muốn cải thiện môi trường tốt hơn cho người Việt mình. Theo tôi biết, người Trung quốc nắm rất nhiều dự án lớn ở Việt Nam, mang lại nhiều nguồn lợi cho đất nước của họ, chứ không phải chỉ riêng gì doanh nhân Trung quốc đầu tư vào Việt Nam. Tôi nghĩ, việc làm của tôi không phải là “làm lợi cho chính quyền CS” mà thực ra mà nói, lợi nhiều cho hàng triệu triệu người Việt Nam, dân tộc của chúng ta. Tùy vào việc đầu tư ở ngành nghề gì ở Việt Nam. Tôi khuyến khích các doanh nhân đầu tư vào Việt Nam theo các ngành nghề tốt, có lợi nhiều cho người dân, ví dụ như giáo dục, y tế, năng lượng, môi trường. Những đầu tư vào lãnh vực này phải có vốn đầu tư lớn, dài lâu.

VW: Nhân nói đến vấn đề đầu tư vào Việt Nam, ông có lời khuyên nào đối với những người lần đầu tiên muốn làm ăn ở Việt Nam?

DD: Theo kinh nghiệm của tôi, nếu muốn đầu tư vào Việt Nam phải đầu tư chính thức dưới danh nghĩa một công ty Hoa Kỳ vào Việt Nam. Hay là một công dân Hoa Kỳ đầu tư. Có như vậy, quyền lợi của người đầu tư mới được bảo vệ thỏa đáng như một công ty và công dân Hoa Kỳ. Có như vậy, hiệu quả mới cao hơn, và mới đóng góp tích cực, cải thiện được đời sống của người dân nhiều hơn. Đầu tư vào Việt Nam, các doanh gia có thể giúp người dân trực tiếp bằng cách đóng góp một phần lời vào các quỹ từ thiện, quỹ giúp người nghèo, khó khăn trực tiếp ngay tại Việt Nam, không cần phải tốn kém tiền bạc, tài lực kiếm ra từ Hoa Kỳ rồi gởi về Việt Nam. Nếu các ngành giáo dục, y tế, năng lượng, môi trường ở Việt Nam được đầu tư để nâng cao, đời sống người dân, xã hội Việt Nam được cải thiện tốt, đất nước từ đó mới tốt hơn.

VW: Từ công ty tái sinh phế liệu California Waste Solutions hoạt động ổn định ở Hoa Kỳ, tới Cty Vietnam Waste Solutions đã đi vào ổn định ở Việt Nam, ông được xem là doanh gia thành công, trong khi đó, có nhiều người cho rằng đầu tư, làm ăn ở Việt Nam thường bị thất bại, rủi ro, ôm đầu máu… Theo ông, bí quyết nào giúp cho ông thành công ở Hoa Kỳ cũng như Việt Nam?

DD: Ở Việt Nam hiện nay cũng có lập ra hiệp hội doanh nhân Hoa Kỳ, trong đó cũng có sự tham gia của nhiều hội viên từ Mỹ đầu tư vào Việt Nam. Những ai về Việt Nam đầu tư cũng nên tham gia để tìm hiểu cách thức làm ăn ở Việt Nam hiện nay ra sao. Còn nói là làm ăn ở Việt Nam có nhiều rủi ro, tôi thấy kết luận này cũng không chính xác. Theo tôi, đầu tư bất cứ ở đâu cũng có nhiều rủi ro, kể cả đầu tư ở Hoa Kỳ. Theo tôi, sự rủi ro xảy ra vì nhiều lý do. Thứ nhất là đầu tư sai ngành nghề. Thứ hai, chọn sai đối tác đầu tư. Thứ ba, không hiểu luật lệ thương mại ở nơi đầu tư và không áp dụng đúng đắn luật lệ vào ngành đầu tư. Phần đông những vụ thất bại, “ôm đầu máu” là vì về đầu tư không chính thức, đầu tư trên phương diện không phải là công dân Hoa Kỳ, mà chỉ đầu tư theo lời bạn bè, người thân đứng tên doanh nghiệp v.v. Khi có việc xảy ra, nhà đầu tư không được bảo vệ trên phương diện pháp luật. Tôi có nghe rất nhiều trường hợp làm ăn thất bại, tựu chung vì những lý do như tôi vừa nêu. Có nhiều nơi khác cũng thất bại như Trung quốc, Hàn Quốc, Thái Lan… nhưng nói về Việt Nam, tôi xin chia sẻ như vậy.

VW: Trong trường hợp các doanh gia từ Việt Nam có khả năng tài chánh, muốn phát triển ở Hoa Kỳ, điều kiện nào của Hiệp Hội VABA có thể giúp đỡ họ tham gia đầu tư, gia nhập vào hội hay không?

DD: Trong tình hình hiện nay, tôi đã nhìn thấy rất nhiều doanh gia từ Hoa Kỳ mang tiền về Việt Nam làm ăn, đầu tư. Vào trong nước, họ bị sự cạnh tranh ở bên trong nước, đó là chuyện đương nhiên, chắc chắn sự thiệt thòi sẽ về phía họ. Vì làm sao cạnh tranh với những người ở bên trong, nếu không tuân thủ đúng theo luật pháp để được bảo vệ. Điểm thứ hai, các doanh gia này thường có thái độ giữ im lặng, không dám lên tiếng vì sợ sự phản đối của cộng đồng ở đây, cho là “làm lợi cho cộng sản.” Những trường hợp bị thất bại kiểu này cũng nhiều. Nói cách khác, kiếm tiền thu góp ở Hoa Kỳ, mang về Việt Nam làm ăn thua lỗ, sức mạnh kinh tế của cộng đồng Việt ở Hoa Kỳ cũng bị ảnh hưởng gián tiếp theo. Ngược lại, tôi biết có rất nhiều công ty, tập đoàn, doanh gia giàu có, muốn đầu tư ra nước ngoài như Hoa Kỳ ở các lãnh vực như địa ốc, nhà cửa, khu thương mại nơi có nhiều người Việt sinh sống, rồi người Việt ở hải ngoại lại mướn lại những đất, phố, khu mua sắm này để đóng tiền cho họ. Điều đáng nói là, thay vì có những tổ chức, hiệp hội do người Việt làm chủ hay hướng dẫn họ, đàng này lại không có, nên có nhiều người phải đi ngang, trung gian, giới thiệu từ các ông chủ Đại Hàn, Trung quốc, Đài Loan làm chủ. Những người chủ ngoại quốc này kiếm lời trên những đồng tiền, lẽ ra phải vào tay của người Việt Nam, giúp cho sức mạnh của cộng đồng Việt tốt hơn. Với sự quan tâm này, hội VABA muốn tạo ra một tiền lệ tốt là giúp đỡ, hướng dẫn, cố vấn, đầu tư, liên kết các doanh gia, doanh nghiệp bên trong cũng như bên ngoài tham gia về mặt kinh doanh, để đồng tiền được rơi vào tay người Việt, tạo điều kiện xây dựng sức mạnh cho cộng đồng một cách hiệu quả hơn.

VW: Với uy tín của ông, VABA hiện nay đã có bao nhiêu doanh nghiệp gia nhập rồi, và có những dự án nào tiêu biểu trong hoạt động sắp tới?

DD: Chúng tôi mới thành lập, trong năm nay 2011, trong Hội đồng quản trị có khoảng 20 người. Chúng tôi dự tính phát triển lên khoảng 70 người. Còn hội viên đang được đón nhận sự tham gia, ghi danh rộng rãi khắp nơi. Trong tình hình kinh tế cũng còn chưa sáng sủa, VABA vẫn chú trọng đến các doanh gia đang hoạt động ở Bắc và Nam Cali cũng như trên toàn quốc Hoa Kỳ. Chúng tôi đang vận động các thành viên của hội thành lập một quỹ chung, để nâng đỡ các dự án của hội cũng như các thành viên trong hội, tùy theo từng trường hợp. Nếu các hội viên đang có những dự án có tiềm năng tốt, nhưng gặp khó khăn vì tài chánh, vì nhà băng chưa kịp giải ngân v.v. chúng tôi cũng có thể giúp đỡ phần nào.

VW: Trong bối cảnh kinh tế giao thương giữa Hoa Kỳ và Việt Nam hiện nay, là một doanh gia đang hoạt động ở Hoa Kỳ lẫn Việt Nam, đứng ở góc độ nhà kinh doanh, ông đánh giá sao về những khác biệt về mặt chính trị giữa chính quyền Việt Nam và một số những người có lập trường chính trị khác với họ ở hải ngoại?

DD: Tôi chỉ xin chia sẻ kinh nghiệm cá nhân của tôi, không dám nói tới kinh nghiệm của người khác. Vì tôi hiểu mỗi doanh nhân để tồn tại được, hoạt động được đều có những khả năng, cách đánh giá vấn đề khác nhau, không ai giống ai. Cá nhân tôi thấy, nếu xác định mình là một doanh gia, không nên dính vào chính trị. Vì sẽ có lúc bị tắc nghẽn. Là doanh gia sống ở xứ tự do Hoa Kỳ, tôi cần phải biết rõ luật lệ, và vận dụng tích cực các luật lệ để bảo vệ mình. Tôi phải tuân thủ theo luật, không vi phạm. Nói là vậy, luật ở Hoa Kỳ rất chặt chẽ, nhưng vẫn có sự lạm dụng, hay không đúng, đầy đủ vì ở đâu cũng do con người mà ra. Ở đâu cũng có người tốt, kẻ xấu. Không riêng gì ở Việt Nam, mà ngay ở Hoa Kỳ cũng vậy. Có thể vì cạnh tranh, vì ganh ghét mà có khi mình bị họ hại. Cũng có khi không phải vì cạnh tranh, mà chỉ vì một vài nhân viên chính quyền hay địa phương không thích, hay có dị ứng cũng là vấn đề. Ví dụ công ty California Waste Solutions của tôi ở Oakland, ở San Jose chẳng hạn, cũng phải đối phó với nhiều nạn cửa quyền, bắt chẹt, xét nét, gây khó khăn bởi một số nhân viên chính quyền. Những khó khăn xảy ra trong làm ăn nhiều vô kể, anh em nhiều khi không biết đi đâu, gặp ai để xin chia sẻ, góp ý. Qua kinh nghiệm của tôi, lập ra hiệp hội doanh gia là để anh em tìm đến với nhau, tạo thành sức mạnh bảo vệ quyền lợi cho nhau trong công việc làm ăn. Năm 2007, nếu tôi không vận dụng được sức mạnh từ cộng đồng, vụ đấu thầu trên 700 triệu USD, phục vụ tái sinh phế liệu hiện nay đâu có đạt được như mong đợi. Chúng tôi lúc đó bị đối xử không công bằng, vì mình là người Mỹ gốc Việt, chính quyền cho rằng mình không đủ khả năng, kinh nghiệm, trong khi mình rất đầy đủ, rất giỏi, và nhờ vận dụng sức mạnh cộng đồng, tôi thắng thầu, và hiện nay, làm rất tốt, tốt hơn các công ty trước đây từng làm. Thành phố Oakland rất khen ngợi công ty CWS của chúng tôi. Từ kinh nghiệm này, nếu có tiếng nói chung của hiệp hội, có sức mạnh hơn của một cá nhân không chỉ ở Hoa Kỳ, ở Việt Nam mà ở khắp nơi trên thế giới, nơi đâu có người Việt sinh sống.

VW: Trong trường hợp các thành viên trong Ban chấp hành, hay hội viên của VABA tuy là doanh gia, nhưng đồng thời họ cũng có những ý kiến, thái độ, hoạt động đảng phái chính trị. Nếu xảy ra những vấn đề rắc rối liên quan đến luật pháp, chính kiến chính trị Quốc-cộng, sự can thiệp của hội sẽ ra sao?

DD: Hiệp hội VABA thuần túy là một tổ chức chú trọng về mặt kinh tế, thương mại, không có chủ trương về mặt ý thức hệ, quan điểm chính trị nào hết. Sức mạnh của VABA chỉ tập trung vào vấn đề liên kết, vận động và hỗ trợ về mặt kinh doanh, nghiệp vụ thương mại. Chúng tôi đón nhận tất cả hội viên có chung những mục tiêu của hiệp hội, nhưng không can thiệp hay có trách nhiệm gì với những hoạt động có tính cách cá nhân của từng hội viên theo quan điểm chính trị của họ. Bất cứ hành vi, hoạt động nào của các thành viên trong VABA đều được đánh giá dưới góc độ chủ trương của Hiệp hội. Nếu có những bất công, không thỏa đáng, bị chèn ép, cô lập từ các thế lực, phe nhóm đến các thành viên của VABA mà đúng theo chủ trương của chúng tôi, hội sẽ bảo vệ, còn ngoài ra, chúng tôi tôn trọng tự do cá nhân, tự do chọn lựa của mỗi người. Nếu các thành viên của VABA có tham gia, dính líu hay rắc rối về mặt chính trị, cứ để cho các hội đoàn, tổ chức có sự hiểu biết về chính trị giải quyết những trường hợp này. Chúng tôi không can thiệp.

VW: Câu hỏi cuối xin nói về kinh nghiệp kinh doanh ở Việt Nam của ông, một số người xem những thông tin từ Việt Nam qua TV, báo chí, thấy ông được nhà nước khen tặng, cho là có công đóng góp lớn cho Việt Nam. Một số người ở hải ngoại có khuynh hướng không muốn thấy bất cứ ai về Việt Nam làm ăn, rất khó chịu với những hình ảnh vinh danh này, ông có lời giải thích gì với họ?

DD: Chúng tôi rất hãnh diện việc Cty Vietnam Waste Solutions hiện đang đi vào hoạt động ổn định ở Việt Nam. Quan niệm làm ăn của tôi là làm sao cải thiện trực tiếp đời sống của người dân ở Việt Nam, qua việc làm này, mỗi ngày chúng tôi giải quyết, xử lý được trên 3,000 tấn rác thải tại thành phố Saigon. Quý vị cứ xem, nếu chúng tôi không xử lý rác đúng tiêu chuẩn, hậu quả của nó gây ra như thế nào? Ví dụ như ảnh hưởng vào nước dùng của người dân, môi trường độc hại, nhất là hệ thống cống, rãnh, ống dẫn nước ở địa phương. Ô nhiễm sẽ gây ra nhiều bệnh tật, nhất là về ung thư theo thống kê rất cao, từ nhiều nguyên do, trong đó vấn đề nước tiêu dùng là quan trọng. Vậy công ty của chúng tôi đã áp dụng đúng công nghệ cao của Hoa Kỳ, làm đúng tiêu chuẩn Hoa Kỳ về cho đất nước Việt Nam của mình. Việc chính quyền Việt Nam vinh danh hay ghi nhận công lao đóng góp của chúng tôi chẳng qua là xác nhận công việc rất chính đáng, đạt tiêu chuẩn quốc tế của chúng tôi. Xét về mặt thành quả, công ty chúng tôi đã mang lại lợi ích cho hàng triệu triệu người dân Việt Nam trong lãnh vực môi sinh, môi trường. Công việc của chúng tôi, trực tiếp giúp dân Việt Nam và đó là niềm hãnh diện cho chúng tôi.

Nguồn: Etctera, Việt Weekly