Bầu cử sơ bộ ở Florida và Ohio: Rất khó thắng Trump

“Dân chưa bỏ phiếu đã thấy ông Donald Trump thắng”, một nhà báo cất tiếng nói với các đồng nghiệp trong bữa ăn trưa hôm thứ Hai, 14 tháng Ba 2016. “Ngày mai cử tri Ohio và Floria mới bỏ phiếu bầu sơ bộ” anh nhà báo nói tiếp, “nhưng ở 2 tiểu bang này ai cũng thấy ông tỷ phú Trump thắng 1 rưỡi”.

Có lẽ điều anh nhà báo đang làm việc ở D.C. nói cũng là điều các nhà phân tích chính trị và cử tri Florida và Ohio đang nói. Kết quả những cuộc thăm dò cho thấy ông Trump nắm chắc phần thắng ở Florida, tại Ohio ông và ông Thống Đốc John Kasich đang ngang ngửa với nhau, chưa biết kết quả cuối cùng sẽ như thế nào. Điều ai cũng hiểu: nếu không thành công ngay tại tiểu bang nhà, ông Thống Đốc Kasich của Ohio và Thượng Nghị Sĩ Marco Rubio của Florida không cỏn lý do gì để tiếp tục cuộc đua tiến về Tòa Bạch Ốc.

Dựa vào các cuộc thăm dò của giới truyền thông và những cuộc thăm dò do Ban Vận Động của ông thực hiện, ông tỷ phú Trump cũng rất tự tin, nhắc đi nhắc lại với người ủng hộ “nếu thắng (ở cả Ohio và Florida) chúng ta sẽ làm chủ tình hình”, vì lúc đó gần như chẳng còn ai có thể cản bước tiến của ông nữa, con đường trở thành người đại diện cho đảng Cộng Hòa ra tranh cử tổng thống trở nên rộng thênh thang. Ngay cả ông Corey Lewandowski, người điều hành ban vận động cho ông Trump, cũng nói với giọng chắc nịch “từ ngày đầu, tôi đã bảo với mọi người rằng ông Trump sẽ thành công, sẽ đại diện cho đảng Cộng Hòa tranh cử và sẽ trở thành tân tổng thống Hoa Kỳ”.

Điều duy nhất ông Lewandowski từ chối trả lời ngay lúc này: có thật ông Trump muốn chọn ông Cựu Chủ Tịch Hạ Viện Newt Gingrich làm chánh văn phòng Tòa Bạch Ốc hay không, vừa lắc đầu vừa bảo “vẫn còn quá sớm để nói tới chuyện đó, ngay bây giờ chúng tôi vẫn đang tính chuyện tranh cử, làm sao để thành công”.

Tin đồn ông Gingrich nằm trong tầm nhắm của ông Trump được tung ra từ tháng trước, ngay sau ngày ông tỷ phú xuất thân từ New York thắng lớn ở những tiểu bang miền Nam trong ngày Super Tuesday. Không biết người nào tung tin này đầu tiên, chỉ biết những gì cánh báo chí nghe được khá giống nhau, chẳng hạn như trong một cuộc họp với dàn cố vấn, ông Trump ca ngợi ông Cựu Chủ Tịch Hạ Viện “không chỉ là người có tầm hiểu biết sâu rộng, có thể làm việc với cả cánh dân cử Cộng Hòa lẫn Dân Chủ, có thể đáp ứng được mong muốn của người dân (đặt vào ông Trump), là người có thể giúp cân bằng ngân sách để quốc gia tránh cảnh tiếp tục nợ nần”. Đáp lại, vẫn theo đồn đãi ở D.C., ông Gingrich cũng hết lơi ca ngợi ông Trump, nghe đâu ông từng nói chuyện với thành phần lãnh đạo đảng Cộng Hòa, nhắc nhở mọi người “phải nhìn nhận Trump là một thực thể chính trị”, “người duy nhất có thể giải quyết những khó khăn (kinh tế) và trở ngại (chính trị)”.

Chuyện ông Trump chọn ai làm chánh văn phòng là chuyện… xa vời, ngay lúc này, chuyện ông Trump có thể loại ông Marco Rubio và loại cả ông John Kasich đang là điều được nói tới. Trên tờ “Townhall” chuyên loan tải tin tức của lực lượng bảo thủ Cộng Hòa, nhà phân tích Christine Rousselle viết rằng “ông Rubio phải thắng ở Florida hay cuộc tranh cử của ông sẽ chấm dứt”. Với ông Kasich, bà Rousselle viết rằng “hiện đang là thống Đốc Ohio, ông Kasich phãi thắng ngay tại tiểu bang nhà để thứ nhất, tiếp tục cuộc đua, thứ nhì, có thể chận đường tiến đang mạnh mẽ của ông Trump”. Bà cũng nhắc lại chuyện ông Trump đang dẫn đầu ở Florida, đang ngang ngửa với ông Kasich ở Ohio, “nhưng đừng quên đó chỉ là kết quả thăm dò” thành ra có thể đúng mà cũng có thể sai.

Nhưng theo cái nhìn của một chuyên gia, ông Peter Brown của Viện Thăm Dò Quinnipiac chẳng ngần ngại xác nhận ông Trump đang ở “kèo trên”, tình hình chẳng mấy sáng sủa cho Thượng Nghị Sĩ Rubio. Theo ông Brown, “số phiếu ủng hộ ông Trump hơn ông Rubio tới 20%” đồng thời sự ủng hộ ông Trump có được từ tuần trước “tuần này vẫn không thay đổi”. Cuộc thăm dò này cũng cho thấy số cử tri Ohio ủng hộ ông Trump và ông Kasich bằng nhau, điều đó theo nhà phân tích thời sự Mark Willy “có nghĩa là ông Kasich đang vất vả đê kiếm phiếu”. Lý do? “Ông Kasich làm thống đốc Ohio 2 nhiệm kỳ, tỷ lệ dân chúng ủng hộ ông lên đến hơn 60%, vậy mà thăm dò cho thấy ông vẫn không đánh gục được ông Trump!”. Ông Willy đưa ra dự đoán “hay là cử tri Ohio hết lòng ũng hộ ông Kasich trong vai trò thống đốc, nhưng họ lại muốn đưa ông Trump ra tranh chức tổng thống?”.

BOX BOX BOX BOX BOX
MỘT SỐ CHI TIẾT ĐÁNG BIẾT TRONG NGÀY BẦU SƠ BỘ 15 THÁNG BA 2016

1- Cả 2 đảng Dân Chủ và Cộng Hòa đều tổ chức bầu sơ bộ ở các tiễu bang Missouri, Illinois, Florida, Ohio và North Carolina.

2- Tại Florida, chỉ có người ghi danh với đảng Cộng Hòa hay đảng Dân Chủ mới được bầu sơ bộ cho đảng của mình (được gọi là closed primary).

3- Tại North Carolina và Ohio, cũng chỉ có người ghi danh với đảng Cộng Hòa hay đảng Dân Chủ mới được bầu sơ bộ cho đảng của mình, nhưng thành phần cử tri độc lập (independent voters) cũng được tham dự, được bầu cho đảng họ chọn (gọi là semi-closed primary).

4- Tại Missouri và Illinois, người bỏ phiếu bầu sơ bộ không bị bắt buộc phải ghi danh với đảng nào cả, có quyền bỏ phiếu bên đang Dân Chủ hoặc bên đảng Cộng Hòa (gọi là open primary).

5- Phòng phiếu ở Missouri, Illinois và Florida sẽ đóng cửa vào lúc 7 giờ tối (giờ địa phương). Phòng phiếu tại North Carolina và Ohio sẽ đóng cửa vào lúc 7 giờ 30 tối (giờ địa phương).

6- Số đại biểu ở những tiểu bang nêu trên như sau:

- Florida: 99 đại biểu Cộng Hòa, 246 đại biểu Dân Chủ (winner takes all, tức ai nhiểu phiếu nhất sẽ được cả gói).
- Illinois: 69 Cộng Hòa, 182 Dân Chủ (cũng winner takes all)
- Missouri: 52 Cộng Hòa, 71 Dân Chủ (cũng winner takes all)
- Ohio: 66 Cộng Hòa, 159 Dân Chủ (cũng winner takes all)
- North Carolina: 72 Cộng Hòa, 122 Dân Chủ (sẽ chia theo tỷ lệ phiếu tưng ứng cử viên có được)

© Nguyễn Văn Khanh

© Đàn Chim Việt