Syria: Căng thẳng gia tăng, chính quyền nhượng bộ.

DAMASCUS, Syria –Theo bản tin lúc 16:00 ngày Thứ Bẩy 26-3-2011 giờ miền tây Hoa Kỳ, của AP, một thành phố biển nhiều cảnh đẹp của Syria trong ngày thứ Bẩy đã vang tiếng súng khi các người biểu tình thách thức lực lượng của chính phủ trong ngày xáo trộn thứ nhì toàn quốc Syria, đốt các lốp xe hơi, tấn công các cửa hàng và nổi lửa đốt các văn phòng của đảng cầm quyền.

Viên chức chính quyền cho hay có ít nhất có 2 người bị sát hại bởi các tay súng bắn sẻ từ trên các mái nhà trong thành phố Latakia ven Địa Trung Hải. Chính quyền của tổng thống Bashar Assad của người thiểu số Alawite hồi giáo đổ lỗi cho một giáo sĩ thuộc giáo phái đa số Sunni tạ Qatar đã khích động sự xáo trộn hiện nay.

Chính quyền cũng cho hay các người biểu tình đã tấn công một đồn cảnh sát và các văn phòng của đảng Baath trong thị trấn Tafas, cách thành phố Deraa ở biên giới phía nam 10 kilomet. Thành phố Deraa là trung tâm chống chính phủ trong hơn 1 tuần qua.

Sự chia rẽ tôn giáo là một chủ đề hết sức nhạy cảm tại Syria, nơi tổng thống Assad đã dùng sự gia tăng tự do kinh tế và phồn thịnh để dành sự trung thành của giới thương gia giầu có người hồi giáo Sunni, trong khi trừng phạt các người bất đồng chính kiến bằng việc bắt giữ, bỏ tù và hành hạ thể xác.

Tổng thống Assad đã đặt các người đồng tộc Alawites, có nguồn gốc huyền bí là con cháu của người hồi giáo Shiite vào các chức vụ quan trọng nhất trong chính quyền Syria. Ông đã xây dựng một quan hệ chặt chẽ với Iran, cho phép quốc gia hồi giáo Shiite này mở rộng ảnh hưởng tới Lebanon và lãnh thổ Palestine, nơi nước này cung cấp tiền bạc, vũ khí cho các phần tử vũ trang quá khích Hamas và Hezbollah.

Các chuyên gia nói rằng sự bất ổn ở Syria, nơi bùng nổ ngày thứ Sáu toàn quốc sau khi thành phố Deraa xáo trộn được một tuần, là một thành tố mới và hết sức bất ngờ của Mùa Xuân Ả Rập (Arab Spring), một biến cố có thể vừa làm suy yếu một kẻ thù của Phương tây vừa tạo sự bất ổn nguy hiểm trong một trong những quốc gia bất ổn và có tiềm năng xáo trộn hơn tại Trung đông. Theo các người mục kích, các nhà hoạt động xã hội và hình ảnh trên các trang mạng xã hội, ngày thứ Sáu binh sĩ Syria đã nổ súng tại ít nhất sáu thành phố, thị trấn và làng mạc, làm thiệt mạng khoảng 15 người chống đối.

Theo lời Ammar Qurabi, một người lưu vong tại Ai cập, lãnh đạo tổ chức quốc gia Syria tranh đấu cho nhân quyền, hàng chục người biểu tình tại thành phố Latakia trước khi tấn công các văn phòng đảng Baath tại thành phố cảng chính của Syria ở Địa Trung Hải.

Một người hoạt động xã hội Syria liên lạc với các người chống đối tại Latakia nói rằng hàng trăm người đã biểu tình tại đó từ chiều tối Thứ Sáu, đốt các lốp xe hơi và  hô vang “Tự do!” Một vài người chống đối đã tấn công các xe hơi và cửa tiệm.

Bà Bouthaian Shaaban, Cố vấn của tổng thống Syria, nói rằng giáo sĩ Youssef al-Qaradawi, trú sở tại Qatar, qua lời giảng của ông ta tại Doha ngày thứ Sáu đã khích động người Sunni nổi loạn. Giáo sĩ này có hàng triệu tín đồ trên khắp thế giới và được xem như một trong những tiếng nói có ảnh hưởng nhất của hồi giáo Sunni; đã nói với thính giả rằng, “Ngày hôm nay con tầu cách mạng đã tới một nhà ga phải đến: đó là nhà ga Syria.”

Ông nói tiếp, “Syria cũng giống như các quốc gia khác, và nó còn đáng hơn các quốc gia khác đối với cuộc cách mạng này, khi có những kẻ bị giết, biết rằng cuộc cách mạng đó đang chiến thắng!”

Bà cố vấn Shaaban cho hay một nhóm người Palestine đã tới Latakia từ một trại tị nạn với vũ khí và nổ súng, sát hại một cảnh sát và hai người biểu tình.

Bà nói “Không có các cuộc chống đối ôn hòa đòi hỏi gia tăng cải cách….điều đang xảy ra tại Syria là một mưu toan gieo rắc nội chiến.”

Một cư dân tại Latakia nói với AP từ nhà cho hay họ nghe tiếng súng vào chiều tối thứ Bẩy.

Một viên chức chính quyền Syria cho hãng tin AP hay 2 người qua đường bị thiệt mạng và hai người khác bị thương tại Latakia bởi kẻ bắn sẻ ẩn nấp trên nóc nhà. Ông ta phủ nhận tin cho rằng quân đội đã nổ súng vào người biểu tình.

Một viên chức bệnh viện tại Latakia cũng nói rằng có 2 người thiệt mạng và hai người bị thương. Ông ta từ chối không cho thêm chi tiết.

Hình ảnh trên một trang Facebook của những người hoạt động xã hội Syria cho thấy người chết và bị thương tại Latakia. Những thanh niên đã khiêng hai người đàn ông băng ngang đường rồi bỏ tại đó. Một người kêu lên, “Đây là quân cảnh!”

Hình ảnh của một trang mạng khác của cơ quan thông tin đối lập cho thấy một người đàn ông khác bị thiệt mạng.”

Các người đàn ông la lớn, “Trời ơi!Trời ơi!” khi họ đặt thi hài một thanh niên trẻ trên sàn nhà, mặt đầy máu với vết thương sâu hoắm gần hàm.

Người ta không xác minh được sự chính xác của các hình ảnh này.

Trong tuần lễ bạo động, nhà chức trách Syria đã bắt giữ hai người Mỹ, một người là sinh viên gốc tiểu bang Vermont, người kia có song tịch Hoa Kỳ và Ai cập bị kết án đã bán các tấm ảnh và phim về các cuộc biểu tình.

Tổng thống Assad dường như đang cố làm hài lòng các người biểu tình tại thành phố Deraa hầu hết là người Sunni, bằng cách rút các binh sĩ và cảnh sát ra khỏi thành phố. Chính phủ của ông cũng phóng thích hàng trăm tù nhân chính trị trong cố gắng xoa dịu các người biểu tình giận dữ về sự đàn áp đầy bạo động đối với các người bất đồng chính kiến.

Một cư dân địa phương cho hãng tin AP hay qua điện thoại rằng hơn 1000 người đã biểu tình ngồi yên lặng trong thánh đường al-Omari, tại thành phố trung tâm các cuộc phản đối.

Một nhà hoạt động cho nhân quyền nói rằng nhà chức trách đã phóng thích 260 tù nhân chính trị trong một rõ ràng là cố gắng khác làm xoa dịu dân chúng. Ông Abdul-Karim Rihawi, lãnh đạo Liên đoàn tranh đấu cho nhân quyền tại Syria cho hay hầu hết các người được phóng thích vào ngày Thứ Bẩy là người hồi giáo và có 14 người sắc tộc Kurdish cũng được phóng thích.

NTT chuyển ngữ

© Đàn Chim Việt