Tân nữ thủ tướng Úc và “cuộc đảo chánh” không đổ máu

Sáng hôm nay 24/06, bà Julia Gillard, vị phó của đương kim thủ tướng Kevin Rudd bỗng trở thành vị nữ thủ tướng đầu tiên trong lịch sử chính trị Úc sau một “cuộc đảo chánh” không đổ máu (Bloodless Coup) tại hội nghị bỏ túi của trung ương đảng Lao Động (Labour Caucus), và bản thân ông Kevin Rudd cũng là vị thủ tướng dân cử (elected) đầu tiên trong lịch sử Úc bị truất phế ngay trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình.

Ông Kevin Rudd, nay đã là cựu thủ tướng, trước  đây từng là một người làm việc lâu năm tai Trung Quốc trong ngành ngoại giao, nói sỏi tiếng Phổ thông, có khuynh hướng thân Trung Quốc trong chính sách ngoại giao, thương mại. Ông còn có một người con rể gốc Hoa, là một di dân đến từ Hồng Kông. Đó cũng là những lý do giải thích cho việc ông Kevin thể hiện quan điểm và cũng như khuynh hướng thân Trung Quốc ngay từ lúc còn ngồi ghế thủ lãnh đối lập, và kể cả trong lúc vận động tranh cử với chiêu bài “New Leadership” (“Lãnh đạo mới”).

Công chúng Úc vẫn không quên hình ảnh một ông thủ tướng thích xum xoe bên cạnh các lãnh đạo Trung Quốc, thích trò chuyện bằng tiếng Phổ thông mà không cần thông dịch. Bản thân ông Kevin có vẻ thân thiện với quan chức Trung Quốc, trong khi một số thành viên trong nội các cũng bị nghi là có mối quan hệ “khác thường” với Trung Quốc. Điển hình là cách đây đúng 1 năm, Bộ trưởng Quốc Phòng Joel Fitzgibbon khi đó phải từ chức chỉ vì bị tố cáo là đã nhận tiền và quà cáp của một nữ doanh gia Úc gốc Trung Quốc, mà bà này lại có mối quan hệ đặc biệt với nhiều quan chức Trung Quốc cao cấp. Việc này khiến cơ quan điều tra an ninh bộ quốc phòng cũng vào cuộc.

Ông Kevin Rudd không hề dấu diếm mối thân thiện với các quan chức Trung Quốc mỗi ra khi ra mặt tiếp các lãnh đạo Trung Quốc, hay chủ tịch các tập đoàn quốc doanh Trung Quốc sang Úc ký kết, tìm kiếm cơ hội làm ăn. Mới năm ngoái, việc ông Kevin Rudd có cuộc tiếp đón thân mật và dùng cơm riêng với Lý Trường Xuân (Li Changchun), trưởng ban tuyên giáo trung ương Đảng CS Trung Quốc, đã khiến đối lập và báo chí đặt dấu hỏi lớn. Việc đó đã khiến một nhà báo vẽ bức tranh biếm họa bằng cách sử dụng tấm hình tuyên truyền của CS Trung Quốc với hình ảnh của Mao Trach Đông, để lồng vào đó hình ảnh của Kevin Rudd trong bộ áo bốn túi của Mao và một vài môn đệ (bộ trưởng) của mình.

Đối với cách nhìn của người Úc, tất cả những điều đó đều được xem nhẹ, không khiến cho ông Kevin mất lòng dân. Nhưng một số chính sách thất bại trong vòng 1 năm gần đây đã khiến cho uy tín của ông Kevin tụt dốc thảm hại. Đó là sự thất bại của chương trình “Hoán đổi Khí thải” (ETS – Emission Trading Scheme) và việc tài trợ gắn cách nhiệt miễn phí (Insulation) thông qua chương trình Tái tạo Năng lượng (Renewable Energy Bonus Scheme). Nhưng một chính sách mới đây nhất được xem là “giọt nước tràn ly” là việc đề xuất tăng thuế khoáng sản (Resource Super Profits Tax – RSPT). Đề xuất này được cho là không chỉ ảnh hưởng đến

quyền lợi trực tiếp của các công ty khai thác khoáng sản, mà còn ảnh hưởng dây chuyền đến nhiều tầng lớp lao động khác nhau trong một đất nước có nguồn thu nhập khá dồi dào từ việc khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Dưới áp lực nặng nề của giới kỹ nghệ hầm mỏ cũng như một viễn ảnh thua đậm trong cuộc bầu cử Liên Bang vào tháng 11 sắp tới, đã khiến cho hàng ngũ lãnh đạo của Đảng Lao Động Úc lung lay, buộc phải nghỉ đến giải pháp “truất phế” vị lãnh tụ đảng, đương kim thủ tướng Kevin Rudd.

Chính những áp lực này, chính những đồn thổi và do đồng nghiệp khuyến khích đã khiến vị nữ phó thủ tướng Julia Gillard, dù nào giờ không hề nghỉ đến cái ghế Thủ tướng, nhưng rồi cũng phải siêu lòng dóm ngó đến vị trí số một này. Một ngày trước khi có Hội nghị bỏ túi (Caucus), bà Julia Gillar đã có được 70 phiếu ủng hộ trên tổng số 112 đồng nghiệp trong hàng ngũ trung ương. Việc này đã khiến bà mạnh dạn đứng ra thách thức chức vị lãnh tụ đảng và chức thủ tướng của ông Kevin Rudd.

Đến giờ khai hội lúc 9g sáng nay thì ông Kevin quyết định bỏ cuộc, không tranh chấp với vị phó của mình vì nắm chắc phần thua. Do đó, bà Julia Gillard nghiễm nhiên trở thành vị lãnh tụ Đảng Lao Động và vị thủ tướng thứ 27, cũng là vị nữ thủ tướng đầu tiên trong lịch sử Úc.

Việc bà Julia Gillard, một di dân xứ Wales (thần dân trong Vương Quốc Anh), trở thành người đứng đầu nền hành pháp Úc đã góp phần làm tăng danh sách nữ lưu dấn thân vào chính trị, bên cạnh các nữ lưu đang nắm giữ các chức vụ quan trọng như bà Anna Bligh, Thủ hiến tiểu bang Queensland; Giáo sư Marie Bashir, Toàn Quyền tiểu bang NSW; bà Kristina Keneally, thủ hiến tiểu bang NSW cùng nhiều nữ bộ trưởng trong nội các chính phủ liên bang và các tiểu bang.

Khác với ông Kevin Rudd, là thủ tướng được dân bầu lên qua cuộc bầu cử liên bang vào tháng 11 năm 2007, bà Julia Gillard chỉ là vị thủ tướng thừa hưởng chiếc ghế này cho đến kỳ bầu cử vào tháng 11 năm nay. Chỉ còn chưa đầy 5 tháng nữa là đến cuộc bầu cử liên bang, liệu bà Julia Gillard có đủ bản lĩnh để lèo lái con thuyền của Đảng Lao động, hay sẽ chỉ là viên gạch lót đường cho thủ lãnh đối lập Tony Abbott nắm lấy chiếc thủ tướng?

Sydney, ngày 24/06/2010

© Lê Minh

© Đàn Chim Việt