Thế Giới bước qua năm 2011

Như mọi năm – bắt đầu là pháo bông trên hải cảng Sydney, qua quả cầu điện quang được cho rơi xuống từ trên cao ốc Times Square ở Nữu Ước – 2011 đã được nhân loại tưng bừng chào đón ở khắp nơi trên thế giới, quên đi những khó khăn kinh tế, nguy cơ khí giới nguyên tử, hay khí hậu thất thường …

Riêng tại Alexandria, Ai Cập, ngay khi thánh lễ nửa đêm đầu năm kết thúc với gần một ngàn tín đồ ra về ở nhà thờ Công giáo Coptic, thì một chiếc xe bom đậu ngoài cửa phát nổ, giết chết ít nhất 21 người.

2010 đã cho nhân loại những bài học gì, và 2011 có phải là năm người ta có thể đối phó với nhiều vấn đề một cách hữu hiệu hơn? Bài tổng kết đầu năm này có ba phần: Những tin tức được để ý đến nhiều nhất trong năm 2010, lịch trình những sinh hoạt đã được dự trù cho năm 2011, và sau hết, phỏng đoán về những chiều hướng thay đổi của thế giới trong năm mới.

Những tin tức được để ý nhất trong năm 2010

Mười sự kiện được để ý đến nhiều nhất trên thế giới trong năm 2010 được liệt kê như sau:

1. Kinh tế trì trệ & ngân sách thiếu hụt:

Đồng tiền chung cuả Liên Âu đang trải qua thử thách lớn nhất sau hơn một thập niên khi Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế, cùng với 16 quốc gia sử dụng đồng Euro biểu quyết hôm mùng 2 tháng Năm, cho Hy Lạp vay 146 tỷ Mỹ kim để cứu nguy quốc gia thành viên này không bị vỡ nợ; Một tuần sau, các bộ trưởng tài chánh của các quốc gia trong Liên Âu thoả thuận tài trợ ngân khoản 955 tỷ Mỹ kim mong ổn định khẩn cấp, ngăn chặn khủng hoảng tài chánh này lan qua các nước đang nặng nợ nhất là Tây Ban Nha, và Bồ Đào Nha. Mới được bầu lên trong tháng Năm, đối phó với công nợ gia tăng, chính phủ cầm đầu bởi thủ tướng David Cameron của phe Bảo Thủ đã phải ban hành hôm 20 tháng Mười cắt giảm ngân sách 130 tỷ Mỹ kim trong 4 năm. Tại Pháp, tổng thống Nicholas Sarkozy thẳng tay ban hành kế hoạch cắt giảm hưu bổng bằng cách gia tăng tuổi hồi hưu từ 60 lên 62; Hàng loạt các cuộc xuống đường, đình công trong hai tháng Chín, và Mười trên khắp nước đã làm tắc nghẽn lưu thông công cộng, đóng cửa các kho nhiên liệu, và xung đột với cảnh sát.

Tại Hoa Kỳ, thị trường điạ ốc tiếp tục suy thoái, thất nghiệp vẫn ở mức 9.6%, và ngân sách liên bang thiếu hụt hơn 1 ngàn tỷ (1,000,000,000,000) Mỹ kim một năm. Trong tam cá nguyệt đầu của năm 2010, 11.5% gia chủ chậm trễ không trả nổi nợ nhà, khiến số nhà bị ngân hàng cho vay tịch thu gia tăng phá kỷ lục. Bị chỉ trích là đã cho vay bừa bãi, trong tháng Mười, các ngân hàng dẫn đầu phải đồng ý tạm thời ngưng tịch thu nhà. Ngân hàng Trung ương Mỹ không những cắt lãi suất tới số không, và giữ nguyên ở đó đã hai năm qua, mà còn in tiền, bơm bạc vào kinh tế hai lần, lần trước là hơn hai ngàn tỷ đô la, và lần thứ hai: kể từ đầu tháng Mười Một trong tám tháng, thêm 600 tỷ. Chỉ có mỗi một chỉ dấu khích lệ là chỉ số chứng khoán ở thị trường chứng khoán Wall Street hồi phục lên cao nhất trong 2 năm qua.

2. Hoa Kỳ ngưng hành quân ở Iraq; đôn quân ở A Phú Hãn:

Tổng thống Obama tuyên bố hôm 31 tháng Tám rằng quân tác chiến Mỹ đã chấm dứt chiến dịch hành quân ở Iraq. Hơn 4,400 quân nhân Mỹ đã hy sinh, và 32 ngàn khác bị thương trong chiến dịch Iraqi Freedom. Từ mùng 1 tháng Chín, Hoa Kỳ chỉ còn 50 ngàn lính ở Iraq để huấn luyện quân Iraq.

Tại A Phú Hãn, lực lượng Mỹ gia tăng gấp 3 từ khi tổng thống Obama nhậm chức, lên tớI 100 ngàn mùa hè năm 2010. Hơn 600 lính đồng minh đã chết tại chiến trường này trong 10 tháng đầu của năm 2010 – cao nhất kể từ khi chiến dịch bắt đầu. Hôm 23 tháng Sáu, tổng thống Obama bổ nhiệm tướng David Petraeus làm tư lệnh quân Hoa Kỳ, và đồng minh ở  chiến trường này, thay thế tướng Stanley McChrystal bị giải nhiệm vì những tuyên bố chỉ trích Bạch Ốc trên tạp chí Rolling Stone.

Tuy cả Iraq (hôm mùng 7 tháng Ba), và A Phú Hãn (18 tháng Chín) đều có bầu cử quốc hội, nhưng bạo động, và mua phiếu đã làm lem nhem chỉ dấu ổn định.

3. Ống hút dầu khí bể, gây ô nhiễm vịnh Mễ Tây Cơ:

Gần 5 năm sau khi trận bão Katrina làm sập hệ thống đê ngăn nước biển, New Orleans lại phải hứng chịu thảm họa kinh tế, và môi trường từ hôm 20 tháng Tư khi ống hút dầu khí từ đáy biển của đại công ty BP (British Petrol) phát nổ, gây hoả hoạn giết chết 11 thợ làm việc trên dàn khoan; Dầu thô với dung lượng tương đương 5 triệu thùng, tràn trong vịnh suốt trong gần 3 tháng, gây ô nhiễm độc hại cho sinh vật, thủy sản, và thảo mộc, và thành những khối/cục nhớp nháp như nhựa đường trên những bãi biển từ tiểu bang Florida qua Texas. Công ty BP thoả thuận dành ra 20 tỷ Mỹ kim bồi thường thiệt hại cho các nạn nhân.

4. Thiên tai & khí hậu bất thường:

Quốc gia nghèo nhất ở Tây Bán cầu là Haiti đã bị một cuộc động đất 7.0 gần thủ Đô Port-au-Prince; Làm hơn 220 ngàn người chết, và hơn 300 ngàn người khác bị thương. Tàn phá lan rộng, tái thiết rất chậm khiến cho đến cuối tháng Mười, ít nhất 1 triệu 300 ngàn người vẫn còn ở trong các trại tạm trú, khi bệnh dịch phát & lan, làm chết nhiều trăm người. Liên Hiệp Quốc ước tính thiệt hại lên tới 7.8 tỷ Mỹ kim – cao hơn tổng sản lượng quốc gia Haiti cho năm 2009 cả 20%.

Từ cuối tháng Bẩy lan qua tháng Tám, mưa lũ gây lụt ở Hồi quốc khiến 8 triệu người vô gia cư, 1 phần 5 quốc gia bị ngập nước làm ngưng trệ sinh hoạt 12 triệu rưỡi dân; Cho đến trung tuần tháng Chín, hơn 1 ngàn 750 người bị chết, 1 triệu 800 ngàn căn nhà bị tiêu tan, và hư hại đường xá cũng như mất mát nông phẩm lan tràn. Nhiều hoạt động cứu trợ đã được quân đội Hồi quốc điều động, song song với hành động tương tự của phiến quân Hồi giáo cực đoan để ‘lấn đất & dành dân’.

Tháng cuối năm, hầu hết Âu châu, và miền Đông & Trung Bắc Hoa Kỳ bị bão tuyết hoành hành, khiến nhiều phi trường (200 ngàn hành khách không có máy bay ở phi trường Heathrow, Luân Đôn – đông khách thứ hai – sau Charles de Gaulle – ở Âu châu), xe lửa nằm ụ; Mưa gây lụt lội cả tuần ở miền Nam tiểu bang California khiến nhiều cư dân phải di tản.

Hơn 200,000 người bị ảnh hưởng do trận lụt năm nay, bắt đầu từ khi bão lốc mang nhiều cơn mưa tầm tã đến Queensland, Úc từ tháng Mười Hai, 2010. Ở thành phố duyên hải Rockhampton, hàng trăm ngôi nhà chìm dưới biển nước, hơn 100 người phải đến sống ở trung tâm tạm trú. Nước lụt dâng đến mức cao điểm, khi nước sông Fitzroy dâng cao cả 10 thước.

Pages: 1 2 3 4 5