12:27:am 12/04/16 | Tác giả: Tưởng Năng Tiến

Một bà Mai khác

Từ đây góc bể bên trời
Nắng mưa thui thủi quê người một thân.
Kiều
Tôi đang lẽo đẽo theo chân Anh Vũ đi lòng vòng Phnom Penh để tìm hiểu về sinh hoạt tôn giáo, và xã hội của một số người Việt đang sống ở thủ đô Cambodia thì nhận được thư của anh Ngô Thế Vinh. Tác giả Cửu Long Cạn Dòng Biển Đông Dậy Sóng biểu tôi chạy lên Nam Lào chụp vài tấm ảnh – nơi vừa khởi công xây con đập Don Sahong – để dùng cho ấn bản tiếng Anh (The Nine Dragons Drained Dry The East Sea In Turmoil) cuốn sách sẽ do Giấy Vụn xuất bản nay mai.

Cùng lúc, anh Trịnh Ngọc Lân và bằng hữu cũng rủ tôi qua Hạ Lào. Qúi anh muốn cùng bà quả phụ Nguyễn Văn Đương đến tận chiến trường xưa, để thắp một nén nhang tưởng niệm người anh hùng đã hy sinh trong cuộc Hành Quân Lam Sơn 719, hơn bốn mươi năm trước.

Dù rất ham đi, ham vui, và dễ dụ, tôi vẫn phải từ chối lời đề nghị thứ hai vì không thể đi hainơi trong cùng một lúc. Hơn nữa, tôi cũng thành thực tin rằng khi công luận đã biết đến tình cảnh khó khăn của bà Trần Thị Mai thì ước nguyện thắp một nén nhang – ở nơi xa xôi – cho người quá vãng sẽ không còn là một việc khó khăn.

Nhờ nán lại Cambodia vài hôm nên tôi và Anh Vũ đã gặp được thêm một bà Mai nữa. Chúng tôi tình cờ nhìn thấy bà đang dạo quanh những bàn ăn ở quán cơm Ba Số Bẩy – trong khu chợ Tô Sanh, ở Nam Vang – để chào mời thực khách mua vé số. Loại số sổ hàng ngày, phát hành từ những tỉnh thuộc Đồng Bằng Sông Cửu Long – Việt Nam.

Bà nhận lời mời ngồi chơi, uống nước, nói chuyện “tâm tình” mươi/mười lăm phút. Nhờ thế, chúng tôi mới biết được những nỗi khó khăn trong cuộc đời của một bà Mai khác – bà Nguyễn Thị Mai. Cũng như bà Trần Thị Mai, bà Nguyễn Thị Mai cũng có chồng là một người lính miền Nam đã mất, và cả hai đều đang chia chung một cảnh đời cùng quẫn.

Một bà Mai khác ở Phnom Penh. Ảnh chụp tháng 3 năm 2016

Bà Mai Nguyễn quê ở huyện Càng Long, tỉnh Trà Vinh, nơi mà chỉ cần vài giờ xe là đã bước sang xứ khác – xứ Chùa Tháp. Tuy thế, đã lâu lắm rồi bà không trở lại chốn xưa vì không còn thân bằng quyến thuộc gì nơi cố quốc.

Bà Mai đành nhận Cambodia làm mảnh đất dung thân. Quê hương thứ hai – may thay – đủ lượng dung cho một người dân Việt Nam ở bước đường cùng (không chồng, không con, không tiền, không nhà, và không cả manh giấy tùy thân) vẫn sống được lây lất qua ngày. Mặc dù không thể đi nhiều trên đôi chân đã bắt đầu run rẩy, bà Mai còn có thể kiếm được mười lăm/hai mươi ngàn đồng riels mỗi ngày, nghĩa là khoảng trăm hai đến trăm năm mươi Mỹ Kim hàng tháng. Chỉ cần nửa số tiền này cũng đã đủ để thuê được một chỗ tắm rửa, và ngủ nghỉ qua đêm.

- Ban ngày tôi đi suốt mà, đi mệt thì ngồi, được cái người Miên họ dễ lắm mấy chú à. Họ cho mình ngồi trong quán nghỉ, cho sài cầu tiêu cầu tiểu thoải mái, và có khi còn cho đồ ăn dư luôn nữa.

Lời bà Mai khiến tôi thốt nhớ đến dòng chữ (“Vé Số Không Được Vào Nhà Vệ Sinh”) trong một tiệm cà phê, ở An Giang. Nó cũng giúp tôi hiểu tại sao lại có cả “một đạo quân vé số” xuất hiện ở Nam Vang. Người Miên – xem chừng – “dễ” hơn người Việt, và “dễ” hơn nhiều lắm!

Ảnh: Đất Việt

Trong khi chuyện trò với chúng tôi, bà Mai hay nhắc đến Chúa và khẳng định nhiều lần: “Chúa chỉ sao thì tui chịu vậy thôi.” Bà khiến tôi tự hỏi ngoài bà Trần Thị Mai và Nguyễn Thị Mai, hiện còn có bao nhiêu bà Mai khác nữa đang “chịu vậy” mà không một lời than van – và cũng chả một ai đoái hoài tới họ – từ nửa thế kỷ qua!

Phải đợi đến mãi thời gian gần đây, mới có những lời kêu gọi “tri ân” và “giúp đỡ” những thương phế binh thuộc QLVNCH. Hai chữ “tri ân” tuy nghe vô cùng trang trọng nhưng sự “giúp đỡ” – xem ra – lại không được nhiều nhặn gì cho lắm, mới chỉ có tính cách tượng trưng. Đối với người sống sót (dù sống trong cảnh tàn phế) còn thế thì nói chi đến những bà quả phụ mà chồng đã chết trận tự lâu.

Cuộc chiến Bắc/Nam kết thúc vào năm 1975. Hơn bốn mươi năm đã trôi qua nhưng công luận – dường như – mới chỉ được nghe nhắc đến tên của năm ba bà quả phụ: Ngụy Văn Thà, Nguyễn Thành Trí, Nguyễn Văn Đương …

Khi nghe hỏi về ước nguyện hiện tại của mình, bà Mai trả lời với ít nhiều bình thản:

- Tui không có mong ước gì ráo trọi. Bây giờ còn đi bán được ngày nào thì hay ngày đó thôi. Bữa nào cũng phải đi lòng vòng hơi mệt nhưng tui thấy khuây khoả, lúc nào cũng có xấp nhỏ bao quanh, và cả lũ đứa nào cũng sẵn sàng “bán dùm vé ế cho ngoại Mai kẻo tội.” Đêm về thì có sẵn chỗ để nằm, không ai đụng chạm phiền phức gì mình, vậy là được rồi. Chỉ sợ khi chết bỏ xác ở xứ này không ai chôn cất thôi.

Tôi buột miệng:

- Chết là hết chị ơi, hơi đâu mà lo mấy chuyện lùm xùm sau đó. Mình nằm xuống thì mấy người ở lại buộc phải chôn thôi. Nếu không, cái xác thúi rùm tụi nó chịu đời sao thấu.

Câu nói bạt mạng của tôi, không ngờ, lại được bà chị tán thưởng bằng một nụ cười móm mém. Tuy thế, tận trong ánh mắt của người phụ nữ “nhiều nỗi chuân truyên” này, tôi vẫn thấy (thấp thoáng) một nỗi buồn – không kín.

Tôi không đùa (cũng không dám dở giọng khinh bạc) khi nói về những chuyện liên qua đến thân xác của con người, sau khi đã nhắm mắt kìa đời. Chết là hết, chớ còn khỉ gì nữa!

Tôi dặn con nhiều lần: “Không cần mang tro cốt ra biển làm chi, cứ đổ cha nó hết vào cầu tiểu rồi giựt nước là xong. Nếu làm vậy tụi bay thấy hơi khó coi (hay sợ tiếng đời dị nghị) thì bỏ nhúm tro tàn vào bồn rửa chén, mở nước chẩy ri rỉ qua đêm, là bố cũng tà tà ra tới … biển thôi.”

Khi tao chết chớ mang tao ra biển
Đừng mất công làm chuyện tào lao!

Thế hệ chúng tôi (Ngô Thế Vinh, Trịnh Ngọc Lân, Trần Thị Mai, Nguyễn Thị Mai, Tưởng Năng Tiến …) rồi sẽ qua, và cũng sắp qua rồi. Điều băn khoăn không phải là chúng tôi sẽ chôn cất ở đâu, hay thiêu đốt ra sao mà là kiếp sống bấp bênh và nhếch nhác của những người còn ở lại – những thanh niên thiếu nữ Việt Nam đang “đồng nghiệp” của ngoại Mai, ở Cambodia. Tôi nhìn họ đang tò mò vây quanh thiết bị thu thanh của Anh Vũ, lắng nghe chúng tôi trò chuyện, mà thấy nặng lòng.

Một đồng hương và “đồng nghiệp” trẻ của “ngoại Mai” ở Phnom Penh. Ảnh chụp tháng 3 năm 2016.

Họ đều còn rất trẻ, đều rất hồn nhiên, và (tất nhiên) đều thất học – dù tuổi chỉ khoảng từ 15 đến 20. Các em từ đâu đến, và tại sao lại quanh quẩn trong hàng quán nơi đây thay vì đang ngồi dưới mái trường? Câu trả lời có thể tìm được trong một bài viết ngắn của nhà báo Hữu Danh:

“Ở vùng ĐBSCL, nhiều doanh nghiệp xổ số nộp ngân sách cả ngàn tỉ đồng/năm. Với nhiều địa phương, thu từ xổ số là nguồn thu chính. Để có nguồn thu này, các công xổ số đều dựa vào lực lượng bán vé số dạo. Họ là ai? Là trẻ em, thay vì được đến trường thì áo quần rách rưới, tay cầm xấp vé số đi ‘bán cái rủi may’; là những ông bà lão bảy – tám mươi tuổi, lẽ ra phải được an hưởng tuổi già, vui vầy cùng con cháu thì phải còng lưng mời từng tờ vé số; là những người tật nguyền, khi mà hệ thống an sinh xã hội còn quá kém, phải vừa bò vừa lết ngoài đường, bò lết dưới chân trai thanh gái lịch trong những quán cà phê, nhà hàng để bán từng tờ vé số bằng cách kêu gọi lòng thương…”

Những đồng hương và “đồng nghiệp” trẻ của “ngoại Mai” ở Phnom Penh. Ảnh chụp tháng 3 năm 2016.

Lòng thương (ngó bộ) đã cạn kiệt ở quê hương, nơi mà người bán nhiều hơn người mua, và “bán vé số không được vào nhà vệ sinh” nên không ít kẻ phải lần dò qua đến tận xứ người. Dù không phải là thầy bói, tôi vẫn có thể đoán được là trong lòng bàn tay của tất cả các em đều có đường xuất ngoại nhưng lại thiếu đường may mắn. Số mệnh của cả một thế hệ (e) đã được an bài.

Sẽ còn có thêm vài ba thế hệ kế tiếp đi chào mời vé số (hay thân xác) nơi xứ lạ, nếu dân Việt vẫn giữ thái độ thản nhiên trước những mảnh đời rách nát và vẫn đồng lòng nhắm mắt để cho chế độ hiện hành tiếp tục hoành hành trên đất nước này.

9 Phản hồi cho “Một bà Mai khác”

LamSon72 says:

13/04/2016 at 13:36

QLVNCH có quá nhiều anh hùng . Họ đã vì dân chiến đấu , vì nước hy sinh . Trong bài viết của Trừơng Sơn Lê Xuân Nhị : Những Anh Hùng Vô Danh Đồn Dak Seang . Một tiền đồn hẻo lánh . Những người lính Địa Phương Quân đã anh dũng chiến đấu đến giờ phút cuối cùng . Không chấp nhận đầu hàng . Phía trên có một phi tuần F4 của Không Lực Hoa Kỳ đang yểm trợ . Người trưởng đồn đã yêu cầu phi hành đoàn L19 KQVN dội bom để cùng chết với đồn Dak Seang thân yêu khi không còn hy vọng . Với câu nói cuối cùng ” Cổ Lai Chinh Chiến Kỷ Nhân Hồi ” và lời chân thành cảm ơn . Người trường đồn cùng những chiến sĩ DPQ đã thênh thang đi vào cỏi vô cùng để lại bao tiếc thương của Phi Hành Đoàn L19 và sự ngưởng mộ của Phi đội F4 Không Lực Hoa Kỳ .

Chị Nguyễn Thị Thàng vợ trưởng đồn Giồng Trôm người lính không số quân đã anh dũng hy sinh khi ném quả lựu đạn cuối cùng . Thiếu Tá Khoa , Trưởng phòng 3 Chiến đoàn 9 BB sau khi gửi lời vỉnh biệt đã yêu cầu Thiếu Tướng Lê Văn Hưng TOT vào Lộc Ninh để cùng chết với giặc cộng . Tiểu Đoàn 83 BĐQ Biên Phòng đã cùng vợ con tử thủ đồn Biên Phòng Đức Huệ gần một tháng không tiếp tế không tản thương . Đồn đứng vửng đến khi LLXKQĐIII / Lữ Đoàn 3 KB do Chuẩn Tướng Trần Quang Khôi chỉ huy đã đánh tan SD 5 CSBV chỉ trong 1 ngày . Tháng 3 tại cửa biển Thuận An , Tư Hiền và khắp mọi miền đất nước , biết bao chiến sĩ QLVNCH đã ngồi thành một vòng tròn . Mở lưu đạn để cùng nhau viết nên chiến sử QLVNCH bất diệt . Họ là những anh hùng đích thực . Không chỉ một người anh hùng mũ đỏ tên Đương mà chúng ta còn có Bắc Đẩu Đại úy KB Nguyễn Ngọc Bích ngườichết 3 lần trong trận tái chiếm cổ thành Quảng Trị 1972 …Chúng ta có Người ở lại Charlie Đại Tá NGuyễn Đình Bảo và hơn 400 cánh dù . Chúng ta có Đại úy Trần Thế Vinh người đã hy sinh khi đã diệt rất nhiều chiến xa T54 VC. Phải biết rằng VNCH chúng ta có rất nhiều , có quá nhiều anh hùng . Họ hy sinh cho đất nước cho đồng bào . Họ không chết cho một chủ thuyết không tưởng cho bất cứ cá nhân đảng phái nào . Họ xứng đáng được toàn dân ngưởng mộ và tri ân

Ôi những chiến sĩ anh hùng QLVNCH đã chiến đấu cho lý tưởng Tự Do , Dân Chủ và đã hiên ngang đi vào lịch sử bằng những hành động can trường . Vị Quốc Vong Thân

Reply
Tudo.com says:

13/04/2016 at 07:47

Trích: (Trong khi chuyện trò với chúng tôi, bà Mai hay nhắc đến Chúa và khẳng định nhiều lần: “Chúa chỉ sao thì tui chịu vậy thôi.” Bà khiến tôi tự hỏi ngoài bà Trần Thị Mai và Nguyễn Thị Mai, hiện còn có bao nhiêu bà Mai khác nữa đang “chịu vậy” mà không một lời than van – và cũng chả một ai đoái hoài tới họ – từ nửa thế kỷ qua!)

Theo chổ tui biết thì có bà Đặng Tuyết Mai nữa, nhưng bà Mai nầy nhờ chồng “khôn lanh” biết sớm đầu tối đánh nên bà ấy chẳng những không đang “chịu vậy” mà hiện nay còn mở quán phở to đùng ở Sàigòn, khá giả hơn nhiều.

Riêng những bà Mai, Lan, Đào, Cúc. . .khác mà chúng ta chưa biết, nhưng có chồng, con đã hy sinh cho cái thế giới tự do vô ân bạc nghĩa nầy, chắc chắn cũng đang chịu cùng chung số phận mà thôi!

Reply
Người VN says:

13/04/2016 at 01:06

Rất nhiều người VN bị lưu vong mãn kiếp trên đất khách` quê người để tha phương cầu thực, sống qua ngày, vì đất nước đã bị bọn cộng phỉ chiếm đoạt và xâu xé! Bà Mai thật đáng thương, nhưng thực ra còn hạnh phúc gấp bội những người già neo đơn hay dân oan còn ở VN, họ chuyên nằm lề đường sương nắng, vì đã mất nơi ăn chốn ở, và có thể bị bọn quỷ đỏ tàn ác CS bắt bớ hành hạ bất cứ lúc nào, trên bước đường đi biểu tình tranh đấu của họ!
Ôi! có đâu khổ như dân tôi không? Bao giờ thì dân Việt hết lầm than và bị trấn áp đây, hỡi trời???!!!

Reply
Austin Pham says:

12/04/2016 at 21:23

Cha nội viết tầm bậy tầm bạ mà sao thiệt…bùi ngùi. Thôi, chờ tui vài tháng, đợi khi hốt hụi rồi kiếm anh nghen.

Reply
Quang Phan says:

12/04/2016 at 12:09

“… Qúi anh muốn cùng bà quả phụ Nguyễn Văn Đương đến tận chiến trường xưa, để thắp một nén nhang tưởng niệm người anh hùng đã hy sinh trong cuộc Hành Quân Lam Sơn 719 ” .Tác giả: Tưởng Năng Tiến .

19 tháng Ba năm 2016 – Con trai ‘người anh hùng tên Ðương’ – Việt Hùng : Người đàn ông với 20 năm trong nghề chạy xe ôm ở Sài Gòn có cái tên Nguyễn Viết Xa . Anh là con trai út của cố Ðại Úy Nguyễn Văn Ðương, “Người anh hùng Mũ Ðỏ,” nhân vật chính trong ca khúc “Anh không chết đâu anh” của cố nhạc sĩ Trần Thiện Thanh.

Gian nan là thế, nhưng khi nhắc đến người cha của mình, ánh mắt anh sáng hẳn lên, khuôn mặt hởn hở và anh kể: “Lúc cha anh mất, anh chưa đầy 2 tuổi. Cái tuổi chưa hiểu được sự mất mát khi không có cha là gì?”

Lớn lên đi học, thấy bạn bè ai cũng được có ba đến đón khi tan trường. Anh mới bắt đầu thấy “có sự khác biệt.” “Lúc đó tôi có hỏi mẹ tôi thì chỉ được mẹ bảo là “cha đi công tác xa chưa về, nên con cố gắng chăm ngoan, học giỏi thì lúc cha về mới có quà.”

“Ngày tháng tuổi thơ cứ thế trôi qua. Bốn anh em chúng tôi chở nhau đi học. Mẹ tôi làm đủ thứ nghề, từ buôn bán nhỏ lẻ ở chợ, rồi sang bưng bê phục vụ quán ăn. Ban ngày đi làm, ban đêm về còn phải lo những công việc như nấu ăn, giặt áo quần và dạy chúng tôi học bài.”

“Lúc tôi lên 15 tuổi, mẹ tôi mới kể sự thật về ba tôi. Lúc đó trong lòng tôi đã bắt đầu cháy lên một niềm tự hào về cha mình. Qua thời gian sau, được nghe những người lính Nhảy Dù kể về cha tôi, tôi mới biết được “cha tôi là một anh hùng.”

“Anh có mong muốn điều gì ở hiện tại?”

Anh Xa cho biết: “Bây giờ mẹ cũng đã lớn tuổi, mà anh suốt ngày cứ rong ruổi ngoài đường thì thấy không yên lòng. Bởi vậy nếu có chút vốn thì anh sẽ mở một tiệm tạp hóa bán ở nhà để vừa có thu nhập mà vừa được gần mẹ hơn.”

Anh tự hào cha anh đã có cái chết vì “ lý tưởng bảo vệ sự bình yên của miền Nam Việt Nam” .

Nếu cho anh được lựa chọn lại. Anh nói anh vẫn sẽ chọn làm người con của ba anh. Cuộc sống của anh có thể nghèo, nhưng khi nói về cha, anh có khối ‘tài sản’ để tự hào mà lấy ra để kể cho bạn bè.

Reply
- Tudo.com says:
  
  13/04/2016 at 07:08
  
  @Quang Phan:“Anh có mong muốn điều gì ở hiện tại?”
  ( Anh Xa cho biết: “Bây giờ mẹ cũng đã lớn tuổi, mà anh suốt ngày cứ rong ruổi ngoài đường thì thấy không yên lòng. Bởi vậy nếu có chút vốn thì anh sẽ mở một tiệm tạp hóa bán ở nhà để vừa có thu nhập mà vừa được gần mẹ hơn.”)
  
  Qua sự vận động của thị trưởng Tạ Đức Trí ở Westminster CA, đồng hương đã quyên góp được khoảng hơn 30 ngàn đô la. Hy vọng với số tiền đó có thể giúp anh Xa chăm sóc mẹ già và xin chúc gia đình anh cũng như hằng triệu gia đình miền Nam vượt qua đòn thù của CS sau khi mất nước!
  
  Reply
  - Quang Phan says:
    
    14/04/2016 at 17:32
    
    Cám ơn Tudo.com đã cho biết tin này.
Quang Phan says:

12/04/2016 at 12:02

“…anh Trịnh Ngọc Lân và bằng hữu cũng rủ tôi qua Hạ Lào. Qúi anh muốn cùng bà quả phụ Nguyễn Văn Đương đến tận chiến trường xưa, để thắp một nén nhang tưởng niệm người anh hùng đã hy sinh trong cuộc Hành Quân Lam Sơn 719″ . Tác giả: Tưởng Năng Tiến .

Mặt trận Hạ Lào – Trung tá Bùi Đức Lạc : Về Cái Chết Của “Người Anh Hùng Mũ Đỏ Tên Đương”, lúc Nguyễn Văn Đương chết, tôi đang bay trên trời ngay trên đầu Nguyễn Văn Đương, nên tôi biết rất rõ, tại sao Nguyễn Văn Đương chết và chết như thế nào! Nguyễn Văn Đương là Pháo Đội Trưởng Pháo đội B3 Nhẩy Dù.

Chúng tôi đang bay quan sát trên không phận của Tiểu Đoàn 8, thì căn cứ 31 bị tấn công rất mạnh, tấn công giữa ban ngày. Khi nó tấn công thì từ chỗ tôi đang bay, nhìn qua căn cứ 31, chỗ Đương đang đụng trận, thì thấy những chiến xa của Việt cộng lờ mờ không thấy rõ, tôi ước lượng khoảng 10 chiến xa. Lúc đó Nguyễn Văn Đương gọi cho tôi nói ‘Nó đông lắm anh ơi!’. Tôi hỏi: ‘Tình trạng bây giờ như thế nào?’.

Đương nói, ‘Em chỉ còn một cây súng bắn được thôi. Tức là 5 cây hư, chỉ còn độc nhất một cây’. Khoảng 4 giờ, Đương cho tôi biết là, ‘Chiến xa địch đang nằm trên đầu em’.

Lúc đó Đương đang ở dưới hầm và qua máy liên hợp, tôi nghe Đương nói với một thuộc cấp của anh: ‘Băng cho tao, máu ra nhiều quá rồi’. Lúc bấy giờ tôi mới biết tay phải của Nguyễn Văn Đương đã bị rớt rồi và chân Đương cũng bị trúng đạn . Khoảng 4 giờ hay 4 giờ 05 thì Đương nói: ‘11 ơi, em không liên lạc với 11 nữa, vĩnh biệt 11!’ và rồi tôi không nghe gì nữa.

Trước khi chết, Đương cho tôi biết, anh chỉ còn có hai viên đạn cuối cùng trên nòng súng mà thôi! Và đó là cái chết của Nguyễn Văn Đương trên mặt trận Hạ Lào.

Reply
Lại Mạnh Cường says:

12/04/2016 at 02:11

Thảm quá Tiến ơi !
Càng nghĩ càng căm thù độc tài !

Reply

Một bà Mai khác

9 Phản hồi cho “Một bà Mai khác”

Leave a Reply to Austin Pham

Gần đây nhất

Tìm trong ngày

THẺ

April 2016
M	T	W	T	F	S	S
« Mar				May »
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30