Nhà thơ Nguyễn Chí Thiện qua đời
Tin từ California cho hay, nhà thơ ngục tù Nguyễn Chí Thiện đã qua đời sớm nay tại một bệnh viện ở thành phố Santa Ana, quận Cam, California, thọ 73 tuổi.
Trước đó ít ngày, có tin ông bị ốm, nhiễm trùng phổi và có khả năng bị ung thư. Những xét nghiệm cuối cùng chưa kịp hoàn tất thì nhà thơ đã qua đời.
Ông Nguyễn Chí Thiện sinh 27 tháng 2 năm 1939 tại Hà Nội, được biết tới như là một nhà thơ phản kháng người Việt Nam. Ông từng bị nhà chức trách Việt Nam bắt giam tổng cộng 27 năm tù vì tội “phản tuyên truyền”.
Ông được phóng thích ngày 28 tháng 10 năm 1991 và đến tháng 1 năm 1995 thì được xuất cảnh sang Hoa Kỳ.
Trong thời gian tù đày và sau khi được phóng thích, ông đã làm hàng trăm bài thơ.
Tác phẩm tiêu biểu nhất của ông là tập thơ Hoa Địa ngục. Ông làm tập thơ này trong tù, rồi được lén chuyển ra ngoài, đưa tới tòa đại sứ quán Anh ở Hà Nội và sau đó xuất hiện ở hải ngoại vào năm 1980. Tác phẩm gồm những ghi chép và suy nghĩ thể hiện bằng thơ qua 400 trang giấy.
Cuốn sách được mở đầu với lời ngỏ của chính tác giả:
“Nhân danh hàng triệu nạn nhân vô tội của chế độ độc tài, đã ngã gục hay còn đang phải chịu đựng một cái chết dần mòn và đau đớn trong gông cùm cộng sản, tôi xin ông vui lòng cho phổ biến những bài thơ này trên mảnh đất tự do của quý quốc. Đó là kết quả 20 năm làm việc của tôi, phần lớn được sáng tác trong những năm tôi bị giam cầm”.
Tập thơ lúc xuất bản không ghi tên tác giả, vì ông vẫn trong tù và có thể bị nguy hại về an ninh.
Một số bài thơ trong Hoa Địa ngục sau đó đã được nhạc sĩ Phạm Duy phổ nhạc. tập thơ cũng đem lại cho tác giả giải thơ quốc tế “Rotterdam International Poetry Prize”
Sau khi ra hải ngoại, ông vẫn tiếp tục làm thơ, đọc thơ và viết văn xuôi. Trong đó, có những tác phẩm được dịch ra Anh ngữ.
Mặc dù vậy, không phải ai cũng thông cảm hay tin tưởng ông. Một số người Việt tại Mỹ vẫn nghi ngờ ông là “Việt cộng nằm vùng”, thậm chí cho rằng thơ ông do người khác làm.
Với anh em Đàn Chim Việt, Nguyễn Chí Thiện là người bạn, người anh thân thiết, từng gặp gỡ, trò chuyện và trao đổi thư từ thường xuyên.
Cùng các (cựu) thành viên Đàn Chim Việt: Trần Ngọc Thành, Lê Diễn Đức và Cao Ngọc Quỳnh.
Thơ của ông Nguyễn Chí Thiện là phản ứng của một người dân trước guồng máy tuyên truyền dối trá của đảng CSVN. Chẳng hạn như bài thơ:
Tôi thường đi qua phố
Có anh chàng mù, mắt như hai cái lỗ
Kính chẳng đeo, mồm thời xệch méo
Ngậm vào tiêu, cổ nổi gân lên
Dốc hơi tàn thổi đứt đoạn như rên
Mấy bài hát lăng nhăng ca ngợi Đảng:
-Đã mang lại ấm no và ánh sáng!
Một buổi sớm, anh hình như choáng váng
Gục xuống đường, tiêu rớt sang bên
Tôi vội vàng quay lại đỡ anh lên
Anh chỉ khẽ rên: Trời, đói quá!
NCT, 1959
Những bài thơ nói lên hiện thực xã hội làm ông bị tù. Vào trong tù ông lại thấy cảnh đối xử với tù nhân rất tệ hại, trong khi nhà nước thì cứ ca tụng sự nhân đạo của nhà tù XHCN nên ông lại làm thơ thêm. Việc ông chạy vào tòa đại sứ Anh để đưa tập thơ là quyết định của một người dân dám chấp nhận tất cả mọi giá để vạch trần sự dối trá của chế độ mà người đó đang phải sống. Nhiều người dân miền Bắc lúc đó có thể thấy sự dối trá của chế độ như ông Nguyễn Chí Thiện, nhưng công khai chống lại sự dối trá đến mức như ông thì không có bao nhiêu. Có thể cũng có những người làm thơ hay viết văn như ông Nguyễn Chí Thiện như họ đã bị chết âm thầm trong các tù không ai hay biết.
Tôi cá rằng mấy thằng lai căng Công giáo này nếu có cùng thời với Vua Hùng, Vua ĐInh Vua trần thì cũng bị lũ này chống cho vẹo mông chứ chưa nói đến Cộng. Chúng chống bất kỳ đâu, bất kỳ ai, bất kỳ XH nào, chúng hê văng, thậmchí cả bàn thờ tổ tiên ra vườn…, chúng chỉ theo chúa !! và đã đc tại nguyện bên chúa!!!