Hiện tình Phật Giáo Việt Nam

Đạo Phật, đạo Lão và đạo Nho đã du nhập vào Việt nam rất sớm. Nho giáo đã đến nước ta từ thời Bắc thuộc nhưng ngược lại đã gặp trở ngại lớn trước tinh thần đề kháng cuả nhân dân ta. Dân Việt tìm mọi cách chống lại sự đồng hoá cuả Bắc triều, do đó mặc dù trải qua cả ngàn năm đô hộ, Nho giáo chỉ có ảnh hưởng trong giới quan lại cai trị của Bắc triều và thiểu số theo ngoại bang. Trong khi đó, ngược lại Phật giáo lại bắt rễ xâu rộng trong dân gian. Đến khi nước nhà giành được độc lập, tự chủ, thì đạo Phật đã có dịp nẩy nở, phát triển; mặc dù không hoàn toàn giữ vai trò chủ đạo, nhưng đã có ảnh hưởng mạnh trong triều cũng như ngoài dân gian, đã tạo ra một nền văn hoá đặc thù cuả dân tộc Việt, mang đậm nét Phật giáo, nhất là dưới hai triều đại Lý Trần.

Trải qua bao nhiêu thời đại, chưa có một tôn giáo nào trên thế giới gắn liền với thịnh suy cuả Dân tộc, cuả lịch sử như đạo Phật tại Việt Nam. Theo những dữ kiện lịch sử thì Phật giáo đã trực tiếp được truyền từ Ấn độ vào Việt nam rất sớm.Trong Thiền Uyển Tập Anh ghi lại buổi nói chuyện giữa thiền sư Thông Biện và Thái Hậu Ỷ Lan vào ngày 15 tháng 2 năm 1096; thiền sư đã dẫn chứng lời Pháp sư Trung hoa là Đàm Thiên đối thoại với Tùy cao Đế “”Một phương Giao Châu, đường sang Thiên Trúc, Phật pháp lúc mới tới, thì Giang Đông (Trung Hoa) chưa có, mà Luy Lâu lại dựng chùa hơn 20 ngôi, độ tăng hơn 40 người, dịch kinh được 15 quyển, vì nó có trước vậy “. Luy Lâu là thủ phủ trị sự cuả Giao châu ( tên gọi VN thời Đông ngô bên Tàu ).

Phật giáo Việt Nam đã cực thịnh vào thời nhà Lý, nhà Trần qua Hậu Lê, sang đến nhà Nguyễn thì suy đồi, nhất là khi đất nước bị thực dân Pháp đô hộ thì càng suy yếu hơn.

Vào thập niên 20-30 cuả thế kỷ 20, cùng với Phong trào Chấn hưng Phật giáo trên thế giới, một số tăng sĩ, cư sĩ Việt Nam đã phát động phong trào Phục hưng Phật Giáo Việt Nam ( PGVN ). Kết quả là Tổng hội PGVN được thành lập tại miền bắc tại chuà Quán sứ vào năm 1934; với tạp chí Đuốc Tuệ. Cùng năm Hội An Nam Phật học tại Huế cũng được ra mắt tại chuà Từ Đàm và cho xuất bản tạp chí Viên Âm. Song song những Hội Phật học cũng được thành lập như ở Bình Định, Đà nẵng. Tại miền Nam, ngay từ năm 1920 hội Lục Hoà đã ra đời. Hội nghiên cứu Phật học Nam kỳ, đặt trụ sở tại chùa Linh Sơn, xuất bản tạp chí Từ bi Âm, được thành lập năm 1932. Năm 1932 Liên Đoàn học xã, năm 1934 Hội Phật học Lưỡng nguyên ra  đời.

Nói chung tinh thần và phong trào Phục hưng PGVN được người người từ Nam ra Bắc nhiệt liệt ủng hộ.Trước cao trào đó, yêu cầu thống nhất Phật giáo được đề ra và Tổng hội PGVN được thành lập năm 1951, đặt trụ sở tại chùa Từ Đàm Huế, hội chủ là Hòa thượng Thích tịnh Khiết.

Năm 1964 hai giáo phái Nam tông và Bắc tông đã kết hợp để thành lập Giáo hội PGVN Thống nhất. Sau khi Giáo Hội Phật-giáo Việt-Nam Thống Nhất ra đời, Tổng hội PGVN trao lại nhiệm vụ rồi giải tán. Giáo hội hoạt động đến năm 1981 thì bị Cộng sản tìm cách phân hóa, đàn áp. Dưới sự lãnh đạo cuả hòa thượng Thích Huyền Quang,  Thích Quảng Độ giáo hội vẫn tiếp tục hoạt động với  hai văn phòng Viện Hóa Đạo được đặt ở  trong và ngoài nước.

Đảng cộng sản luôn trung thành với quan điểm cuả Marx cho rằng “Tôn giáo là thuốc phiện cuả dân tộc”;  chủ trương phải nắm trọn quyền thống trị và kiểm soát toàn diện trên mọi lãnh vực từ văn hoá, chính trị đến kinh tế. Đó là nguyên tắc không nhân nhượng cuả chế độ cộng sản chuyên chế nhằm tiêu diệt mọi thành phần, dập tắt mọi chống đối từ trong trứng nước để bảo đảm sự tồn tại cuả đảng.

Sau khi xé hiệp định Paris, dùng vũ lực chiếm miền nam Việt nam vào năm 1975, cộng sản ra sức tiêu diệt và đàn áp những thành phần chống đối, bắt và bỏ tù hàng trăm ngàn quân cán chính cuả chế độ Việt nam Cộng hòa, luà cả triệu người ra vùng kinh tế mới, cả những thành phần ôn hòa trong các tổ chức tôn giáo cũng bị đàn áp, thậm chí những người theo Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam mà khác với chủ trương khát máu cuả đảng cộng sản Việt nam cũng bi trù dập; các cơ sở văn hoá, xã hội, kinh tế cuả các tôn giáo bị tịch thu. Giáo hội Phật giáo Việt nam Thống nhất ( GHPGVNTN ) cũng không ngọai lệ. Hàng trăm ngôi chuùa, trường học, cô nhi viện, cơ sở từ thiện cuả GHPGVNTN bị trưng dụng, tịch thu biến thành văn phòng, nhà ngủ cuả cán bộ nhà nước. Lễ Phật đản không được công nhận là ngày nghỉ, công an bắt giam tăng sĩ, đập phá tượng phật, tước đoạt ruộng đất cuả giáo hội, phương tiện sinh sống cuả tăng ni, cấm phật tử và tín đồ đến chùa.

Để phản đối chính sách đàn áp cuả nhà cầm quyền cộng sản, ngày mồng 2 tháng 11 năm 1975, 12 vị tăng ni đã tự thiêu tại Cần thơ.

Vào tháng giêng 1977 GHPGVNTN triệu tập Đại hội toàn quốc kỳ VI I tại chùa Ấn Quang và tháng 2 cùng năm đã từ chối gia nhập Mặt Trận Tổ Quốc, một công cụ cuả đảng cộng sản nhằm định hướng và kiểm soát các tổ chức ngoại vi cuả đảng. Lập tức cộng sản đã mở phong trào khủng bố vào ngày 06.04.1977, mang công an và quân đội bao vây chuà Ấn Quang và một số chuà khác ở Sài gòn, bắt các vị lãnh đạo viện Hoá Đạo. Thương tọa Thích Huyền Quang, phó viện trưởng Viện Hoá Đạo, Thương tọa Thích Quảng Độ, Tổng thư ký Viện Hoá Đạo, Thương tọa Thích Thuyền Ấn, Tổng vụ trưởng Tổng vụ Hoằng pháp, Đại Đức Thích Thông Bửu, Tổng vụ trưởng tổng vụ Cư sĩ, v…v… đều bị bắt. Ngày 13.04.1978  cộng sản bắt Hòa thượng Thích Thiện Minh và sát hại ngài vào ngày 18.10.1978.

Trước sự khủng bố ngày một khắc nghiệt cuả nhà cầm quyền cộng sản, ngày 09.06.1977 Viện Hóa Đạo đã công bố Lời kêu gọi bảo vệ Nhân quyền trong đó tố cáo hành vi đàn áp cuả nhà cầm quyền cộng sản, không những chỉ vì cộng đồng Phật giáo, mà cho toàn thể nhân dân Việt nam cùng các tôn giáo khác: “ Thật ra chúng tôi muốn gì? Chúng tôi không muốn những quyền hành chính trị. Mục đích cuả chúng tôi không phải là lật đổ chính quyền. Chúng tôi cũng không chủ trương bôi nhọ chính quyền. Chúng tôi chỉ muốn sống với giá trị cuả con người để có thể tham gia trong công tác xây dựng xứ sở. Trong lịch sử Việt nam đã có những giai đoạn dân chúng sống ôn hòa với những tư tưởng chính kiến sai biệt. Chúng tôi chỉ đòi hỏi sự ôn hòa. Chúng tôi chỉ đòi hỏi quyền tham dự trong công tác xây dựng quốc gia, xây dựng đời sống con người không phải như những bộ máy mà là những khối óc, những con tim”.

Theo „ Hồ sơ thống nhất Phật giáo „ cuả Đỗ Trung Hiếu, đảng viên thuộc ban Tôn Giáo cuả chính phủ cộng sản, thì sau khi bắt hầu hết các vị lãnh đạo Phật giáo, bước kế tiếp trong kế hoạch triệt hạ Phật giáo là đảng cộng sản thành lập một Giáo Hội Phật Giáo mới, thực chất chỉ là một Ban Tôn giáo nằm trong Mặt Trận Tổ Quốc, một tổ  chức tay sai cuả cộng sản. Đảng cộng sản cho ra mắt Giáo Hội Phật Giáo tại Hà nội trong đại hội được tổ chức từ 04 – 07.07.1981. Thành phần lãnh đạo trong Giáo hội mới có một số Hòa thượng và Thượng tọa  cuả GHPGVNTN, như Hòa thượng Thích Đôn Hậu , Hoà thượng Thích Trí Thủ, nhưng thực quyền đều nằm trong tay các nhà sư „ quốc doanh „ thuộc đảng cộng sản như Hòa thượng Minh Nguyệt, Thiện Hòa v…v…Cũng theo hồi ký cuả Đỗ Trung Hiếu, giờ chót đảng cộng sản bắt Giáo hội mới xác định trong Hiến chương “Giáo Hội hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và Luật pháp nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam, mục tiêu hoạt động là phục vụ tổ quốc Xã Hội chủ nghĩa , hoạt động trong khuôn khổ là một thành viên Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam và là một tổ chức Phật giáo duy nhất đại diện cho Phật giáo Việt Nam.”

Các vị lãnh đạo GHPGVNTN đứng đầu là Hòa thượng Thích Huyền Quang và Hòa thượng Thích Quảng Độ nhất quyết không công nhận Giáo Hội tay sai này. Hăm dọa và mua chuộc không được, vào ngày 24.02.1982, cộng sản cho quân đội và công an bao vây chuà Ấn Quang và Thanh Minh thiền viện bắt 2 vị và ngày hôm sau đày ra Quảng Ngãi và Thái Bình là nguyên quán cuả 2 ngài.

Sau 10 năm bị quản chế, năm 1992 Hòa thượng Thích Quảng Độ gửi thư chất vấn nhà cầm quyền cộng sản giam cầm ngài vô cớ, không qua xét sử án lệnh tòa án. Không được trả lời, ngài tự động lấy xe lửa trở về Sài gòn và ngụ tại Thanh Minh thiền viện.

Cùng năm 1992 Hòa thượng Thích Đôn Hậu bị bệnh nặng, để di chúc cung thỉnh Hòa thượng Thích Huyền Quang vào chức vụ Xử lý Hội Đồng Lưỡng Viện kiêm Quyền Viện Trưởng Viện Hóa Đạo để đòi quyền sinh hoạt của GHPGVNTN và tìm cơ hội tổ chức Đại Hội VI I I . Nhân danh GHPGVNTN ngài Huyền Quang nêu lên Yêu sách 9 điểm tố cáo nhà cầm quyền cộng sản khủng bố, sát hại hàng giáo phẩm của GHPGVNTN, dựng lên Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam, một công cụ của đảng cộng sản nhằm gây chia rẽ khối Phật giáo dân tộc và tiêu diệt PGVNTN.

Trước cao trào phục hoạt cuả Phật giáo dưới sự điều hành cuả 2 ngài Thích Huyền Quang và Thích Quảng Độ ngày càng lan rộng trong nước, nhất là tại hải ngoại và trên trường quốc tế, nhiều chính quyền, đoàn thể, hội đoàn, nhân sĩ lên tiếng ủng hộ, cộng sản Việt nam dùng âm mưu thâm độc phân hóa, lôi kéo, mua chuộc cùng hăm dọa, bỏ tù hàng ngũ tăng sĩ và tăng ni.

Tháng 5. 1994 bão lụt nổi lên ở miền Tây nam phần, GHPGVNTN kêu gọi và tổ chức cứu trợ đồng bào bị lụt thì nhà cầm quyền cộng sản ra lịnh bắt phái đoàn gồm 60 tăng ni và 300 phật tử. Hòa thượng Thích Quảng Độ bị kết án 5 năm tù giam và 5 năm quản chế, bị đưa ra nhà tù Ba Sao, tỉnh Nam Hà  miền Bắc; các Thượng tọa Thích Không Tánh, Thích Nhật Ban và nhiều vị khác bị xử 3 đến 5 năm tù.

Sau khi các vị lãnh đạo cuả GHPGVNTN bị bắt Phật sự trong nước bị khó khăn trăm bề, Hòa thượng Thích Huyền Quang nhân danh Hội Đồng Lưỡng Viện ban hành Giáo chỉ giao phó cho Văn Phòng 2 Viện Hóa Đạo GHPGVNTN Hải ngoại tại Hoa Kỳ tổ chức Đại Hội VI I I vào ngày 14-16.05.1999 nhằm chấn chỉnh lại Phật sự. Cũng trong Đại Hội này Hòa Thượng Thích Quảng Độ được thỉnh cử vào ngôi vị Viện Trưởng Viện Hóa Đạo.

Nhân danh Viện trưởng Viện Hóa Đạo, Hòa thượng Thích Quảng Độ ban bố Lời kêu gọi cho Dân chủ Việt nam với một chương trình 8 điểm vào ngày 21.02.2001: “Trải qua 35 năm chiến tranh, rồi 25 năm không có nhân quyền và tự do tôn giáo!…. Thế là đã 60 năm tang thương, u ám, bế tắc không lối ra. Thảm họa ấy cứ kéo dài, nuôi dưỡng bởi ba sự trạng:

1. Một chính quyền tự thị, bất chấp ý kiến của người khác, đưa tới xu thế độc đảng chuyên quyền;…

2. Một chính quyền ly khai dân, bất chấp những đòi hỏi thiết tha cho nhân quyền và dân quyền, đưa tới chế độ độc tài ác liệt;…

3. Một chính quyền lệ thuộc nước ngoài, từ ý thức hệ đến cơ cấu tổ chức bộ máy nhà nước, làm đảo lộn xã hội và nhân văn Việt, mà hậu quả đẩy dân vào tròng ách nô lệ tinh thần và vật chất, làm suy thoái đạo đức và suy liệt quốc gia… “

Lời kêu gọi bao gồm những sách lược chính:

- Xây dựng một xã hội khoan dung, an lạc, đa nguyên, bình đẳng, không chủ chiến gây thù, điều hành bằng thể chế dân chủ đa đảng.

- Xóa bỏ mọi cơ chế phản dân chủ như lý lịch, hộ khẩu, công an khu vực. Bầu lại một Quốc hội thực sự đại diện quốc dân, dưới quyền giám sát của Liên Hiệp Quốc.

- Đóng cửa vĩnh viễn các Trại tập trung cải tạo. Trả tự do cho tất cả tù nhân chính trị và tù nhân vì lương thức, bị giam giữ tại miền Bắc sau Hiệp định Genève năm 1954, tại miền Nam sau năm 1975.

- Bảo đảm quyền tư hữu ; bảo đảm quyền tự do kinh doanh ; bảo đảm quyền tự do nghiệp đoàn. Ban hành chính sách khẩn trương giúp đỡ công nghiệp hóa canh tác và nâng cao đời sống nông dân, là tiềm lực của đại khối dân tộc.

- Bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ quốc gia. Tách lìa chính trị khỏi quân đội và các cơ quan công an, mật vụ. Giải giới binh sĩ xuống mức quốc phòng bình thường theo tiêu chuẩn các quốc gia ở thời bình, để chia sớt ngân quỹ quốc phòng thái quá cho ngân quỹ giáo dục và ngân quỹ y tế quốc dân.

- Bài trừ văn hóa ngoại lai đồi trụy hoặc các ý thức hệ phi dân tộc làm xáo trộn tình nghĩa và đạo lý Việt Nam. Phát huy nền văn hóa truyền thống Việt trong tinh thần khai phóng, sáng tạo và dung hóa với mọi nền văn minh nhân loại.

- Tôn trọng lãnh thổ các nước láng giềng. Chủ trương hoà thân, đối thoại và cộng tác bình đẳng với các nước lân bang trên mọi lĩnh vực kinh tế, văn hóa, tôn giáo, xã hội.

-Thể hiện tinh thần hoà hiếu truyền thống và sách lược tâm công trong chính sách ngoại giao với mọi quốc gia trên thế giới, để tạo thế đối thoại, cộng tác, tương trợ, đôi bên cùng có lợi nhưng không đánh mất quốc thể và chủ quyền quốc gia.

Pages: 1 2