Hội thảo về cuộc chiến Việt Nam

Ngay trước khi kỷ niệm 41 năm ngày Sài Gòn sụp đổ, và cũng để dọn đường cho cuộc viếng thăm Việt Nam của Tổng thống Obama vào cuối tháng Năm, tuần này tại thư viện LBJ thuộc thành phố Austin, Texas, đã tổ chức cuộc hội thảo quan trọng“The Vietnam War Summit”.

Thư viện LBJ mang tên vị thổng tống thứ 36 Lyndon B. Johnson. Nó được thành lập năm 1971 với một mục đích cung cấp tất cả các bằng chứng, ý kiến, nhận thức từ nhiều chiều, nhiều góc độ khác nhau về cuộc chiến Việt Nam cho toàn công chúng Hoa Kỳ và cả thế giới. Sứ mạng của nó đã được tuyên cáo ngay từ ngày thành lập: “Mọi người tới đây không phải để reo vui ăn mừng chiến thắng, mà để chia xẻ những nỗi đau buồn và thất bại”.

Thành phần tham dự của cuộc hội thảo gồm nguyên Tổng trưởng Ngoại giao Henry Kissinger, đương nhiệm Tổng trưởng Ngoại giao John Kerry, nguyên Thượng nghị sỹ Bob Kerry, Chuck Robb, nguyên Đô đốc William McRaven và rất nhiều những cựu chiến binh nổi tiếng, nhiều những phóng viên, nhiếp ảnh gia chiến trường như Nick Út với tấm hình “Em bé Nalpan”, và nhiều hãng truyền thông lớn trên thế giới. Nhìn vào danh sách này, đủ biết tầm quan trọng của cuộc hội thảo.

Tuy vậy, phía Việt Nam chỉ thấy Đại sứ Phạm Quang Vinh tới dự như một nghi thức ngoại giao, mà không thấy giới học thuật, sử học, hay khoa học quân sự tham dự. Đặc biệt về những trận đánh cụ thể như trận Ia Drang hay trận Khe Sanh. Có ý kiến của cả hai phe lâm chiến sẽ trở nên khách quan hơn. Bởi vì, cả hai đều tuyên bố chiến thắng trong những trận đánh quan trọng này.

Henry Kissinger đã 93 tuổi, mọi người đều cho rằng đây là cơ hội cuối cùng để công chúng được nghe một trong những nhân chứng quan trọng tham dự vào cuộc chiến.

Bài phát biểu của Ngoại trưởng John Kerry được đánh rất súc tích. Đặc biệt lần đâu tiên ông kể chuyện về việc ông tới Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Việt nam để gặp Tổng Bí thư và Chủ tịch nước thuyết phục họ cho phép ông xuống tầng ngầm của lăng Hồ Chí Minh xem có người lính Mỹ nào còn sống đang bị giữ dưới đó như tin tình báo không. Kerry kể: “Thật không thể tưởng tượng được. Họ đã đồng ý để ông xuống, nhưng không tìm ra một bóng người nào dưới đó.” Ông cũng nhắc nhở rằng không thể lấy quá khứ để định nghĩa tương lai cho mối bang giao giữa hai quốc gia.

Kerry là một trong những người đóng góp to lớn vào việc bình thường hóa mối quan hệ bang giao Việt Mỹ. Ông sẽ tháp tùng Tổng thống Obama tới Việt Nam vào cuối tháng Năm này.

April 28, 2016

Trần Gia Hồng Ân
Đàn Chim Việt