Tính nông nổi của người Việt
Tính nông nổi do bởi không suy nghĩ chín chắn, cân nhắc kỹ lưỡng trước khi hành động hay tin vào một điều gì .
Thời Đệ Nhị Thế Chiến ( 1939 – 1945) khi Nhật tràn vào Việt Nam, vì ghét Pháp nhiều người Việt thời ấy vui mừng và hy vọng bọn thực dân phương Tây này sẽ bị đuổi đi và Nhật với chủ nghĩa Đại Đông Á sẽ giúp chúng ta lấy lại độc lập và giúp chúng ta xây dựng thành một quốc gia phú cường như họ. Ý nghĩ nông cạn ấy không phải chỉ có ở người dân thường mà có cả ở những bậc trí thức.
Xin quí bạn đọc câu trích dẫn dưới đây của học giả Nguyễn Hiến Lê: ” . . . mà chúng tôi cũng không hề tính xa: hết chiến tranh nếu Nhật Bản, Đức mà thắng thì họ có cho dân tộc mình được chút nào không, hay chính sách của họ còn khốc liệt hơn Anh, Pháp nữa, chúng tôi chỉ biết mỗi một điều là họ thù địch với Pháp, nên mong nhờ Nhật gỡ cho cái ách của Pháp đã, rồi ra sao thì hãy hay.” ( Hồi ký Nguyễn Hiến Lê , trang 228).
Thực tế cáo đi thì cọp tới, năm 1945 Nhật gây ra cho hơn 1.000.000 người Việt chết đói , gọi là nạn đói năm Ất Dậu do Nhật thu gom thóc và bắt người Việt đào bỏ khoai, ngô (bắp), lúa đang trồng để trồng đay nộp cho kỹ nghệ bao tải của họ.
Có lẽ cùng một ý nghĩ như thế, trước đó nhà cách mạng Phan bội Châu, lãnh tụ phong trào Đông Du, đã đem hàng trăm thanh niên sang Nhật học hỏi và muốn nhờ người Nhật giúp để đánh đưổi Pháp. Pháp thấy hậu quả có thể đến bèn thỏa thuận chia sẻ quyền lợi với Nhật ở Việt Nam qua hiệp ước giữa 2 nước năm 1909, sau đó Nhật trục xuất tức khắc cụ Phan và tất cả du học sinh Việt Nam! Cụ Phan cay đắng nhận xét: “Trông vào người tất chết .” (Vọng ngoại tắc tử ) .
Trong đời sống hàng ngày, tính nông nổi của chúng ta cũng gây biết bao điều tai hại. Ai ở Sai Gòn cách nay hơn 10 năm (thập niên 1990) đều biết một võ sư có tiếng ở bên Khánh Hội nghe con trai chạy về báo bị ăn hiếp hay đánh lộn gì đó trong quán ăn. Ông ta xách kiếm xông tới thấy một thanh niên đang ngồi ăn uống tại đó thì đâm chết ngay không hề hỏi han cho rõ ngọn nguồn. Thanh niên đó chết oan vì đám thanh niên gây gổ với con ông ta đã bỏ đi. Khi bị nhốt vào khám Chí Hòa, được báo chí phỏng vấn , ông ta tỏ ra hối hận vì tính nông nổi của mình nhưng đã trễ !
Trước hay sau đó ít lâu, ở Cần Thơ cũng xẩy ra trường hợp tương tự khi một Linh Mục công giáo chạy xe Honda thấy có em bé bị xe đụng bỏ chạy (hit and run) nằm lăn lóc trên đường. Ông ngừng lại dựng xe và bế em vào bên lề. Lúc ấy thân nhân của em chạy ra thấy vậy tưởng là ông đụng xe làm em bị thương xúm đánh đập túi bụi gây ra cái chết cho ông. Đến khi được người hàng xóm cho biết sự thật thì không làm sao cho ông Linh Mục sống lại nữa.
Hiện tượng nông nổi này rất phỗ biến, đến 80% chúng ta mắc phải nhất là trong giới quyền cao chức trọng như vua chúa ngày xưa hay Tổng Thống, Chủ tịch nước, quan chức ở miền Nam cũng như miền Bắc trước 1975 và cả nước ngày nay . Thấy con đánh lộn với con hàng xóm, hay bạn học ở trường việc đầu tiên là la mắng hay đánh đập con người không cần biết con mình hay con người sai. Những bậc có quyền thế còn hơn thế nữa, chung quanh có một đám thân cận là con cháu hay tôi tớ sẵn sàng tâu bẩm người khác tùy theo cảm tình yêu ghét của chúng. Những người có quyền thế này khi được bẩm báo không hề tìm hiểu, cân nhắc, tìm bằng cớ khách quan, cứ việc trù dập thẳng tay. Ngày nay có người cho rằng ông Cao Bá Quát chỉ vì tính cao ngạo làm cho vua và các quan trong triều ghét nên bị đày ra làm giáo thụ huyện Quốc Oai, tỉnh Sơn Tây. Chẳng bao lâu ở vùng ấy có giặc nổi lên, quan sở tại tâu ông làm loạn thế là bị đem chém.
Nên xưa và nay, trong chính quyền đều tạo ra một tầng lớp xu nịnh rất đông đảo . Lỗi ở chúng một phần, nhưng lỗi chính là ở lối sống của chúng ta và nhất là những người có quyền chức không gột bỏ được cái tính, nhẹ dạ, cả tin ấy!
Nhiều người Việt sang Mỹ, thấy người ta ly dị cũng bắt chước ly dị; một số thanh niên (nam , nữ) thấy người ta ‘ move out ” khỏi gia đình cũng “move out “để được sống tự do, tưởng như vậy là văn minh tân tiến không biết rằng đó là những hành động mà những người Mỹ hay xã hội Mỹ chê trách, không muốn có .
Trong một cuộc thăm dò ý kiến được đài truyền hình ABC công bố cách đây ít lâu thì đa số người Mỹ cho rằng ly dị là điều đau khổ nhất trong cuộc sống .
Nên chúng ta không lấy làm lạ rằng nước Mỹ cho tới nay có 44 đời Tổng Thống chỉ duy nhất có ông Reagan ly dị mà được bầu vào chức vị ấy, đủ chứng tỏ người Mỹ không nghĩ ly dị là một việc làm tốt , trái lại ngưòi ta lên án cái trào lưu ấy nhất là những nhà đạo đức và những người hoạt động Xã Hội . Hiện nay giới trẻ ở Âu, Mỹ nhiều người đã bắt đầu ý thức và đã bắt đầu cẩn thận trong việc lập gia đình, không sống vội vàng buông thả nữa.
Chúng ta cũng đừng nghĩ tinh thần gia đình của người Mỹ và Âu châu lỏng lẻo hay tan rã . Trong những cuộc tiếp xúc chúng tôi thấy người ta cũng tôn trọng ông bà , cha mẹ như chúng ta, ngược lại những bậc ông bà, cha mẹ cũng rất hãnh diện và thương yêu con cháu của họ . Bà Nancy Pelosi đương kim Chủ Tịch Hạ Viện Mỹ rất hãnh diện đã là “GrandMa ” ( Bà nội hay bà ngoại) , còn bà Carol Keeton Rylander nguyên Kiểm Toán Viên (Comptroller) củaTiểu Bang Texas mới đây khi ra ứng cử Thống Đốc Bang này cứ khăng khăng yêu cầu Ban Tổ chức bầu cử được để chữ “Grand Ma” trong truyền đơn vận động và phiếu bầu của bà . Phó Tổng Thống Dick Cheney luôn luôn có cháu nhỏ ở bên cạnh .
Những dịp lễ lớn như Thanksgiving, Chritmas (Giáng Sinh) và Năm Mới dù ở xa, cả chục triệu người Mỹ lái xe hay đi máy bay hàng ngàn cây số để thăm ông bà, cha mẹ, bà con họ hàng của họ. Con cái 18, 19 tuổi chưa học hành xong hay chưa có gia đình bỏ nhà ra ở riêng người ta không cản được nhưng không cho đó là điều tốt đẹp, đáng khen. Nhiều bậc cha mẹ đã cấm cửa không cho đứa con hư đi ở riêng quay trở lại. Con cái còn đang đi học người ta cũng chu cấp nhưng không bao bọc , nuông chiều thái qúa như chúng ta, người ta muốn con cái tập sống tự lập, tập xông pha ngoài đời bằng cách làm việc bán thời gian để kiếm thêm tiền tiêu, không cho chúng hoàn toàn ỉ lại vào cha mẹ .
Chúng ta vì nông nổi, nhẹ dạ không chịu tìm hiểu, thấy một số người sống phóng túng tưởng đó là nếp sống văn minh của người Âu Mỹ và vội vàng bắt chước.
© Đàn Chim Việt Online 2009